"Gần đây giá vàng lên đồng, tăng vùn vụt từng ngày. Tuy nhiên, nguồn cung vàng khá khan hiếm nên doanh nghiệp cũng không có nhiều vàng để bán ra", ông Nguyễn Trung Anh, Chủ tịch Công ty CP kim loại quý Ancarat, chia sẻ với Thanh Niên khi được hỏi về tình hình kinh doanh gần đây.
Biểu đồ giá vàng miếng SJC từ ngày 1.8 - 5.9
ẢNH: CHỤP MÀN HÌNH
Theo vị doanh nhân, đợt này giá vàng tăng cao nhưng xu thế người dân mua thêm vàng mạnh hơn hẳn, nếu không có thêm lượng cung đáng kể ra thị trường thì khó giải tỏa cơn "khát" vàng.
Hơn 1 tháng qua, giá vàng trong nước tăng "chóng mặt". Giá vàng miếng SJC liên tiếp lập đỉnh. Giá mua vào và bán ra vàng miếng SJC được Công ty vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) niêm yết lúc 8 giờ 32 hôm nay 5.9 là 132,9 triệu đồng/lượng và 134,4 triệu đồng/lượng, đều tăng 500.000 đồng/lượng so với chốt phiên ngày 4.9.
Giá mỗi lượng vàng miếng hiện đắt hơn thế giới gần 21 triệu đồng.
Trong tháng 8, giá mỗi lượng vàng miếng SJC đắt lên 9,2 triệu đồng. Riêng 5 ngày đầu tháng 9, vàng miếng SJC tăng thêm 3,8 triệu đồng/lượng, cả ở chiều mua vào và bán ra. Như vậy, nếu "xuống tiền" mua vàng từ ngày 1.8 tới nay, người mua đã "bỏ túi" mỗi lượng vàng 13 triệu đồng.
Nghị định 232 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng được ban hành ngày 26.8 mở ra nhiều kỳ vọng sẽ tác động tích cực tới ổn định thị trường vàng. Tuy nhiên, hơn 10 ngày trôi qua, giá vàng trong nước mỗi ngày thêm "nóng bỏng tay".
Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty luật ANVI, phân tích dù Nghị định 232 đã xóa bỏ độc quyền nhà nước đối với việc sản xuất vàng miếng, xuất khẩu vàng nguyên liệu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng, song điều này không đồng nghĩa với việc "mở bung" thị trường.
"Nếu coi đóng cửa là 0%, mở toang là 100%, thì chính sách mới mở cửa khoảng 50%", ông Đức nhìn nhận.
Doanh nghiệp muốn sản xuất vàng miếng phải có vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỉ đồng, không vi phạm hành chính chưa khắc phục, có quy trình nội bộ về sản xuất và kiểm soát chất lượng. Ngân hàng thương mại muốn sản xuất vàng miếng phải có vốn điều lệ tối thiểu 50.000 tỉ đồng, cùng các điều kiện tương tự.
Theo quy mô vốn điều lệ hiện hành, chỉ có một số doanh nghiệp đáp ứng được quy định, như: PNJ, DOJI, SJC. Tương tự, chỉ một số ngân hàng đáp ứng được quy định về vốn như: Vietcombank, VietinBank, Agribbank, BIDV, VPBank, MB…
"Trước đây, Ngân hàng Nhà nước tự quyết định sản xuất cụ thể bao nhiêu miếng vàng thì nay giao cho một số ít công ty tự quyết. Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước vẫn quyết định tổng sản lượng vàng miếng thông qua việc cấp phép từ nguyên liệu nhập khẩu đầu vào cho đến việc đầu ra là đúc, rập cụ thể vàng miếng", ông Đức phân tích.
Nhìn nhận việc "mở cửa" thị trường vàng còn hạn chế, song theo ông Đức, thời gian tới, khi Nghị định 232 có hiệu lực sẽ khiến giá vàng "hạ nhiệt". Nguồn cung gia tăng, mức độ cạnh tranh được nâng lên, giá vàng sẽ thôi "nhảy múa".
Giá vàng trong nước liên tục lập đỉnh, chưa có dấu hiệu dừng lại
ẢNH: ĐAN THANH
Theo TS Lê Xuân Nghĩa, nguyên Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, chấm dứt độc quyền vàng miếng sẽ giúp thu hẹp chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới, giá vàng trong nước sắp tới sẽ giảm.
Với quy định tại Nghị định 232, sẽ có khoảng 5 - 6 ngân hàng, cùng với các doanh nghiệp kinh doanh vàng, được phép xuất nhập khẩu vàng. Vấn đề là Ngân hàng Nhà nước có cấp phép nhanh hay không.
"Sắp tới cũng có thể thành lập sàn vàng vật chất để đấu giá, kiểm định chất lượng vàng theo chuẩn quốc tế, qua đó giúp giá vàng trong nước bám sát giá vàng quốc tế. Sàn giao dịch vàng sẽ đấu giá mua sỉ, sau đó các đơn vị này phân phối lại cho cửa hàng kinh doanh vàng bạc. Nhờ vậy, giá cả minh bạch hơn, tạo thị trường vàng thông suốt từ khâu nhập khẩu về sàn đến điểm bán lẻ", ông Nghĩa phân tích.
Nhấn mạnh xóa bỏ độc quyền vàng miếng là bước đi quan trọng để thị trường có thêm nguồn cung, song theo ông Nguyễn Hữu Huân, Trưởng bộ môn Thị trường tài chính (Khoa Ngân hàng, Trường đại học Kinh tế TP.HCM), vấn đề là có doanh nghiệp nào mặn mà tham gia sản xuất vàng miếng không.
"Biên lợi nhuận từ vàng miếng chỉ vài phần trăm, trong khi vàng trang sức có thể lên tới hơn 20%. Việc cho phép thêm doanh nghiệp nhập khẩu vàng sẽ chỉ góp phần thu hẹp chênh lệch giữa giá vàng trong nước và quốc tế, chứ khó có thể đảo ngược xu hướng tăng nếu giá thế giới tiếp tục đi lên", ông Huân nói.
Theo chuyên gia vàng Trần Duy Phương, hơn 1 tháng nữa, Nghị định 232 mới có hiệu lực thi hành. Chỉ khi nào các doanh nghiệp nhập khẩu được vàng nguyên liệu, sản xuất vàng và tăng cung ra thị trường, thị trường vàng mới chịu tác động rõ rệt, thực sự "hạ nhiệt".
Tuy nhiên, khó kỳ vọng giá vàng trong nước giảm mạnh, giảm "sốc", bởi phải căn cứ nhiều yếu tố khác như diễn biến giá vàng thế giới.