Giảm áp lực nợ công, không nhất thiết phát hành hết trái phiếu năm 2017

Thu thoái vốn DNNN đạt rất thấp khiến thu ngân sách giảm

Theo báo cáo phân tích của công ty chứng khoán Sài Gòn (SSI), tháng 11/2017 là tháng thấp điểm thu ngân sách nên tổng thu giảm xuống 104.000 tỷ đồng, so với tháng 10 đạt 126.000 tỷ đồng.

Trong thu ngân sách, thu nội địa là 84.000 tỷ đồng, tăng 40% so với cùng kỳ năm 2016, thu xuất nhập khẩu là 24.500 tỷ đồng, tăng 12% so với cùng kỳ 2016 và thu từ dầu thô là 4.500 tỷ đồng, tăng 36% so với cùng kỳ 2016.

Tính chung 11 tháng đầu năm 2017, tổng thu ngân sách đạt 1,07 triệu tỷ đồng, tăng 14,5% so với cùng kỳ 2016, trong đó thu nội địa 859.000 tỷ đồng, tăng 14,6%, thu xuất nhập khẩu 262.000 tỷ đồng, tăng 9,3% và thu dầu thô 42.400 tỷ đồng, tăng16,5%.

Tỷ lệ hoàn thành kế hoạch năm sau 11 tháng là 86,9%, thấp hơn so với cùng kỳ 2015 là 90,5% và 2016 và 94%.

Thu nội địa chậm là nguyên nhân của việc tổng thu đạt tỷ lệ thấp so với kế hoạch dự toán. Trong đó thu thoái vốn tại doanh nghiệp đạt thấp nhất, 13.000 tỷ đồng, chỉ bằng 21,7% dự toán.

Ngược lại thu từ cổ tức, lợi nhuận được chia của doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) là 63.000 tỷ đồng, bằng 105% dự toán.

Thoái vốn nhà nước trong tháng 11 đã ghi nhận khoản thu 8.700 tỷ đồng từ bán cổ phần tại CTCP Sữa Việt Nam (Vinamilk).

Thâm hụt ngân sách là 59.000 tỷ đồng

Chi ngân sách tháng 11 lại tăng tốc do tăng cả chi thường xuyên lẫn chi đầu tư phát triển.

Chi thường xuyên tháng 11 là 83.400 tỷ đồng, tăng 9% so với tháng trước, còn chi đầu tư phát triển là 32.700 tỷ đồng, tăng tới 29% so với tháng trước.

Tính từ đầu năm, chi đầu tư phát triển là 224.000 tỷ đồng, tăng 15% so với cùng kỳ 2016 và bằng 62,9% dự toán.

Chi thường xuyên là 819.000 tỷ đồng, tăng 6,6% so với cùng kỳ 2016 và bằng 91,4% dự toán.

Tổng chi ngân sách 11 tháng là 1,13 triệu tỷ đồng, tăng 8,3% so với cùng kỳ 2016. Việc kiểm soát chi thường xuyên đã giúp tốc độ tăng tổng chi thấp hơn nhiều so với tổng thu, từ đó co hẹp thâm hụt ngân sách.

Thâm hụt ngân sách tháng 11 là 18.700 tỷ đồng, xấp xỉ bằng mức thặng dư của tháng 10. Tổng thâm hụt ngân sách từ đầu năm là 59.000 tỷ đồng, chỉ bằng 1/3 dự toán thâm hụt cả năm (178.000 tỷ đồng).

Thâm hụt ngân sách chủ yếu nằm ở ngân sách trung ương, trong khi địa phương có thặng dư. Ước tính sơ bộ tỷ lệ thâm hụt/ GDP của 11 tháng là khoảng 1,5%, thấp hơn nhiều mục tiêu kiểm soát là 3,5%.

Để bù đắp cho thâm hụt ngân sách, tổng giá trị trái phiếu chính phủ (TPCP) phát hành từ đầu năm là 220.000 tỷ đồng, với kỳ hạn phát hành bình quân là 12,56 năm và kỳ hạn còn lại của danh mục TPCP là 6,62 năm (cùng kỳ 2016 là 8,72 năm và 5,61 năm).

Chỉ tính lượng TPCP phát hành qua đấu thầu (không tính phát hành cho bảo hiểm xã hội) thì lượng đã phát hành trong 11 tháng là 157.700 tỷ đồng, bằng 86% kế hoạch cả năm.

Theo ước tính của SSI, trong 11 tháng có 86.500 tỷ đồng TPCP đáo hạn, lượng TPCP phát hành ròng là 71.000 tỷ đồng, cao hơn tương đối so với giá trị thâm hụt là 59.000 tỷ đồng.

Với tình hình thâm hụt ngân sách ở mức thấp, giải ngân TPCP chậm (11 tháng mới giải ngân 17,7% dự toán), theo SSI không cần thiết phải hoàn thành chỉ tiêu phát hành TPCP cho cả năm để giảm áp lực nợ công. Thực tế lượng TPCP phát hành qua đấu thầu cũng đã giảm rõ rệt trong 4 tháng gần đây.