Việc xây dựng tuyến đường dẫn khí đốt từ vùng Viễn Đông của Nga sang Trung Quốc đang được triển khai đúng tiến độ, theo lời khẳng định của Đại sứ Trung Quốc tại Moscow, ông Trương Hán Huy, trong cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn RIA hôm thứ Tư.
Dự án này là một phần trong chiến lược dài hơi nhằm củng cố mối quan hệ năng lượng ngày càng sâu sắc giữa hai quốc gia, trong bối cảnh Nga tiếp tục xoay trục khỏi thị trường châu Âu vì các lệnh trừng phạt từ phương Tây.
Tuyến khí đốt Viễn Đông được thiết kế để dẫn khí từ bờ Thái Bình Dương của Nga qua một nhánh kết nối mới với hệ thống đường ống Sakhalin-Khabarovsk-Vladivostok, trước khi bơm vào lãnh thổ Trung Quốc. Theo kế hoạch, xuất khẩu khí qua tuyến này sẽ bắt đầu vào năm 2027 với khối lượng ban đầu là 2 tỷ mét khối mỗi năm, sau đó tăng dần lên 12 mét khối hàng năm.
Hiện nay, Nga đang cung cấp khí đốt cho Trung Quốc thông qua đường ống Sức mạnh Siberia 1, khởi động từ năm 2019 và có công suất thiết kế lên đến 38 tỷ mét khối/năm. Trong chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Vladimir Putin hồi tháng 9, hai bên cũng thống nhất tăng thêm 6 bcm mỗi năm qua tuyến này.
Trong khi đó, tuyến Sức mạnh Siberia 2 - một dự án lớn hơn đưa khí từ Tây Siberia qua Mông Cổ tới miền Bắc Trung Quốc - vẫn đang trong quá trình đàm phán phức tạp. Dù Nga đã ký bản ghi nhớ ràng buộc pháp lý để xây dựng tuyến ống này, phía Trung Quốc vẫn tỏ ra kín tiếng về tiến độ cụ thể.
Gần đây, Lữ Như Toàn, Chủ tịch Viện Nghiên cứu Kinh tế & Công nghệ của CNPC (Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Trung Quốc), nhận định rằng các dự án khí đốt quy mô lớn như Sức mạnh Siberia cần ít nhất 8 đến 10 năm để hoàn thiện, do khối lượng công việc khổng lồ và các cuộc đàm phán chi tiết về kỹ thuật, tài chính và đặc biệt là giá khí đốt .
Daniel Yergin, Phó chủ tịch S&P Global Energy, cũng đồng tình khi cho rằng "Nga có thể rất quyết tâm", nhưng tiến trình sẽ chậm hơn kỳ vọng vì "hai bên vẫn chưa thống nhất về mức giá".
Từ sau khi xung đột tại Ukraine nổ ra vào năm 2022, năng lượng đã trở thành một trong những lĩnh vực chiến lược giúp Nga tăng cường quan hệ với Trung Quốc. Trong khi phương Tây cắt giảm mạnh nhập khẩu năng lượng Nga, Bắc Kinh đã tích cực mở rộng mua dầu thô và đẩy mạnh hợp tác khí đốt với Moscow.
Tham khảo Reuters