Handico trong tầm ngắm thanh tra: Lộ nhiều góc khuất chục tỷ

Đoàn thanh tra đã tiến hành thanh tra tại 6 đơn vị là doanh nghiệp thành viên và doanh nghiệp có vốn đầu tư từ Handico gồm: Handico, Công ty Cổ phần Đầu tư và phát triển nhà Hà Nội số 68, Công ty Cổ phần Kinh doanh phát triển nhà và đô thị Hà Nội, Công ty Cổ phần Tu tạo và phát triển nhà Hà Nội, Công ty TNHH MTV kinh doanh dịch vụ nhà Hà Nội, Công ty Cổ phần Tư vấn đầu tư xây dựng phát triển đô thị Hà Nội.

Báo cáo Thanh tra Bộ Tài chính chỉ ra rằng, có 2/6 công ty chưa tăng đủ vốn điều lệ, gồm: Công ty mẹ (vốn góp của chủ sở hữu nhỏ hơn vốn điều lệ tại thời điểm 31/12/2016 là 224 tỷ đồng) và Công ty TNHH MTV Kinh doanh dịch vụ nhà Hà Nội (vốn góp của chủ sở hữu nhỏ hơn vốn điều lệ tại thời điểm 31/12/2016 là 106 tỷ đồng).

Nguyên nhân được chỉ ra là do 2 đơn vị này đều là doanh nghiệp do nhà nước nắm gữ 100% vốn góp, việc tăng vốn sẽ được chủ sở hữu thực hiện trong 3 năm, đồng thời nguồn vốn tăng được xác định từ nguồn lợi nhuận sau thuế. Do đó, việc tăng vốn còn phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của từng đơn vị.

Về kết quả sản xuất kinh doanh của từng đơn vị, kết luận thanh tra cho biết có 2 công ty do Công ty mẹ - Tổng công ty đầu tư vốn hoạt động sản xuất kinh doanh thua lỗ hoặc còn lỗ lũy kế nên chưa bảo toàn và phát triển vốn; có khả năng rủi ro về an toàn tài chính.

Handico bị Bộ Tài chính "điểm mặt".

Cụ thể, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Nhà Hà Nội số 68 có số lỗ lũy kế 49 tỷ đồng (tại ngày 31/12/2016). Lý do thua lỗ là bởi, quá trình cổ phần hoá bắt đầu từ năm 2007, khi xác định lại giá trị doanh nghiệp, giá đất của dự án được xác định lại khiến giá vốn hàng bán tăng, gây lỗ cho doanh nghiệp. Mặt khác, khi chuyển sang công ty cổ phần, hoạt động kinh doanh của công ty gặp nhiều khó khăn: doanh thu thấp, lãi vay cao, không đủ bù đắp chi phí.

Bên cạnh đó, Công ty Cổ phần Kinh doanh phát triển nhà và đô thị Hà Nội cũng có số lỗ lũy kế 6,6 tỷ đồng. Nguyên nhân là từ năm 2008-2015, công ty đầu tư nhiều dự án bất động sản trong khi thị trường đóng băng, sản xuất kinh doanh bị ngừng trệ do có số dư nợ lớn, chịu ảnh hưởng trực tiếp thị trường tài chính, lãi suất vay ở mức cao, doanh thu hạn chế dẫn đến công ty gặp khó khăn về tài chính.

Theo Thanh tra Bộ Tài chính, công ty mẹ Handico hạch toán thiếu doanh thu cho thuê mặt bằng và hạch toán thiếu cổ tức được chia nên sau thanh tra, lợi nhuận còn lại nộp ngân sách nhà nước tại đây tăng thêm là hơn 3,2 tỷ đồng.

Kết luận thanh tra cũng chỉ ra 3 doanh nghiệp hạch toán thiếu lợi nhuận trước thuế năm 2016 số tiền hơn 4,7 tỷ đồng. Trong đó, Công ty TNHH MTV kinh doanh dịch vụ nhà Hà Nội là 648 triệu đồng, Công ty CP Kinh doanh phát triển nhà và đô thị Hà Nội hơn 3,7 tỷ đồng, Công ty CP Tư vấn đầu tư xây dựng phát triển đô thị Hà Nội gần 480 triệu đồng.

Đến thời điểm thanh tra, hai doanh nghiệp hạch toán tăng không đúng chi phí số tiền gần 4 tỷ đồng, gồm: Công ty TNHH MTV kinh doanh dịch vụ nhà Hà Nội 648 triệu đồng (hạch toán không đúng giá vốn 60 căn hộ xây thô ở Dự án Khu hỗn hợp văn phòng cho thuê và nhà ở tại đường Lê Văn Lương, Thanh Xuân, Hà Nội); Công ty CP Kinh doanh phát triển nhà và đô thị Hà Nội hơn 3,3 tỷ đồng, chủ yếu do chi phí không hợp lệ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.

Hai doanh nghiệp hạch toán thiếu chi phí số tiền hơn 5,3 tỷ đồng, gồm: Công ty CP Đầu tư và phát triển nhà Hà Nội số 68 gần 2 tỷ đồng (trả chi phí lãi vay Agribank), Công ty CP Kinh doanh phát triển nhà và đô thị Hà Nội hơn 3,3 tỷ đồng.

Về hạch toán thu, kết luận thanh tra cho thấy có 2 doanh nghiệp hạch toán thiếu doanh thu và thu nhập khác hơn 8,2 tỷ đồng.

Cũng tại thời điểm thanh tra, Công ty mẹ Handico chưa hạch toán cổ tức được chia từ Công ty CP Đầu tư và phát triển nhà số 6 Hà Nội hơn 2,7 tỷ đồng; Công ty CP Đầu tư và phát triển nhà Hà Nội số 68 chưa hạch toán doanh thu được thực hiện số tiền thu của khách hàng thuê mặt bằng tại khu nhà ở Mễ Trì số tiền gần 2 tỷ đồng.

Ngoài ra, cả 6 doanh nghiệp được thanh tra chưa đối chiếu đầy đủ công nợ, 5 doanh nghiệp có nợ phải trả quá hạn.

Thanh tra Bộ Tài chính kiến nghị Hội đồng thành viên, Tổng giám đốc Handico xác định nguyên nhân tồn tại đã nêu để khắc phục và xử lý trách nhiệm tập thể, các nhân liên quan theo quy định; đồng thời, thực hiện kê khai bổ sung thuế giá trị gia tăng đầu ra hơn 12,4 tỷ đồng và nộp ngân sách nhà nước hơn 16,8 tỷ đồng.

H. Duy