Hàng loạt bệnh viện TP.HCM chưa được thanh toán hơn 2.485 tỷ đồng BHYT: Bảo hiểm Xã hội Việt Nam nói gì?

Bộ Y tế đề nghị tạm ứng tiền

Ngày 13/8, Vụ Bảo hiểm Y tế (Bộ Y tế) thông tin đã có văn bản gửi Bảo hiểm xã hội Việt Nam thuộc Bộ Tài chính về việc chi trả chi phí vượt dự toán chi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế và chưa thu hồi các chi phí dịch vụ kỹ thuật thực hiện trên thiết bị y tế chưa hoàn thành xác lập sở hữu toàn dân trước ngày 04/3/2023.

Bộ Y tế cho biết đã nhận được Công văn số 4595/SYT-KHTC ngày 05/5/2025 và Công văn số 7082/SYT-KHTC ngày 24/6/2025 của Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh về việc này, cùng gửi Bảo hiểm xã hội Việt Nam.

Theo thông tin phản ánh, năm 2023 các cơ sở khám chữa bệnh bảo hiểm y tế trên địa bàn Thành phố có chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế vượt dự toán là 557,5 tỷ đồng, đã được Bảo hiểm Xã hội Thành phố Hồ Chí Minh giám định, thẩm định, gửi Bảo hiểm Xã hội Việt Nam.

Năm 2024, chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế vẫn tăng cao, số vượt dự toán chi được Thủ tướng Chính phủ giao theo Quyết định số 930/QĐ-TTg ngày 05/9/2024 là khoảng 1.950 tỷ đồng.

Đồng thời, Bảo hiểm Xã hội Thành phố Hồ Chí Minh đang thu hồi chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế thực hiện trên các thiết bị y tế chưa hoàn thành xác lập sở hữu toàn dân trước ngày 04/3/2023.

Việc chưa thanh toán và thời gian chờ thanh toán quá dài đối với chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế vượt dự toán chi của các cơ sở khám chữa bệnh gây khó khăn cho các đơn vị trong việc đảm bảo nguồn kinh phí hoạt động và cân đối thu chi tài chính khi giá thu dịch vụ khám chữa bệnh chưa được tính đúng, tính đủ, nợ tiền thuốc các doanh nghiệp cung cấp, làm ảnh hưởng nhất định đến hoạt động khám chữa bệnh của cơ sở khám chữa bệnh và quyền lợi của người tham gia bảo hiểm y tế.

Về vấn đề này, Bộ Y tế có ý kiến: Đối với chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế của các dịch vụ y tế thực hiện trên thiết bị y tế chưa hoàn thành xác lập sở hữu toàn dân, ngày 27/02/2025, Bộ Y tế đã có Công văn số 1042/BYT-BH gửi Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đề nghị chưa thu hồi chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế của các dịch vụ kỹ thuật thực hiện trên các thiết bị y tế chưa hoàn thành xác lập sở hữu toàn dân.

Hiện Bộ Y tế đang tổng hợp, báo cáo Chính phủ về nội dung này; đề nghị Bảo hiểm Xã hội Việt Nam chưa thu hồi khoản chi phí này cho tới khi có quyết định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Về chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế vượt dự toán năm 2023, theo Bộ Y tế, ngày 12/5/2025, Hội đồng quản lý Bảo hiểm Xã hội đã ban hành Nghị quyết số 730/NQ-HĐQL về phiên họp thường kỳ quý I năm 2025. Tại khoản 1 mục I của Nghị quyết, Hội đồng quản lý Bảo hiểm Xã hội nhất trí thông qua về nguyên tắc đối với Báo cáo quyết toán tài chính năm 2023 của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam.

Do đó, đề nghị Bảo hiểm Xã hội Việt Nam khẩn trương báo cáo Bộ Tài chính, trình Chính phủ xem xét phê duyệt chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế vượt dự toán năm 2023 để thanh toán cho các cơ sở khám chữa bệnh, trong đó có các cơ sở khám chữa bệnh trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh.

Về chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế năm 2024, ngày 25/7/2025, Bộ Y tế đã có Công văn số 4922/BYT-BH về rà soát số vượt dự kiến chi, theo đó số vượt dự kiến chi năm 2024 thực hiện theo quy định tại Luật bảo hiểm y tế, Nghị định số 146/2018/NĐ-CP và Nghị định số 75/2023/NĐ-CP của Chính phủ; đề nghị Bảo hiểm Xã hội Việt Nam chỉ đạo Bảo hiểm Xã hội các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khẩn trương thực hiện theo đúng quy định của Luật bảo hiểm y tế và các Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật bảo hiểm y tế.

Về tạm ứng chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, Bộ Y tế đề nghị Bảo hiểm Xã hội Việt Nam chỉ đạo Bảo hiểm Xã hội các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện tạm ứng chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế theo tỷ lệ, số lần tạm ứng theo đúng quy định tại Điều 32 Luật bảo hiểm y tế để bảo đảm kinh phí phục vụ hoạt động khám chữa bệnh bảo hiểm y tế cho nhân dân.

Bảo hiểm Xã hội Việt Nam nói gì?

Bảo hiểm Xã hội Việt Nam cho biết đã nhận công văn của Bộ Y tế về việc chi trả chi phí vượt dự toán chi khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế và chưa thu hồi các chi phí dịch vụ kỹ thuật thực hiện trên thiết bị y tế chưa hoàn thành xác lập sở hữu toàn dân trước ngày 4/3/2023.

Về vấn đề này, BHXH Việt Nam có 4 ý kiến.

Thứ nhất, về chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế các dịch vụ thực hiện trên thiết bị y tế chưa hoàn thành xác lập sở hữu toàn dân trước ngày 4/3/2023, Bộ Y tế có đề nghị trong khi chờ xin ý kiến Chính phủ, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam chỉ đạo BHXH các cấp chưa thu hồi.

Tuy nhiên, văn bản của Bộ Y tế không nêu căn cứ pháp lý với đề nghị nêu trên, theo đúng quy định tại Nghị định số 29/2018/NĐ-CP ngày 05/3/2018 của Chính phủ trong trình tự, thủ tục xác lập quyền sở hữu toàn dân về tài sản và xử lý đối với tài sản được xác lập quyền sở hữu toàn dân.

Thứ hai, về chi phí vượt dự toán khám chữa bệnh bảo hiểm y tế năm 2023, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đã có tờ trình ngày 22/10/2024, trình Hội đồng quản lý Bảo hiểm Xã hội về quyết toán tài chính năm 2023 và được thông qua tại Nghị quyết số 730/NQ-HĐQL ngày 12/5/2025.

Tuy nhiên, Nghị quyết không giao Bảo hiểm Xã hội Việt Nam thực hiện tạm ứng chi phí vượt dự toán năm 2023.

Để giải quyết chi phí khám chữa bệnh Bảo hiểm y tế vượt dự toán Thủ tướng Chính phủ giao, các chi phí chưa thanh toán do thay đổi quy định của pháp luật và vướng mắc trong tổ chức thực hiện, Bộ Tài chính đã có các văn bản báo cáo lãnh đạo Chính phủ về số chi khám chữa bệnh Bảo hiểm y tế chưa được thanh toán.

Trong đó, có chi phí vượt dự toán năm 2023 và năm 2024.

Ngày 5/8, Văn phòng Chính phủ có Công văn số 7282/VPCP-KGVX về việc triển khai thực hiện Nghị định 188/2025/NĐ-CP.

Phó Thủ tướng Lê Thành Long chỉ đạo Bộ Y tế chủ trì phối hợp với các Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp và các cơ quan liên quan xây dựng Đề án xử lý dứt điểm các khoản chi phí khám chữa bệnh Bảo hiểm y tế tồn đọng từ năm 2025 trở về trước.

Trong đó, cần nêu rõ thực trạng và đề xuất giải pháp xử lý, bảo đảm khả thi, hiệu quả, đúng quy định để khắc phục, giải quyết triệt để tình trạng nợ đọng quyết toán chi phí khám chữa bệnh của các năm trước, báo cáo Chính phủ xem xét trong quý III.

Cần văn bản hướng dẫn thực hiện.

Thứ ba, về chi phí vượt dự toán chi khám chữa bệnh Bảo hiểm y tế năm 2024, Bộ Y tế đã có Công văn số 4922/BYT-BH, trong đó đề nghị Bộ Tài chính khẩn trương chỉ đạo Bảo hiểm Xã hội Việt Nam hướng dẫn Bảo hiểm Xã hội các tỉnh, thành phố chủ trì, phối hợp với Sở Y tế, cơ sở khám chữa bệnh rà soát, xác định nội dung trên.

Tuy nhiên, theo Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, Công văn này chưa hướng dẫn rõ nội dung rà soát xác định chi phí vượt dự kiến chi được thanh toán như đề nghị của Bộ Tài chính, chưa rõ để Bảo hiểm Xã hội Việt Nam tổ chức thực hiện.

Để đảm bảo việc sử dụng quỹ Bảo hiểm y tế hiệu quả, công khai, minh bạch, thống nhất trong việc xác định chi phí khám chữa bệnh Bảo hiểm y tế vượt số dự kiến chi được thanh toán bổ sung, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam cho rằng cần thiết, cấp bách có văn bản hướng dẫn của Bộ Y tế để Bảo hiểm Xã hội tỉnh, Sở Y tế và các cơ sở khám chữa bệnh thực hiện, tránh phát sinh khó khăn, vướng mắc.

Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đề nghị Vụ BHYT tham mưu Bộ Y tế hướng dẫn nội dung rà soát, xác định số chi KCB BHYT vượt dự kiến chi được quỹ BHYT thanh toán và đưa vào Đề án báo cáo Chính phủ để xác định số chi vượt dự kiến của năm 2024, vượt dự toán Thủ tướng Chính phủ giao.

Thứ tư, về tạm ứng chi phí khám chữa bệnh Bảo hiểm y tế, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam cho biết đã có Công văn ngày 23/6 gửi Bảo hiểm Xã hội các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương yêu cầu thực hiện đầy đủ, đúng các quy định về tạm ứng, thanh toán chi phí khám chữa bệnh Bảo hiểm y tế.

Từ ngày 1/7, Bảo hiểm Xã hội địa phương thực hiện tạm ứng một lần bằng 90% chi phí khám chữa bệnh Bảo hiểm y tế theo báo cáo quyết toán quý trước của cơ sở khám chữa bệnh trong thời hạn 5 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được báo cáo của cơ sở khám chữa bệnh theo quy định tại Điều 32 Luật BHYT.