Hoàn thuế VAT – Đừng tư duy “giết nhầm hơn bỏ sót”

03/12/2022 08:32
Xoay quanh câu chuyện hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT), chuyên gia cho rằng, ngành thuế đừng vì sợ bị doanh nghiệp “qua mặt” mà áp dụng quy trình “giết nhầm hơn bỏ sót”…

Như đã thông tin, cộng đồng doanh nghiệp đã và đang “gặp khó” về tình trạng chậm hoàn thuế như Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, lượng thuế VAT mà hàng trăm doanh nghiệp hội viên chưa được hoàn lại tính đến nay đã khoảng 1.500 tỷ đồng; Hiệp hội Sắn cũng kêu cứu tương tự tới Thủ tướng vì bị “ngâm” tiền hoàn thuế…

Trước thực tế đã nêu, Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) trong báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ cũng nhấn mạnh, việc chậm hoàn thuế càng tạo ra thách thức rất lớn cho doanh nghiệp vì doanh nghiệp đang gặp khó khăn về dòng tiền.

Theo cộng đồng doanh nghiệp, nguyên nhân dẫn đến hiện trạng đã nêu xuất phát từ các hướng dẫn của Tổng cục Thuế tại các Công văn 429/TCT- TTKT năm 2021, 2124/TCT-TTKT, 2928/TCT-TTKT và 4569/TCT-TTKT năm 2020.

Cụ thể, theo các công văn này, gỗ và các mặt hàng gỗ được làm từ gỗ rừng trồng trong nước là các mặt hàng có độ rủi ro cao về thuế. Các cục thuế địa phương được yêu cầu tăng cường kiểm tra, giám sát, phối hợp với cơ quan công an, hải quan, chính quyền địa phương… trong việc xác minh nguồn gốc gỗ.

Không chỉ doanh nghiệp ngành gỗ, nhiều doanh nghiệp khác cũng rơi vào tình trạng bị chậm hoàn thuế tương tự, xuất phát từ Công văn 633/TCT-TTKT ngày 7/3/2022 của Tổng cục Thuế về thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp có rủi ro về hoàn thuế VAT.

Theo công văn này, Tổng cục Thuế yêu cầu việc kiểm tra hoàn thuế phải xác minh qua các khâu trung gian từ F1, F2, F3… đến khâu cuối cùng. Nếu các doanh nghiệp F1, F2, F3… không thuộc địa bàn quản lý thì cục thuế làm công văn gửi cục thuế có liên quan để rà soát, đối chiếu.

Hoàn thuế VAT – Đừng tư duy “giết nhầm hơn bỏ sót” - Ảnh 1.

Quy trình thực thi được Tổng cục Thuế đưa ra được cho chưa phù hợp với quy định của Luật Quản lý thuế - Ảnh minh họa: Internet

Trong khi đó, theo các quy định hiện hành, với trường hợp doanh nghiệp thuộc diện “hoàn thuế trước kiểm tra sau”, thời gian hoàn thuế là 06 ngày làm việc, với doanh nghiệp thuộc diện “kiểm tra trước hoàn thuế sau”, thời gian hoàn thuế tối đa là 40 ngày.

Chưa kể, Luật Quản lý thuế cũng quy định, doanh nghiệp xuất khẩu đáp ứng ba điều kiện sau sẽ được hoàn thuế VAT: có hợp đồng xuất khẩu, có tờ khai hải quan, thanh toán qua ngân hàng. Như vậy, nếu doanh nghiệp xuất khẩu đủ điều kiện thì cơ quan thuế phải thực hiện hoàn thuế VAT.

Quy định rõ ràng là vậy nhưng ngành thuế sợ bị doanh nghiệp “qua mặt” nên đã đưa ra các quy trình kiểm soát thông qua các văn bản chỉ đạo trong ngành. Đây là quy trình bình thường nhưng sự vận dụng máy móc lại ảnh hưởng nặng nề đến doanh nghiệp.

Theo các chuyên gia, về mặt pháp lý, các văn bản này là việc nội bộ của ngành thuế và không thể vượt trên các quy định pháp luật về hoàn thuế đã được quy định trong Luật Quản lý thuế hiện hành, bởi sau thời hạn quy định trong luật, nếu cơ quan thuế không chứng minh được có gian lận thuế thì phải hoàn thuế cho doanh nghiệp.

Và việc điều tra tiếp theo vẫn được tiến hành, nếu phát hiện gian lận thuế từ kết quả điều tra thì xử lý theo quy định pháp luật. Nhưng cách làm hiện nay của cơ quan thuế là vì một nhóm nhỏ doanh nghiệp gian lận mà “ngâm” hồ sơ hoàn thuế gây thiệt hại cho các doanh nghiệp làm ăn đàng hoàng theo kiểu “giết nhầm hơn bỏ sót”.

Đặc biệt, với việc 100% thủ tục thuế hiện nay đều làm qua môi trường trực tuyến, ngành thuế không khó để hậu kiểm, xử phạt hay thậm chí truy tố các trường hợp gian lận thuế. Lực lượng thanh tra thuế có thể ứng dụng công nghệ để rà quét và phân tích dữ liệu thuế sau đó phân tích và xử lý cụ thể những trường hợp nghi ngờ, chuyển qua danh sách theo dõi và điều tra.

Các chuyên gia cho rằng, thẳng thắn nhìn nhận thì việc gian lận hoàn thuế không chỉ đến từ doanh nghiệp hay “lỗ hổng” trong quy định pháp luật mà còn từ chính cán bộ, nhân viên ngành thuế khi không ít vụ gian lận thuế lớn có dính dáng trực tiếp hay gián tiếp đến lực lượng ngành thuế.

Thực tế mới đây, trong vụ điều tra gian lận chiếm đoạt của Nhà nước hơn 538 tỷ đồng tiền hoàn thuế VAT tại Công ty Phát triển nhà Thủ Đức (Thuduc House), một Phó cục trưởng Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh bị khởi tố do có liên quan, đặc biệt, trong quá trình điều tra trước đó đã không ít cán bộ thuế cấp quận bị truy tố về tội nhận hối lộ trong quá trình làm thủ tục hoàn thuế VAT cho Thuduc House.

Từ đó, không ít chuyên gia cho rằng, đối với những vụ việc mà hồ sơ có vấn đề gian lận mà lọt qua mọi cửa kiểm soát trong thời gian dài thì cần xem lại phía nội bộ ngành thuế. Bởi, suốt quá trình kiểm tra nhiều năm mà không phát hiện hồ sơ gian lận thì do quy trình kiểm tra không đạt yêu cầu hoặc có sự bất thường gì từ phía cán bộ thuế khi họ không phát hiện ra hồ sơ có vấn đề.

Và thay vì “ngâm” hồ sơ hoàn thuế VAT của doanh nghiệp để điều tra, nhiều chuyên gia cho rằng, trước hết cần bịt “lỗ hổng” từ chính nội bộ con người của các cơ quan quản lý.

Tin mới

Vụ cháy 4 người trong một gia đình tử vong: Công trình xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp
11 giờ trước
Theo Công an TP Hà Nội, ngôi nhà xảy ra vụ cháy khiến 4 người trong một gia đình tử vong, được xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp.
FPT ký kết hợp tác AI mở ra cơ hội lên đến 30 triệu USD với tập đoàn hàng đầu Đông Nam Á
10 giờ trước
Hợp tác này đánh dấu cột mốc quan trọng trong nỗ lực của FPT trong việc hiện đại hóa lĩnh vực công nghiệp bằng AI và chuyển đổi số.
Liên danh Coteccons trúng gói thầu hơn 3.000 tỷ đồng tại Long Thành, Phó Tổng giám đốc Võ Hoàng Lâm chia sẻ mục tiêu doanh thu 3 tỷ USD, vốn hoá 1 tỷ USD
10 giờ trước
Phó Tổng giám đốc Coteccons cho biết, việc liên danh Coteccons - Hancorp - ATAD trúng gói thầu tại sân bay Long Thành là bước đệm để doanh nghiệp hướng tới mục tiêu 3 tỷ USD doanh thu và vốn hoá 1 tỷ USD.
Thị trường tiền số hôm nay, 16-9: Cảnh báo mới về Bitcoin
10 giờ trước
Một số chuyên gia dự báo trong ngắn hạn, giá Bitcoin sẽ còn biến động mạnh nhưng về dài hạn đà tăng sẽ được củng cố nhờ lãi suất thấp.
Hiệu quả vận hành Tòa D nâng tầm giá trị The Soleil Da Nang
10 giờ trước
Mùa hè 2025, The Soleil Da Nang đã chính thức đưa vào vận hành tòa D với thương hiệu Wyndham, đạt tỷ lệ lấp đầy lên tới trên 90% trong những dịp cao điểm, khẳng định sức hút của một trong những dự án biểu tượng ngay mặt biển Đà Nẵng.

Tin cùng chuyên mục

Đây là phiên bản iPhone 17 Pro Max chưa cháy hàng tại Việt Nam
4 giờ trước
Nếu chọn mua iPhone 17 Pro Max phiên bản 512 GB hoặc 2 TB màu xanh đậm trên cửa hàng Apple Store online, người dùng vẫn có thể nhận máy vào đúng ngày 19/9.
Chuyện thật như đùa: Nga đem lúa mì đổi lấy ô tô Trung Quốc để 'lách' trừng phạt thanh toán từ Mỹ, EU
11 giờ trước
Hoạt động hàng đổi hàng này đang diễn ra ngày một thường xuyên hơn.
BE khác biệt trong cuộc đua siêu ứng dụng: Tăng trưởng 60%, có lãi, vươn tầm khu vực từ nền tảng “thuần Việt”
1 ngày trước
Tập trung vào tăng trưởng bền vững, BE đồng thời mang lại giá trị thiết thực cho người dùng và cộng đồng.
Giá cà phê hôm nay 15-9: Đầu tuần có tăng tiếp?
1 ngày trước
Giá cà phê hôm nay rất khó dự báo sau 3 phiên tăng liên tiếp, thị trường trong nước vượt ngưỡng 120.000 đồng/kg