Hơn 20 bộ ngành soạn cơ chế đặc thù cho đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam

Tổ soạn thảo gồm hơn 20 thành viên là lãnh đạo, đại diện của nhiều bộ, ngành Trung ương. Bộ trưởng Trần Hồng Minh giữ vai trò Tổ trưởng, các Tổ phó là lãnh đạo các Bộ: Xây dựng, Tư pháp, Tài chính và Ngân hàng Nhà nước.

Theo quyết định, tổ có nhiệm vụ xây dựng, góp ý, chỉnh lý và hoàn thiện hồ sơ dự thảo Nghị quyết, đồng thời chuẩn bị nội dung giải trình, tiếp thu ý kiến của các cơ quan, tổ chức liên quan, bảo đảm tiến độ và chất lượng. Các thành viên Tổ làm việc theo chế độ kiêm nhiệm và chịu trách nhiệm trước thủ trưởng cơ quan, đồng thời báo cáo Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà - người trực tiếp chỉ đạo quá trình soạn thảo.

Tại Thông báo số 601 ngày 5/11, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã giao Bộ Xây dựng chủ trì thành lập tổ soạn thảo (hoặc tổ công tác) do bộ trưởng làm tổ trưởng. Phó Thủ tướng nhấn mạnh, đây là dự án có quy mô đặc biệt lớn , yêu cầu cao về năng lực tài chính, công nghệ, quản trị và an toàn vận hành. Tuy nhiên, Việt Nam chưa có nhiều kinh nghiệm thực tiễn trong lĩnh vực đường sắt tốc độ cao, nên việc nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế là hết sức cần thiết.

Trước đó, sau khi Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị và Nghị quyết 198/2025 của Quốc hội về cơ chế đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân được ban hành, một số nhà đầu tư tư nhân đã bày tỏ mong muốn tham gia dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam theo hình thức đầu tư - kinh doanh.

Các doanh nghiệp kiến nghị áp dụng cơ chế vượt trội, ngoài 19 chính sách đặc thù hiện hành mà Quốc hội đã phê duyệt. Một số đề xuất đáng chú ý gồm: Nhà nước cho vay hoặc bảo lãnh vay tối đa 80% tổng mức đầu tư (không tính chi phí giải phóng mặt bằng), lãi suất 0% trong 30 năm; miễn thuế nhập khẩu và thuế thu nhập doanh nghiệp; không tính tổng dư nợ cấp tín dụng của dự án vào hạn mức tín dụng chung của các tổ chức tín dụng.

Theo Nghị quyết số 172/2024, dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam được định hướng đầu tư mới toàn tuyến đường đôi khổ 1.435 mm, tốc độ thiết kế 350 km/h, tải trọng 22,5 tấn/trục, gồm 23 ga hành khách và 5 ga hàng hóa. Tổng mức đầu tư sơ bộ hơn 1,7 triệu tỷ đồng , tương đương 67,34 tỷ USD. Quốc hội đặt mục tiêu lập Báo cáo nghiên cứu khả thi trong năm 2025 và hoàn thành cơ bản vào năm 2035.