Nghịch lý dư thừa điện, cấp tập tìm cách giải cứu

Theo EVN, tính đến hết tháng 6/2019, đã có 89 nhà máy điện mặt trời hòa lưới phát điện với tổng công suất là hơn 4.442 MW.

Nếu tính cả các nhà máy điện gió, tổng quy mô công suất đặt nguồn điện năng lượng tái tạo toàn quốc là 4.880 MW, trong đó tập trung chủ yếu tại Ninh Thuận (1.102 MW) và Bình Thuận (995 MW).

“Chỉ từ tháng 4-6/2019, đã có trên 4.000 MW điện mặt trời hòa lưới vận hành và tập trung mật độ lớn tại Ninh Thuận - Bình Thuận, gây áp lực lớn lên khả năng giải tỏa công suất của lưới điện truyền tải. Nhiều thời điểm, khi các nhà máy điện cùng phát đồng loạt đã gây quá tải các đường dây, trạm biến áp liên quan”, EVN đánh giá.

Các dự án điện mặt trời vào ồ ạt khiến việc xây dựng đường dây truyền tải không theo kịp. Ảnh: Lương Bằng

Dự kiến, tình hình cắt giảm sản lượng các nhà máy năng lượng tái tạo khu vực Ninh Thuận, Bình Thuận tháng 7/2019 như sau:

Các nhà máy năng lượng tái tạo đi vào vận hành tháng 7/2019, với cấu hình lưới điện hiện tại và khi tất cả các nguồn điện cùng phát ở công suất thiết kế, EVN cho biết "có rất nhiều phần tử đầy/quá tải".

Đó là Máy biến áp 500kV Di Linh quá tải 140% (mở vòng chống quá tải), MBA 500kV Vĩnh Tân mang tải 85%, MBA 220kV Tháp Chàm 2 quá tải 115%... Đặc biệt, trục đường dây 110kV Tháp Chàm - Ninh Phước - Tuy Phong - Phan Rí quá tải tới 260-360% (mở vòng tránh sự cố lan rộng).

Để đảm bảo cung cấp điện liên tục cho phụ tải và vận hành an toàn lưới điện, tránh các sự cố lan truyền xảy ra trên hệ thống điện, Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia (A0) sẽ phải thực hiện phân bổ công suất phát các nhà máy phù hợp với khả năng truyền tải tối đa của lưới điện (Cụ thể như hình dưới đây).

Nguồn: EVN

Để hạn chế tối đa việc cắt giảm công suất các dự án nguồn điện, góp phần đảm bảo bổ sung thêm nguồn cung cho hệ thống và đảm bảo vận hành an toàn lưới điện, Tập đoàn Điện lực đề xuất một loạt giải pháp.

Cụ thể, ngay từ tháng 6/2018, EVN đã chủ động thực hiện nghiên cứu và đề xuất Bộ Công Thương thẩm định, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt bổ sung quy hoạch các công trình lưới điện truyền tải cần thiết để giải phóng hết công suất các nguồn điện gió, mặt trời đã được phê duyệt bổ sung quy hoạch đến hết thời điểm tháng 8/2018 (tổng công suất mặt trời 9.500MW và điện gió là 2.400MW).

Trên cơ sở đề xuất của EVN và thẩm định của Bộ Công Thương, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt bổ sung quy hoạch 15 công trình lưới điện 220-500kV và tập trung tăng cường lưới điện tại khu vực Ninh Thuận - Bình Thuận. Tập đoàn đang chỉ đạo Tổng công ty truyền tải điện Quốc gia khẩn trương thực hiện đầu tư để đưa các công trình lưới điện trên vào vận hành đúng tiến độ.

EVN đề xuất đầu tư thêm đường dây để giải phóng điện mặt trời. Ảnh: Lương Bằng

Thế nhưng, từ tháng 8/2018 đến hết năm 2018, đã có nhiều dự án tiếp tục được phê duyệt bổ sung quy hoạch, trong đó tổng quy mô công suất tăng lên so với thời điểm EVN trình bổ sung các công trình lưới điện truyền tải.

Cụ thể, điện mặt trời tăng từ 9.500MWp lên 12.879 MW (thêm 3.379MW) còn điện gió tăng từ 2.400MW lên 4.459MW (tăng 2.059MW)

Do đó, EVN cho rằng: Để có thể giải phóng hết công suất các dự án nguồn điện mới bổ sung này sẽ cần tiếp tục đầu tư xây dựng các công trình lưới điện truyền tải mới.

Về giải pháp ngắn hạn, EVN cho biết: Tập đoàn đã chỉ đạo các đơn vị tập trung mọi nguồn lực đẩy nhanh công tác đầu tư xây dựng đảm bảo tiến độ các dự án lưới điện truyền tải, phân phối và cải tạo nâng khả năng truyền tải của các công trình đường dây, trạm biến áp hiện hữu phục vụ giải toả công suất các dự án nguồn năng lượng tái tạo, đặc biệt trên địa bàn Ninh Thuận - Bình Thuận.

Trong đó có thể kể đến một số các công trình trọng điểm như: Đường dây 110kV Ninh Phước - Tuy Phong - Phan Rí mạch 2; TBA 220kV Phan Rí và đấu nối TBA 220 kV Hàm Tân, TBA 220 Cam Ranh, nâng công suất TBA 220kV Tháp Chàm lên 2x250 MVA.