Nghiên cứu lập sàn giao dịch vàng quốc gia, mô hình nào phù hợp với Việt Nam?

Lập sàn giao dịch vàng quốc gia để làm gì?

Tại cuộc họp của Ngân hàng Nhà nước nhằm quán triệt chỉ đạo của Thủ tướng về thị trường vàng và triển khai Nghị định 232/2025/NĐ-CP ngày 9-9, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Quang Dũng cho biết cơ quan này đang khẩn trương nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế để đề xuất phương án thành lập Sở giao dịch vàng quốc gia.

 Bên cạnh đó, cơ quan quản lý cũng tính đến phương án đưa vàng vào giao dịch trên Sở giao dịch hàng hóa hoặc xây dựng sàn giao dịch vàng tại Trung tâm tài chính quốc tế ở Việt Nam.

Đề xuất này ngay lập tức nhận được sự đồng tình từ nhiều chuyên gia kinh tế và tài chính, bởi một sàn giao dịch vàng tập trung có thể khắc phục những bất cập đang tồn tại, đặc biệt là tình trạng chênh lệch giá quá lớn giữa vàng trong nước và thế giới.

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động sáng 10-9, chuyên gia kinh tế, TS Nguyễn Trí Hiếu nói ông nhiều lần ủng hộ đề xuất cần sớm triển khai sàn giao dịch vàng quốc gia nhằm giải quyết những vấn đề của thị trường vàng hiện tại, trong đó có khoảng cách chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới. Bởi trên sàn giao dịch vàng quốc gia, với cơ chế vận hành rõ ràng, các giao dịch điện  sẽ được thực hiện tương tự như giao dịch trên các sàn chứng khoán .

Khi đó, những người tham gia thị trường phải được cấp phép; các công ty, nhà kinh doanh vàng hợp pháp mới có quyền giao dịch. Giá cả, thông tin giao dịch phải cập nhật liên tục theo thời gian thực. Người dân nếu muốn mua vàng có thể thực hiện thông qua các đơn vị được cấp phép này.

Theo chuyên gia này, hiện tại Việt Nam đã có sàn giao dịch hàng hóa, có thể mở rộng để bổ sung thêm sàn giao dịch vàng. Khi đó, người mua vàng sẽ không trực tiếp nhận vàng vật chất đem về, mà thay vào đó là chứng chỉ vàng.

“Điểm mấu chốt là chứng chỉ vàng phát hành trên sàn phải được quyền hoán đổi thành vàng vật chất bất cứ lúc nào, vô điều kiện. Chỉ khi đó người dân mới tin tưởng và tham gia giao dịch. Sàn vàng cần do Nhà nước quản lý, không phải sàn của một doanh nghiệp hay tổ chức tín dụng như trước đây. Mô hình này có thể tham khảo từ các sàn vàng lớn trên thế giới” - ông nhấn mạnh.

Giúp ổn định thị trường vàng

Chuyên gia kinh tế, PGS.TS Ngô Trí Long cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải thành lập Sàn giao dịch vàng quốc gia càng sớm càng tốt. Ông cho rằng đây là bước đi phù hợp thông lệ quốc tế, giúp hình thành một sàn giao dịch vàng vật chất tập trung, niêm yết công khai, minh bạch, đồng thời kết nối với các sàn vàng quốc tế để cải thiện khả năng định giá. Việc này không chỉ tăng độ tin cậy của thị trường mà còn hỗ trợ Ngân hàng Nhà nước trong điều tiết cung – cầu, ổn định giá cả.

Ông Long dẫn chứng: “Trung Quốc có Sàn vàng Thượng Hải (SGE), Thái Lan có Sàn vàng TGJMA. Các sàn này vận hành minh bạch, nhờ đó giá vàng trong nước của họ chỉ chênh lệch với giá quốc tế từ 1-2%. Đây là điều mà thị trường vàng Việt Nam đang rất cần hướng tới”.

Theo các chuyên gia, nếu sàn giao dịch vàng quốc gia được nghiên cứu triển khai ở Việt Nam, sẽ giúp giá vàng trong nước thu hẹp cách biệt với giá thế giới mà không phải tốn nhiều ngoại tệ để nhập khẩu vàng vật chất.