Người bị béo phì, ung thư có thể bị từ chối thị thực Mỹ

Chính quyền Tổng thống Trump đã chỉ đạo viên chức cấp thị thực xem béo phì, cùng nhiều bệnh mãn tính khác như tim mạch, ung thư và tiểu đường, là những lý do có thể khiến đương đơn bị từ chối nhập cảnh.

Thông tin được nêu trong bản điện ngày 6/11 do Ngoại trưởng Marco Rubio gửi tới các Đại sứ quán và cơ quan đại diện ngoại giao của Mỹ trên toàn thế giới.

Văn bản này, được The Washington Post xác minh, mở rộng phạm vi sàng lọc y tế vốn trước đây chỉ tập trung vào các bệnh truyền nhiễm. Theo đó, viên chức lãnh sự có thêm cơ sở từ chối hồ sơ, phù hợp với định hướng siết chặt người nhập cư của chính quyền Trump.

“Các anh phải cân nhắc tình trạng sức khỏe của đương đơn”, điện tín nêu. “Nhiều bệnh lý như tim mạch, hô hấp, ung thư, tiểu đường, bệnh chuyển hóa, bệnh thần kinh và các vấn đề về sức khỏe tâm thần có thể cần tới hàng trăm nghìn đô la chi phí điều trị”.

Văn bản cũng đề cập việc xem xét tình trạng béo phì do nguy cơ gây ngưng thở khi ngủ, huyết áp cao và trầm cảm.

Một quan chức cấp cao Bộ Ngoại giao cho biết văn bản này do lãnh đạo chính trị của cơ quan soạn thảo và không trải qua quy trình rà soát thông thường với sự tham gia của đội ngũ chuyên môn.

Luật sư di trú Vic Goel, tại bang Virginia, nhận định hướng dẫn mới trao cho viên chức lãnh sự quyền tùy nghi rất lớn. Ông cho rằng các tình trạng sức khỏe phổ biến vốn chưa bao giờ bị xem là yếu tố loại trừ nay có thể trở thành căn cứ từ chối cấp thị thực.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Anna Kelly khẳng định chính sách của Bộ Ngoại giao từ nhiều thập niên qua đã cho phép từ chối thị thực với những người có thể trở thành gánh nặng tài chính cho người nộp thuế Mỹ. Bà cho biết chính quyền Trump đang “thực thi đầy đủ” quy định này và “đặt người Mỹ lên trước”.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), năm 2022 có 16% người trưởng thành trên toàn cầu bị béo phì và 14% mắc tiểu đường.

Mở rộng diện bị từ chối thị thực

Hướng dẫn mới còn yêu cầu viên chức lãnh sự xem xét nhiều yếu tố khác như việc đương đơn đã quá tuổi nghỉ hưu, số người phụ thuộc đi kèm hoặc người phụ thuộc có nhu cầu đặc biệt hay khuyết tật. Chỉ đạo của ông Rubio được đưa ra dựa trên quy định “gánh nặng xã hội”, vốn cho phép từ chối thị thực hoặc thẻ xanh đối với người được dự báo sẽ phải sử dụng nhiều phúc lợi xã hội hoặc có nguy cơ điều trị dài hạn bằng ngân sách nhà nước.

Nhiều ý kiến chỉ trích cho rằng chính quyền Trump đang sử dụng lập luận rằng bản thân các bệnh lý mãn tính cũng đủ tạo ra gánh nặng tài chính tiềm ẩn đối với nước Mỹ.

Chỉ đạo này áp dụng cho cả người xin thị thực tạm thời, như nhóm H-1B, và người muốn định cư dài hạn tại Mỹ theo diện việc làm hoặc gia đình. Một số diện nhân đạo như tị nạn được miễn trừ, dù nhiều chương trình trong số này đang bị thu hẹp.

Ông Steven Heller, luật sư di trú tại Anh và từng làm việc trong hệ thống di trú Mỹ, đánh giá rằng viên chức lãnh sự vốn đã có quyền tùy nghi lớn. Ông cho rằng hướng dẫn mới “cho họ thêm lý do để không phải cấp thị thực”.

Đánh giá y tế vượt xa tiêu chuẩn CDC

Văn bản của Bộ Ngoại giao cũng dường như vượt ra ngoài tiêu chuẩn y tế của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), vốn yêu cầu xét nghiệm lao, giang mai, khai báo sử dụng chất gây nghiện và hồ sơ tiêm chủng.

Điện tín thậm chí yêu cầu viên chức tự đánh giá mức chi phí điều trị tiềm tàng mà một bệnh nhân có thể gây ra cho Mỹ: “Ứng viên có đủ nguồn lực tài chính để tự chi trả chi phí chăm sóc y tế trong suốt vòng đời mà không cần xin trợ cấp hoặc điều trị dài hạn bằng ngân sách nhà nước không?”

Một nhà ngoại giao nhận được điện tín nói rằng lãnh đạo Bộ Ngoại giao thời gian gần đây rất tích cực tìm cách gia tăng việc từ chối hoặc kéo dài thời gian xử lý với người muốn vào Mỹ.