'Nhà hộp diêm', đầu tư tiền tỷ ở thì dở, bán không ai mua

Ở khổ

Trong hơn 10 năm qua, nhất là từ 2010 đến nay, nở rộ tình trạng khoét lõm xây dựng “chung cư mini”, “chung cư hộp diêm” có nhiều tầng, nhiều căn hộ mini tại các đô thị, quận nội thành.

Theo khảo sát, trên địa bàn Hà Nội có hàng trăm khu nhà ở được gọi là “chung cư mini” đã đi vào hoạt động. Từ các quận trung tâm như Hai Bà Trưng, Đống Đa, Ba Đình, Tây Hồ, đến các quận xa hơn như Thanh Xuân, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Hà Đông,...

“Mở bán chung cư mini giá chỉ từ 420 đến 990 triệu/căn diện tích từ 25m2 - 42m2 - 49m2 - 52m2, giấy tờ đầy đủ, đầy đủ nội thất, dọn đến ở luôn,...”. Những lời mời chào, quảng cáo hấp dẫn được xuất hiện nhan nhản trên các trang mạng xã hội thực sự là cơ hội hấp dẫn đối với nhiều gia đình có mức thu nhập thấp, mong muốn tìm cho mình một căn hộ giá rẻ, gần trung tâm để tiện cho việc đi lại cũng như làm ăn, buôn bán.

Chung cư mini nở rộ cách đây 10 năm

Năm 2015, vợ chồng anh Ngô Văn Hải (Kiến An, Hải Phòng) có số tiền hơn 1 tỷ đồng từ tiết kiệm và vay mượn thêm của gia đình để mua căn hộ chung cư mini trong ngõ tại đường Láng, quận Đống Đa. Với số tiền ít ỏi nhưng muốn ở khu vực trung tâm tiện cho con cái học hành nên vợ chồng anh Hải tặc lưỡi cho qua những yếu tố của một căn hộ như diện tích, hạ tầng và dịch vụ. 

Căn hộ anh mua rộng hơn 30m2, tầng 4 của toà nhà chung cư mini 7 tầng. Tầng 1 là khu vực để xe, còn lại mỗi tầng có 4 căn hộ. Đa phần những người mua nhà ở các khu chung cư này là người ngoại tỉnh, mua nhà cho con cái học đại học hoặc những đôi vợ chồng trẻ mới lập gia đình.

“Biết là chất lượng không bằng chung cư bình thường, nhưng với mức giá phù hợp thu nhập, không phải tốn quá nhiều thời gian chờ đợi. Hơn nữa, nó nằm ở vị trí khá trung tâm, tiện cho việc đi làm nên chúng tôi mới quyết định mua căn hộ này”, anh nói.

Sau khi ở anh Hải mới thấy nhiều bất cập. Chung cư này không được chủ đầu tư quan tâm, tu sửa, nhiều hạng mục xuống cấp, mỗi khi xảy ra hỏng hóc thì chính những người dân sinh sống ở đây phải tự bỏ tiền túi ra để thuê người sửa chữa. “Thang máy hỏng cũng là chúng tôi tự góp tiền sửa, chứ họ có sửa đâu”, anh cho biết.

Thêm nữa, là nhà chung cư kiểu này chỉ có sổ đỏ chung, còn đồng ý mua sẽ có hợp đồng mua bán viết tay giữa hai bên. Ở đây trường hợp nào cũng thế cả, mua bán theo dạng chìa khóa trao tay.

Anh Trần Ngọc Văn, cư dân một chung cư mini ở Mỹ Đình, cho hay, chỉ sau một thời gian, chung cư mini đã có biểu hiện thấm, mốc, xuống cấp, thang máy ì ạch, lúc chạy lúc không. Do không có ai đứng ra quản lý nên cư dân sinh sống ở đây chẳng có quy củ gì, rác vứt đầy hành lang gây mất vệ sinh công cộng, an ninh không đảm bảo do không có bảo vệ.

Bán khó

Bà Nguyễn Thị Hồng, chủ một căn hộ mini tại Cầu Giấy, cho hay, xưa mua thì dễ, mà bây giờ bán lại khó quá. Trước đây bà mua căn hộ với giá 850 triệu đồng với diện tích khoảng 48m2, giờ bán chịu lỗ cũng ít người hỏi mua bởi lý do cả chung cư hơn 30 căn chung nhau 1 sổ đỏ.

Mặc dù TP. Hà Nội đã chính thức cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà ở và đất ở (sổ đỏ) cho căn hộ chung cư mini, nhưng thực tế đến nay, số lượng khách hàng mua căn hộ chung cư mini được cấp sổ đỏ chỉ chiếm một tỷ lệ rất nhỏ.

Chung cư mini rao bán cắt lỗ nhưng vẫn không có người mua

Lý do là hầu hết các chung cư mini hiện nay đều không đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu, nguyên nhân là bởi đa số các căn hộ ở dạng này đều vi phạm về thiết kế, mật độ xây dựng, đặc biệt là công tác phòng cháy chữa cháy. Thậm chí, nhiều chủ đầu tư còn tự ý cơi nới thêm tầng nhằm kiếm thêm lợi nhuận.

Còn theo Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, qua nghiên cứu tình trạng phát triển tự phát chung cư mini và nhận thấy, tình trạng “nở rộ” chung cư mini vượt ngoài tầm kiểm soát có nguyên nhân đầu tiên, bắt nguồn từ những bất cập của các quy định pháp luật về “phát triển nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân”.

Nguyên nhân thứ hai dẫn đến tình trạng xây dựng trái phép, sai phép các “chung cư mini” là do những hạn chế, bất cập trong công tác thực thi pháp luật của cơ quan quản lý nhà nước, nhất là cấp cơ sở.

Các hoạt động này dẫn đến nhiều hệ lụy như: vi phạm các quy định về phòng cháy chữa cháy, làm gia tăng nguy cơ cháy nổ trong khu dân cư; gây quá tải hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội của đô thị; không cấp được Giấy chứng nhận sở hữu nhà ở cho người mua căn hộ do vi phạm về thiết kế, mật độ xây dựng; làm gia tăng tình trạng tranh chấp, khiếu kiện giữa người mua và người bán căn hộ,...

Đặc biệt, việc gia tăng mật độ dân số tại các khu vực này làm trầm trọng thêm tình trạng ách tắc giao thông, không bảo đảm vệ sinh môi trường, ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự của địa phương, phá vỡ quy hoạch, làm mất mỹ quan đô thị.

Sau thời gian bùng nổ nhưng với nhiều bất cập, chung cư mini đang dần ít được quan tâm. Mặc dù vậy, người mua cũng cần cân nhắc kỹ lưỡng. Luật pháp về đất đai chưa quy định rõ về loại “căn hộ chung cư mini”, chính vì vậy người mua cần tìm hiểu kĩ, tránh “tiền mất tật mang”.

Duy Anh