Nhà máy Nhơn Trạch 3 và 4: Dấu mốc tiên phong của điện khí LNG Việt Nam

Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 và Nhơn Trạch 4 (NT3&NT4) do Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (PV Power), đơn vị thành viên của Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam, làm chủ đầu tư, liên danh Lilama - Samsung C&T làm Tổng thầu EPC, là dự án điện khí LNG đầu tiên tại Việt Nam. Việc đưa LNG nhập khẩu vào sản xuất điện không chỉ mang tính tiên phong về công nghệ mà còn có ý nghĩa chiến lược trong lộ trình giảm phát thải khí nhà kính, đóng góp vào mục tiêu phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050.

Với tổng mức đầu tư khoảng 1,4 tỷ USD, NT3&NT4 là dự án mở đầu chuỗi LNG "từ khí đến điện" của Petrovietnam, qua đó hình thành mô hình trung tâm điện khí LNG hiện đại. Dự án được kỳ vọng tăng cường năng lực cung ứng điện, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia trong bối cảnh chuyển dịch năng lượng đang diễn ra mạnh mẽ và nhu cầu điện khu vực phía Nam tiếp tục tăng nhanh.

Khi vận hành ổn định, hai nhà máy với tổng công suất 1.624 MW dự kiến cung cấp trên 9 tỷ kWh mỗi năm. Đây là nguồn bổ sung quan trọng trong bối cảnh khu vực phía Nam đối diện yêu cầu ngày càng cao về nguồn điện nền, đặc biệt trong giai đoạn chuyển dịch năng lượng và tăng trưởng phụ tải mạnh.

Một trong những điểm nhấn kỹ thuật nổi bật của NT3&NT4 là hệ thống turbine khí thế hệ 9HA.02 do GE (Hoa Kỳ) sản xuất, dòng thiết bị hiện đại hàng đầu thế giới hiện nay. Nhờ áp dụng công nghệ này, hiệu suất vận hành của hai nhà máy đạt 62-64%, đưa NT3&NT4 trở thành một trong những cụm nhà máy điện khí hiệu suất cao nhất Việt Nam hiện nay.

Nhiều thách thức chưa có tiền lệ

Theo ông Lê Bá Quý, Trưởng Ban Quản lý Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 và 4, là dự án LNG đầu tiên của cả nước, NT3&4 phải đối mặt với nhiều khúc mắc chưa từng có tiền lệ, từ việc hành lang pháp lý, cơ chế chính sách cho phát triển điện khí LNG, việc lựa chọn nhà thầu cung cấp thiết bị công nghệ cao, đến xử lý khối lượng lớn thủ tục đầu tư – xây dựng. Dẫu vậy, dự án vẫn được duy trì tiến độ và chất lượng nhờ sự quyết liệt của PV Power cùng sự hỗ trợ sát sao của các cơ quan quản lý, tạo nền tảng để hai nhà máy LNG đầu tiên của Việt Nam vận hành ổn định trong thời gian tới.

Đáng chú ý, công tác thu xếp vốn cho dự án được thực hiện trong bối cảnh không có bảo lãnh Chính phủ, phải đáp ứng đầy đủ các chuẩn mực môi trường – xã hội rất nghiêm ngặt của các tổ chức tài chính quốc tế. Dự án nhận được sự đồng hành, tài trợ của các tổ chức tín dụng quốc tế uy tín như SACE (Italy), SERV (Thụy Sĩ), KSURE (Hàn Quốc), SMBC (Nhật Bản), ING (Hà Lan), Citi (Mỹ) cùng Vietcombank (Việt Nam). Quá trình huy động vốn đã thể hiện năng lực quản trị dự án, quản trị tài chính, uy tín và bản lĩnh triển khai các công trình năng lượng quy mô lớn trong bối cảnh cơ chế thị trường ngày càng rõ nét.

Cùng với khó khăn về cơ chế và vốn, công tác đấu nối và giải phóng công suất cũng là thách thức lớn, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa chủ đầu tư và các đơn vị liên quan. Trong suốt quá trình triển khai, dự án nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, các bộ, ngành, UBND tỉnh Đồng Nai... Sự phối hợp đồng bộ này đã góp phần tháo gỡ nhiều vướng mắc về đấu nối, giải tỏa công suất, pháp lý, mặt bằng; hỗ trợ dự án cán đích theo mục tiêu đề ra.

10 triệu giờ lao động, hàng chục nghìn tấn thiết bị và nỗ lực của hơn 3.200 người

Đằng sau 2 nhà máy điện khí LNG hiện đại là một khối lượng thi công khổng lồ. Trong suốt quá trình xây dựng, 3.257 kỹ sư, công nhân và người lao động từ chủ đầu tư, tổng thầu và 138 nhà thầu đã trực tiếp tham gia thi công. Tổng cộng khoảng 40.000 tấn kết cấu thép và thiết bị cùng 120.000 m³ bê tông được lắp đặt. Hệ thống ghi nhận 10 triệu giờ công lao động – con số phản ánh nỗ lực bền bỉ của lực lượng tham gia dự án.

Liên danh tổng thầu gồm Samsung C&T (61%) và Lilama (39%). Samsung phụ trách cung cấp các thiết bị chính như turbine khí, máy phát, turbine hơi, lò thu hồi nhiệt; còn Lilama đảm nhiệm toàn bộ công tác thi công, lắp đặt và xây dựng. Với kinh nghiệm tổng thầu nhiều dự án lớn như Sông Hậu 1, Cà Mau, Uông Bí, Lilama cũng phụ trách toàn bộ phần thi công xây dựng cho các hệ thống nước làm mát, khí nén, xử lý nước và trạm 220 kV, 500 kV.

Trong dự án này, vai trò của kỹ sư và thợ Việt Nam thể hiện rõ nét. Khoảng 80% nhân lực thi công là người Việt. Tay nghề thợ Lilama được đánh giá cao, nhiều hạng mục căn chỉnh chỉ mất 7-10 ngày thay vì hàng tháng như thông lệ. Đội ngũ thợ lành nghề 40-45 năm kinh nghiệm được huy động để đào tạo lực lượng kế cận. Tư vấn trưởng Fitner (Thụy Sĩ) nhận xét tay nghề thợ Việt Nam vượt trội so với nhiều quốc gia khác trong khu vực.

Tại phòng điều khiển dự án, kỹ sư điều khiển Nguyễn Hoàng Hà của tổng thầu Samsung cho biết việc áp dụng mô hình trục đồng trục dài khiến khâu căn chỉnh giữa Lilama, Samsung và GE mất nhiều thời gian. Các công đoạn như đóng điện lần đầu, thí nghiệm trạm, chạy thử đều gặp nhiều vướng mắc do yêu cầu kỹ thuật cao và liên quan đến giải tỏa công suất, kiểm tra tín hiệu SCADA. Tuy nhiên, nhờ sự nỗ lực không ngừng, các bên đã hoàn thành đúng tiến độ.

Biểu tượng của nỗ lực chuyển dịch năng lượng

Dự án đã bước vào giai đoạn hoàn thiện cuối. Nhà máy Nhơn Trạch 3 đã được công nhận vận hành thương mại vào ngày 19/11, còn Nhơn Trạch 4 đang nỗ lực để có thể vận hành thương mại trước ngày 15/12.

Trao đổi với phóng viên, ông Hoàng Văn Quang , Chủ tịch HĐQT PV Power, đánh giá NT3&NT4 là một trong những dự án quan trọng và hiện đại nhất của đơn vị, được triển khai dựa trên định hướng chuyển dịch năng lượng và phát triển công nghiệp - năng lượng của Tập đoàn. Dự án cũng thể hiện chiến lược phát triển chuỗi giá trị LNG của Petrovietnam, với PV Gas cung cấp nhiên liệu đầu vào dài hạn cho PV Power.

Ông Quang nhấn mạnh yếu tố quyết định thành công của dự án đến từ việc lựa chọn các đối tác lớn, uy tín trong lĩnh vực tổng thầu, xây lắp và cung cấp thiết bị; cùng với kinh nghiệm dày dặn của PV Power trong vận hành nhà máy điện khí. Theo ông, đây là nền tảng quan trọng để PV Power hoàn toàn tự tin triển khai các dự án LNG khác trong tương lai.

Về định hướng vận hành, PV Power đặt ưu tiên hàng đầu là an toàn cho con người và thiết bị; phát triển đội ngũ kỹ sư có khả năng làm chủ công nghệ turbine khí thế hệ mới; tối ưu chi phí và chào giá trên thị trường để nhà máy hoạt động hiệu quả và bền vững.