Những chính sách kinh tế nổi bật có hiệu lực từ tháng 12/2025

Ảnh minh họa.

* Chính phủ ban hành Nghị định mới về thu giữ tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu

Ngày 25/11/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 304/2025/NĐ-CP quy định điều kiện tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu được thu giữ, nhằm tăng cường hiệu quả quản lý nợ xấu và bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan. Nghị định có hiệu lực từ 1/12/2025.

Theo quy định, chỗ ở duy nhất và công cụ lao động chủ yếu của người vay chỉ được thu giữ khi đáp ứng các điều kiện cụ thể, đồng thời bên nhận bảo đảm phải trích khoản tiền bù đắp tương ứng, tối thiểu 6-12 tháng lương tối thiểu cho bên bảo đảm. Nghị định cũng quy định rõ quyền, trách nhiệm của bên bảo đảm và tổ chức tín dụng trong việc xác nhận, chứng minh tài sản, đảm bảo minh bạch và hợp pháp.

Việc ban hành Nghị định được đánh giá sẽ giúp các ngân hàng xử lý nợ xấu hiệu quả hơn, hạn chế rủi ro tín dụng, đồng thời duy trì ổn định thị trường tài chính, bảo vệ nguồn vốn và thúc đẩy dòng vốn quay trở lại nền kinh tế .

* Chính phủ ban hành Nghị định thành lập Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ

Ngày 23/10/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 279/2025/NĐ-CP quy định việc thành lập, nguồn hình thành, quản lý, chi tiêu và sử dụng Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ (gọi tắt là Quỹ). Nghị định có hiệu lực từ ngày 15/12/2025.

Nghị định xác định Quỹ là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, do Bộ Công an quản lý, được mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước và ngân hàng thương mại hợp pháp, với tên giao dịch quốc tế là Road Accident Damage Reduction Fund (RADRF).

Quỹ được hình thành từ vốn điều lệ 500 tỷ đồng do ngân sách trung ương hỗ trợ, cùng các khoản đóng góp tự nguyện, viện trợ trong và ngoài nước, và lãi từ tiền gửi. Các khoản chi từ Quỹ tập trung hỗ trợ nạn nhân tai nạn giao thông, gia đình nạn nhân tử vong, các cá nhân, tổ chức tham gia cứu hộ, cũng như các hoạt động tuyên truyền giảm thiểu tai nạn. Mức chi được quy định cụ thể, từ 5 triệu đến 100 triệu đồng tùy từng đối tượng và tính chất vụ việc.

Nghị định cũng quy định trách nhiệm quản lý, điều hành và công khai tài chính của Quỹ, đồng thời giao Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố phối hợp tổng hợp thiệt hại và đề xuất nhu cầu hỗ trợ.

* Chính phủ ban hành Nghị định bãi bỏ một số Nghị định cũ

Ngày 3/11/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 285/2025/NĐ-CP, quy định việc bãi bỏ một số nghị định đã không còn phù hợp với thực tiễn hoặc bị thay thế bởi các quy định pháp luật mới. Nghị định có hiệu lực từ ngày 30/12/2025.

Nghị định này bãi bỏ toàn bộ 8 nghị định, trong đó có các văn bản quan trọng như Nghị định 105/2006/NĐ-CP về hướng dẫn thi hành Luật Sở hữu trí tuệ; Nghị định 35/2007/NĐ-CP về giao dịch điện tử trong ngân hàng; cùng các nghị định về điện lực...

Bên cạnh đó, Nghị định 285/2025/NĐ-CP cũng bãi bỏ một phần các nghị định liên quan đến chính sách đặc thù về giống, vốn và công nghệ trong nuôi trồng dược liệu, và điều kiện đầu tư kinh doanh thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Công Thương.

Việc bãi bỏ các văn bản này nhằm đơn giản hóa quy định pháp luật, tạo thuận lợi cho hoạt động quản lý nhà nước và doanh nghiệp.

* Ngân hàng Nhà nước ban hành khung pháp lý mới cho hoạt động của công ty quản lý nợ

Ngày 30/9/2025, Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư 31/2025/TT-NHNN, quy định toàn diện về hoạt động của công ty con, công ty liên kết của các tổ chức tín dụng trong lĩnh vực quản lý nợ và khai thác tài sản. Thông tư có hiệu lực từ ngày 1/12/2025.

Thông tư nêu rõ phạm vi hoạt động của các công ty quản lý nợ, bao gồm quản lý và xử lý nợ xấu, quản lý tài sản bảo đảm, mua bán nợ và mua tài sản bảo đảm trong quá trình thu hồi nợ.

Theo quy định mới, việc mua nợ chỉ được thực hiện khi tổ chức tín dụng đáp ứng điều kiện tỷ lệ nợ xấu dưới 3%, nhằm bảo đảm an toàn hệ thống. Hoạt động mua bán nợ phải bảo đảm công khai, minh bạch và phù hợp với hợp đồng cấp tín dụng, hợp đồng bảo đảm đã ký kết.

Thông tư cũng yêu cầu các công ty quản lý nợ xây dựng quy định nội bộ về quy trình xử lý nợ, quản trị rủi ro và gửi về Ngân hàng Nhà nước để giám sát. Các đơn vị thành lập trước thời điểm Thông tư có hiệu lực phải hoàn tất phương án tuân thủ trong vòng 12 tháng.

* Bộ Tài chính bãi bỏ Thông tư hướng dẫn quản lý cổ phiếu quỹ trong công ty cổ phần

Ngày 24/10/2025, Bộ Tài chính ban hành Thông tư 96/2025/TT-BTC, chính thức bãi bỏ Thông tư 19/2003/TT-BTC ngày 20/3/2003 về hướng dẫn điều chỉnh tăng, giảm vốn điều lệ và quản lý cổ phiếu quỹ trong công ty cổ phần. Thông tư 96/2025/TT-BTC có hiệu lực từ ngày 15/12/2025.

Thông tư này đưa ra căn cứ các quy định mới của Luật Kế toán, Luật Chứng khoán, Luật Doanh nghiệp cùng các văn bản pháp luật liên quan được cập nhật trong giai đoạn 2015-2025.

Theo Thông tư, việc bãi bỏ nhằm đảm bảo thống nhất pháp luật và tạo cơ sở pháp lý hiện đại cho việc quản lý vốn điều lệ, cổ phiếu quỹ và hoạt động tài chính của các công ty cổ phần. Đây là bước đi quan trọng trong quá trình hiện đại hóa khung pháp lý, góp phần nâng cao minh bạch, hiệu quả quản lý tài chính doanh nghiệp tại Việt Nam.

* Bộ Tài chính sửa đổi Thông tư về chỉ tiêu an toàn tài chính của tổ chức kinh doanh chứng khoán

Ngày 29/10/2025, Bộ Tài chính ban hành Thông tư 102/2025/TT-BTC, sửa đổi Thông tư 91/2020/TT-BTC, nhằm cập nhật chỉ tiêu an toàn tài chính và biện pháp xử lý đối với tổ chức kinh doanh chứng khoán. Thông tư có hiệu lực từ 15/12/2025.

Thông tư điều chỉnh các khoản giảm trừ, lợi nhuận chưa phân phối và giá trị tài sản bảo đảm, đồng thời bổ sung cơ chế tính rủi ro thị trường đối với các khoản đầu tư tập trung, giúp đánh giá chính xác năng lực tài chính và quản trị rủi ro của doanh nghiệp chứng khoán.

Các quy định mới về trái phiếu chuyển đổi, cổ phiếu ưu đãi hoàn lại và chi phí không bằng tiền đảm bảo vốn khả dụng phản ánh sát thực trạng hoạt động, hạn chế rủi ro thanh toán và rủi ro thị trường. Phương pháp tính giá trị rủi ro thanh toán và hệ số điều chỉnh được áp dụng chặt chẽ, giúp ổn định dòng vốn và bảo vệ lợi ích nhà đầu tư.

Các công ty chứng khoán có 6 tháng để khắc phục trường hợp vốn khả dụng dưới 180%. Biện pháp này góp phần nâng cao hiệu quả quản trị tài chính, tăng cường minh bạch và củng cố nền tảng an toàn của thị trường chứng khoán Việt Nam.

* Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành Quy chuẩn khí thải ô tô mới

Ngày 16/6/2025, Bộ Nông nghiệp và Môi trường công bố Thông tư 06/2025/TT-BNNMT, ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải xe ô tô tham gia giao thông đường bộ (QCVN 85:2025/BNNMT). Thông tư có hiệu lực từ 16/12/2025.

Quy chuẩn mới đặt ra tiêu chuẩn khí thải hiện đại, phù hợp với yêu cầu bảo vệ môi trường, kiểm soát ô nhiễm không khí và nâng cao chất lượng không gian sống tại các đô thị.

Theo đó, các xe ô tô tham gia giao thông phải đáp ứng các mức khí thải theo QCVN 85:2025/BNNMT, trong khi các xe cũ hoặc nhập khẩu tiếp tục áp dụng tiêu chuẩn khí thải hiện hành đến khi Thủ tướng ban hành lộ trình thay thế. Thông tư cũng quy định rõ trách nhiệm thực thi cho Bộ, cơ quan ngang bộ, Ủy ban nhân dân các cấp và các tổ chức, cá nhân liên quan, đồng thời mở cơ chế phản ánh vướng mắc để điều chỉnh kịp thời.

Quy chuẩn khí thải mới không chỉ nâng cao chất lượng môi trường mà còn thúc đẩy ngành công nghiệp ô tô phát triển theo hướng xanh, giảm rủi ro về chi phí xử lý ô nhiễm, đồng thời góp phần ổn định kinh tế và bảo vệ sức khỏe cộng đồng…