PGS. TS Trần Đình Thiên: Thế giới chưa từng có nước nào đạt được tham vọng táo bạo như Việt Nam đang đặt ra

Theo Cổng thông tin điện tử Chính phủ, năm 2025, Việt Nam vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng thuộc nhóm cao hàng đầu thế giới , đồng thời giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát dưới 3,5% và bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; đạt và vượt toàn bộ 15/15 chỉ tiêu kinh tế - xã hội.

Trong khi nhiều quốc gia chật vật chống suy thoái, kinh tế Việt Nam đã bứt phá ngoạn mục, cả năm ước đạt 8%, cao nhất trong nhiều năm qua và đưa Việt Nam vào nhóm nước tăng trưởng cao nhất thế giới ; tạo nền tảng, tạo đà, tạo thế, tạo lực cho tăng trưởng 2 con số những năm tiếp theo.

Quy mô nền kinh tế tăng từ 346 tỷ USD năm 2020 lên 510 tỷ USD năm 2025, tăng 5 bậc, lên vị trí 32 thế giới . GDP bình quân đầu người năm 2025 ước đạt khoảng 5.000 USD, gấp 1,4 lần năm 2020, chính thức vào nhóm thu nhập trung bình cao.

Nền kinh tế Việt Nam tiếp tục ghi nhiều dấu ấn, kỷ lục mới trên các lĩnh vực, đặc biệt tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả năm ước đạt hơn 920 tỷ USD, đưa Việt Nam vào nhóm 15 nước có quy mô thương mại lớn nhất thế giới và khẳng định vững chắc vai trò mắt xích quan trọng của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Tại phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo quản lý, điều hành kinh tế vĩ mô vào 29/12, Thủ tướng cho biết, năm 2026, với mục tiêu tăng trưởng 2 con số, phải tiếp tục ưu tiên giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, kiểm soát nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài theo Nghị quyết của Quốc hội; tăng trưởng nhanh nhưng bền vững.

Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế từ 10% trở lên, một điều chưa từng xảy ra trước đây. Theo PGS. TS Trần Đình Thiên, có 2 lý do để Việt Nam có thể đạt được mục tiêu này. Thứ nhất, đà và thế tăng trưởng của Việt Nam nói chung đang tốt, nhất là khi đặt trong tương quan quốc tế.

Thứ hai, nhận thức của Việt Nam về nguy cơ tụt hậu ngày càng rõ ràng và thực chất. Nhận thức đó hàm nghĩa Việt Nam đang chịu áp lực phải tăng trưởng nhanh để không bị loại khỏi cuộc đua toàn cầu. Áp lực này bản chất là thách thức; nhưng vì thế, chứa đựng khả năng chuyển hóa thành động lực mạnh cho tăng trưởng.

Hai yếu tố này hội tụ, tạo cơ sở và bắt buộc Việt Nam phải đặt hệ mục tiêu đầy tham vọng . Có nghĩa rằng mục tiêu tăng trưởng cao bền vững không còn là thứ để lựa chọn (hoặc không) mà là cái đất nước bắt buộc phải làm, phải đạt. PGS. TS Trần Đình Thiên muốn lưu ý thêm rằng Việt Nam đang định hướng không chỉ tăng trưởng hai chữ số trong 5 năm tới mà còn là 10-15 năm tiếp theo.

Một mục tiêu mà trước khi bàn về tính khả thi của việc đạt được, không thể không thừa nhận tính “bất khả thi” cao của nhiệm vụ này, bất khả thi không chỉ với Việt Nam mà với cả thế giới .

Lịch sử chưa từng ghi nhận quốc gia nào đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế táo bạo như Việt Nam đang đặt ra. Còn với Việt Nam, trong suốt giai đoạn dài tăng trưởng khá cao của 40 năm đổi mới vừa qua, chưa từng năm nào nền kinh tế chạm tới “ngưỡng” 2 chữ số, PGS. TS Trần Đình Thiên nhấn mạnh.

Trong bối cảnh cạnh tranh và rủi ro toàn cầu hiện nay, khi bước chuyển thời đại phát triển đang diễn ra, thì việc một nước đi sau, vừa thoát khỏi trình độ thu nhập trung bình thấp, đặt mục tiêu ấy, tuy thể hiện khát vọng lớn, quyết tâm cao, song thật sự khó tin vào tính khả thi.

Trong bối cảnh hiện nay, tính khả thi là có thể, nhưng chỉ là khi phương thức phát triển thay đổi căn bản. Nếu vẫn giữ cách tiếp cận cũ, vẫn duy trì cơ chế “xin-cho” và tư duy phân biệt đối xử trong phân bổ nguồn lực và cạnh tranh thị trường thì sẽ mục tiêu tăng trưởng bền vững là không thể. Muốn vậy, phải đổi tầm nhìn, đổi mới tư duy, thể chế và cấu trúc vận hành nền kinh tế.