Phát hiện một lớp dầu nằm ngang trữ lượng 200 triệu thùng cùng mỏ khí quy mô lớn tại một quốc gia châu Á

Iran vừa công bố phát hiện một mỏ dầu khí quy mô lớn tại khu vực phía Nam nước này, trong bối cảnh ngành năng lượng quốc gia đang chịu nhiều sức ép từ các lệnh trừng phạt quốc tế và nhu cầu tiêu thụ trong nước ngày càng gia tăng.

Theo hãng thông tấn IRNA, Bộ trưởng Dầu mỏ Iran Mohsen Paknejad cho biết các hoạt động thăm dò mới đã giúp nâng tổng trữ lượng khí đốt tại chỗ của Iran thêm khoảng 283 tỷ mét khối. Phát hiện này đến từ mỏ Pazan, nằm ở phía Nam tỉnh Fars và kéo dài sang khu vực phía Bắc tỉnh Bushehr.

Ông Paknejad cho biết, sau 8 năm gián đoạn, Iran gần đây đã hoàn tất việc khoan giếng thăm dò thứ hai tại mỏ Pazan, qua đó đạt được kết quả mang tính bước ngoặt. Hợp đồng phát triển mỏ đã được trao cho các đơn vị liên quan và sản xuất thương mại dự kiến bắt đầu trong vòng 40 tháng tới.

Bên cạnh trữ lượng khí đốt lớn, Bộ trưởng Dầu mỏ Iran cũng nhấn mạnh việc phát hiện một lớp dầu nằm ngang với trữ lượng tối thiểu 200 triệu thùng. Theo ông, các hoạt động thăm dò đang tiếp tục và nhiều khả năng sẽ còn hé lộ quy mô trữ lượng lớn hơn trong thời gian tới.

Nếu áp dụng hệ số thu hồi khoảng 70%, lượng khí đốt có thể khai thác được tại mỏ Pazan ước tính vào khoảng 198 tỷ mét khối. Con số này tương đương với sản lượng khai thác trong 17–18 năm của một giai đoạn phát triển đơn lẻ tại mỏ khí South Pars – mỏ khí lớn nhất thế giới mà Iran đang cùng Qatar khai thác.

Mỏ khí South Pars hiện được Iran phát triển theo 24 giai đoạn, đóng vai trò trung tâm trong chiến lược đảm bảo an ninh năng lượng và nguồn thu xuất khẩu của quốc gia này.

Cùng với thông tin về phát hiện mỏ mới, ông Paknejad cho biết sản lượng khai thác dầu thô của Iran đã tăng hơn 120.000 thùng/ngày trong thời gian gần đây. Đồng thời, xuất khẩu dầu thô cũng ghi nhận mức cao kỷ lục trong những tháng vừa qua, bất chấp các lệnh trừng phạt vẫn đang được duy trì.

Tuy nhiên, ngành năng lượng Iran vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức. Các lệnh trừng phạt tiếp tục hạn chế khả năng nhập khẩu thiết bị, công nghệ và hiện đại hóa cơ sở hạ tầng, vốn phần lớn đã có tuổi đời hàng chục năm. Theo dữ liệu do Liên minh các nhà xuất khẩu dầu khí và sản phẩm hóa dầu Iran công bố giữa năm 2025, tình trạng này đã trở nên nghiêm trọng hơn trong những tháng gần đây, ảnh hưởng đến khả năng khai thác hiệu quả các nguồn dự trữ đã được chứng minh.

Áp lực đối với ngành khí đốt còn đến từ nhu cầu tiêu thụ trong nước tăng mạnh theo mùa. Số liệu từ Công ty Khí đốt Quốc gia Iran cho thấy, lượng tiêu thụ khí đốt hộ gia đình tăng từ khoảng 250 triệu m³/ngày vào mùa hè lên 650 triệu m³/ngày vào mùa đông, dẫn tới tình trạng thiếu hụt hơn 200 triệu m³/ngày trong các giai đoạn cao điểm.

Theo số liệu năm 2021 của Công ty Phát triển và Kỹ thuật Khí đốt Iran, tổng nguồn cung năng lượng sơ cấp của nước này tương đương 2,2 tỷ thùng dầu quy đổi. Trong đó, khí đốt chiếm 72%, dầu mỏ và các sản phẩm phái sinh chiếm 26,5%, còn than đá và các nguồn khác chỉ chiếm dưới 1,5%.

Việc phát hiện mỏ Pazan được kỳ vọng sẽ góp phần củng cố nguồn cung năng lượng trong trung và dài hạn của Iran, song hiệu quả khai thác vẫn phụ thuộc lớn vào khả năng vượt qua các rào cản về công nghệ, tài chính và trừng phạt quốc tế.