Porsche – biểu tượng của sự sang trọng và hiệu suất, từng được xem là lá cờ đầu trong hành trình điện hóa của ngành xe thể thao châu Âu – vừa khiến giới tài chính lẫn người hâm mộ bất ngờ khi tuyên bố “đánh lái” ngược khỏi con đường xe điện . Dưới sự lãnh đạo sắp tới của CEO mới Michael Leiters, hãng xe Đức đang quay lại với động cơ xăng và hybrid, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chiến lược phát triển giữa thời điểm ngành ô tô toàn cầu vẫn đang gấp rút chạy theo xu hướng “xanh”.
Theo Financial Times, Porsche đang giảm mạnh đầu tư vào các dự án xe điện (EV) và hủy bỏ kế hoạch cho mẫu SUV điện từng được kỳ vọng sẽ là “Macan điện” thế hệ mới, đồng thời ghi nhận khoản lỗ ước tính tới 1,8 tỷ euro cho dự án này.
Lý do được cho là kết hợp của nhiều áp lực: nhu cầu tiêu dùng tại Trung Quốc suy yếu – thị trường từng chiếm tới gần m1/3 doanh số toàn cầu của hãng; các đối thủ nội địa Trung Quốc như BYD, Nio hay Li Auto tăng tốc đáng kể; trong khi tại Mỹ, chính sách thuế mới đối với xe nhập khẩu từ châu Âu khiến lợi nhuận của Porsche bị co hẹp. Ngoài ra, doanh số EV của Porsche vẫn chưa đạt kỳ vọng – chỉ chiếm khoảng 12–13% tổng sản lượng năm 2024 – khiến chiến lược điện hóa toàn diện trở nên thiếu thuyết phục về tài chính.
Trên thực tế, cú “quay đầu” này còn phản ánh một vấn đề sâu hơn: EV chưa thể mang lại cảm xúc mà người mua Porsche tìm kiếm. Những người hâm mộ thương hiệu này gắn bó vì tiếng động cơ gầm gừ, cảm giác lái tinh tế và mùi xăng dầu đặc trưng – những yếu tố mà xe điện gần như không thể tái tạo. Chính Michael Leiters, người sẽ đảm nhiệm chức CEO vào đầu năm 2026, cũng thẳng thắn thừa nhận: “Công nghệ chưa sẵn sàng, xe điện hiện tại không mang lại cảm xúc tương tự như động cơ truyền thống, và chúng mất giá nhanh hơn.”
Leiters không phải người xa lạ với Porsche. Ông từng gắn bó với hãng hơn 13 năm, giữ nhiều vị trí lãnh đạo trong phát triển sản phẩm, đặc biệt là dòng SUV Macan và Cayenne. Sau đó, ông trở thành Giám đốc kỹ thuật của Ferrari rồi CEO của McLaren Automotive – nơi ông được biết đến như người có tư duy kỹ thuật sắc bén nhưng cũng rất coi trọng “linh hồn” của xe thể thao. Việc Volkswagen Group đưa Leiters trở lại Porsche, theo Reuters, là động thái nhằm “hồi sinh tinh thần Porsche” trong bối cảnh hãng đang mất phương hướng giữa hai thế giới – điện hóa và truyền thống.
Từ khi được công bố, Leiters đã cho thấy định hướng rõ ràng: Porsche sẽ tái cân bằng chiến lược – không từ bỏ EV, nhưng sẽ ưu tiên động cơ đốt trong và hybrid trong giai đoạn 5 năm tới. Ông xác định hybrid sẽ là cầu nối hợp lý giữa công nghệ hiện tại và tương lai điện hóa hoàn toàn. Những mẫu xe biểu tượng như 911, Macan hay Cayenne sẽ tiếp tục được đầu tư mạnh, với các phiên bản động cơ truyền thống và hybrid hiệu năng cao. Điều này phù hợp với thực tế rằng những mẫu xe này mang lại phần lớn lợi nhuận cho Porsche.
Sự thay đổi này cũng đi kèm với một cuộc tái cấu trúc toàn diện. Porsche đang tiến hành cắt giảm chi phí, tinh giản hoạt động và lên kế hoạch giảm gần 4.000 nhân sự đến năm 2029. Hãng muốn tái tập trung vào các thị trường cốt lõi, củng cố chuỗi cung ứng và làm mới danh mục sản phẩm theo hướng “thực tế hơn” thay vì chạy theo trào lưu EV bằng mọi giá. Nhà đầu tư dường như đồng thuận với quyết định này – cổ phiếu Porsche đã phục hồi nhẹ sau khi tin về Leiters được công bố, cho thấy niềm tin rằng hãng đang quay trở lại quỹ đạo hợp lý hơn.
Tuy vậy, không ít nhà phân tích cảnh báo rằng việc chậm chân trong cuộc đua EV có thể khiến Porsche đánh mất vị thế tiên phong trong dài hạn. Khi các đối thủ như Tesla, BMW, Mercedes và các hãng Trung Quốc đang tăng tốc phát triển xe điện , việc Porsche “đi chậm mà chắc” có thể đồng nghĩa với việc bị bỏ lại phía sau. Nhưng Leiters có lý do để thận trọng. Ông hiểu rằng khách hàng của Porsche không chỉ mua một phương tiện di chuyển, họ mua trải nghiệm và biểu tượng.
Ở góc độ thị trường, quyết định của Porsche cho thấy ngành công nghiệp xe hơi toàn cầu đang bước vào giai đoạn tỉnh táo hơn sau làn sóng điện hóa nóng bỏng những năm qua. Nhiều hãng nhận ra rằng hạ tầng sạc, chi phí pin, và tốc độ khấu hao xe điện vẫn là rào cản lớn. Ngay cả ở Trung Quốc – nơi EV phát triển nhanh nhất thế giới – nhu cầu đang chững lại. Các thương hiệu sang trọng như Porsche vì thế buộc phải điều chỉnh chiến lược, thay vì “đặt cược tất tay” vào một công nghệ chưa thật sự chín muồi.
Trong khi đó, Leiters được đánh giá là người có khả năng tái thiết niềm tin nội bộ – điều mà cựu CEO Oliver Blume, người kiêm nhiệm cả vị trí đứng đầu Volkswagen, bị chỉ trích là không thể làm được. Với phong cách điều hành tập trung, Leiters được kỳ vọng sẽ đưa Porsche trở lại con đường “hiệu quả hơn là ồn ào”. Ông hướng đến việc củng cố năng lực sản xuất, tối ưu hóa lợi nhuận, đầu tư chọn lọc vào công nghệ pin thể rắn và hybrid sạc ngoài (PHEV), đồng thời giữ vững hình ảnh thương hiệu đỉnh cao trong làng xe thể thao.
Dưới sự dẫn dắt của Michael Leiters, hãng xe 90 tuổi này có thể không còn là “người tiên phong” trong cuộc đua điện hóa, nhưng có thể sẽ trở thành người đi đúng nhịp – một thương hiệu biết khi nào nên tiến, khi nào nên lùi, để giữ vững bản sắc và giá trị thực của mình. Trong thế giới ô tô đang thay đổi chóng mặt, đó có lẽ mới chính là điều xa xỉ và bền vững nhất.
Theo: Financial Times, Reuters