Sinh viên ra trường có 100 triệu nên gửi ngân hàng hay 'chơi' chứng khoán?

"Bỏ tiền vào kênh đầu tư nào để sinh lời cao đồng thời hạn chế được rủi ro?" là câu hỏi phổ biến được đặt ra tại các diễn đàn về đầu tư tài chính hàng năm. Tuy nhiên, để tìm được lời giải cho câu hỏi này không hề đơn giản. Điều này tuỳ thuộc rất lớn vào thời điểm, khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư và số vốn ban đầu  bạn sẵn sàng sử dụng để tham gia thị trường.

Vậy với 100 triệu đồng, là 1 sinh viên mới ra trường bạn nên chọn kênh đầu tư nào để sinh lời tốt mà rủi ro lại thấp? Nên dùng 100 triệu gửi ngân hàng hay đầu tư chứng khoán?

Không có bữa ăn nào miễn phí

Ba kênh đầu tư phổ biến hiện nay là Việt Nam là gửi tiết kiệm ngân hàng, đầu tư bất động sản và đầu tư chứng khoán. Ngoài ra còn một số kênh đầu tư không chính thống và chưa được pháp luật công nhận đang nở rộ phát triển theo hình thức đa cấp tại Việt Nam như Forex, tiền ảo.

Tuy nhiên, dù là sinh viên mới ra trường, bạn cũng cần hiểu những nguyên tắc cơ bản trong đầu tư kinh doanh là không có bữa ăn nào miễn phí, lợi nhuận lớn thường đi kèm với rủi ro cao. Dựa trên nguyên tắc này bạn sẽ phần nào giúp bản thân tránh khỏi những cái bẫy lừa đảo trên thị trường tài chính.

Vậy hãy cùng phân tích 3 kênh đầu tư phổ biến và hợp pháp ở Việt Nam hiện tại để xem với 100 triệu, một sinh viên mới ra trường nên chọn kênh đầu tư nào?

Trước tiên là bất động sản. Kênh này thường yêu cầu số vốn lớn và nguồn thu nhập ổn định (nếu bạn vay ngân hàng để đầu tư). Có một câu chuyện "vui" từng xảy ra trên sóng truyền hình khi một bạn nữ gọi lên chương trình "tư vấn mua nhà". Bạn này chia sẻ rằng, là sinh viên mới ra trường, đang tạm làm nhân viên bán quần áo cho một cửa hàng vì chưa tìm được công việc ổn định. Trong một lần tới thăm nhà bạn tại Time City thì thấy rất thích môi trường sống ở đó và muốn mua một căn hộ để ở. Câu hỏi đặt ra là "làm cách nào để bạn đó có thể mua nhà ở Time City?".

Vị chuyên gia trả lời có đặt lại câu hỏi "Thu nhập của em hiện tại bao nhiêu? Hiện tại em có tích luỹ được nhiều tiền không? Hay ba mẹ em có giàu không?".

Bạn này trả lời: Thu nhập hàng tháng khoảng 7 triệu, không có tích luỹ gì nhiều, hiện đang ở chung với ba mẹ. Và ba mẹ cũng chỉ có chút tích luỹ, chưa định chia cho bạn ấy.

Cuối cùng, vị chuyên gia kết luận: Muốn mua nhà ở Time City, một căn hộ thấp nhất cũng khoảng 3 tỷ đồng, nghĩa là bạn phả có số vốn ban đầu là khoảng 1 tỷ đồng. Với 2 tỷ đồng vay ngân hàng, mỗi tháng bạn phải trả khoảng 20 triệu đồng tiền riêng tiền lãi. Vậy thử nghĩ xem bạn có đủ khả năng để mua ở thời điểm hiện tại?

Câu chuyện trên khá thú vị, cho thấy rằng, dù hiện nay có rất nhiều phương thức để đầu tư bất động sản. Có rất nhiều quảng cáo hay những lời tư vấn dễ nghe rằng bạn có thể dùng 50 hay 100 triệu để "lướt sóng" dự án rồi bán hoặc chỉ cần 100 triệu sở hữu ngay căn hộ A, B... Nhưng với góc độ nhà đầu tư, bạn cần tỉnh táo và hiểu rằng không có gì chắc chắn cả và chuẩn bị sẵn sàng cho tình huống rủi ro nhất. Dù thế nào bạn cũng phải tính toán dòng tiền để không bị vỡ nợ khi chót mua một căn hộ với số tiền bỏ ra ban đầu có thể chỉ 100 triệu. Món nợ ngân hàng là của bạn, nếu không có thu nhập ổn định và phù hợp thì rất khó để trang trải về lâu về dài.

Gửi tiết kiệm ngân hàng

Gửi tiết kiệm ngân hàng là kênh đầu tư truyền thống với người dân Việt Nam. Bạn chỉ cần có tiền là có thể lựa chọn gửi tiền theo hình thức online hoặc tại quầy với lãi suất phổ biến hiện nay là từ khoảng 3-5% tuỳ theo kỳ hạn, thời gian nhận lãi và tuỳ theo chính sách lãi suất mà từng ngân hàng áp dụng.

Việc lựa chọn kênh tiết kiệm ngân hàng đến nay vẫn là hình thức đầu tư được cho an toàn nhất, giúp khoản đầu tư của bạn vừa sinh lời mà không có rủi ro. Tuy nhiên, luôn có hai mặt của một vấn đề. Khoản tiền gửi ngân hàng sẽ an toàn gần như tuyệt đối nhưng số lãi mà bạn nhận được từ khoản đầu tư này sẽ không lớn. Đặc biệt với những khoản tiết kiệm nhỏ thì có khi chỉ mang tính tượng trưng.

Hình dung một cách đơn giản về gửi tiết kiệm ngân hàng là: Bạn gửi 100 triệu vào ngân hàng Vietcombank ở thời điểm hiện tại, với kỳ hạn 1 tháng lãi suất bạn được hưởng sẽ là 2,9%/năm, nghĩa là với 100 triệu đồng bạn sẽ nhận được khoản lãi 2,9 triệu đồng/năm hay mỗi tháng bạn sẽ nhận được khoảng 240 nghìn đồng tiền lãi.

Với kỳ hạn 3 tháng tháng lãi suất sẽ cao hơn là 3,2%/năm và kỳ hạn 6 tháng là 3,8%/năm và kỳ hạn 12 tháng là 5,5%/năm. Như vậy với 100 triệu, bạn gửi ngân hàng 6 tháng có thể nhận được một khoản lãi là 1,9 triệu đồng vào cuối kỳ cộng với khoản tiền gốc là 100 triệu đồng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng đây là khoản lại nhận cuối kỳ. Còn nếu chưa gửi đủ 6 tháng mà bạn muốn rút tiền ra để sử dụng thì khoản lãi sẽ được tính theo lãi không kỳ hạn là 0,1%/năm - gần như khoản tiền gửi không sinh lời hoặc âm nếu tính cả lạm phát nửa năm.

Đặc biệt với giai đoạn này, các ngân hàng đang "dư thừa tiền", ít có nhu cầu huy động vốn thì gửi tiết kiệm càng kém hấp dẫn. Từ đầu năm 2020 đến nay đã có nhiều đợt giảm lãi suất huy động của hệ thống ngân hàng khi NHNN điều chỉnh lãi suất điều hành. Mức giảm trung bình từ đầu năm 2020 đến nay là khoảng 2%. Như vậy có nghĩa là gửi tiết kiệm ở thời điểm hiện tại cũng "mất" khoảng 2%/năm lãi suất so với đầu năm 2020.

Đầu tư chứng khoán

Ngoải gửi tiết kiệm hay đầu tư bất động sản, bạn có thể chọn đầu tư chứng khoán với 100 triệu. Chứng khoán trong khoảng 2 năm trở lại đây nổi lên như một kênh đầu tư mới, phù hợp với giới trẻ - nắm bắt nhanh công nghệ thông tin nhanh, phần lớn có smart phone và tài khoản ngân hàng. Sự phát triển của thị trường chứng khoán cũng phù hợp với định hướng của Chính phủ để đa dạng kênh dẫn vốn cho nền kinh tế. Thị trường chứng khoán Việt Nam còn nhỏ bé và có tiềm năng phát triển lớn.

Với 100 triệu đồng rất khó để có thể đầu tư vào bất động sản nhưng bạn có thể đầu tư vào các cổ phiếu bất động sản. Các cổ phiếu bất động sản gần đây cũng nổi lên như một điểm đến hấp dẫn cho giới tài chính. Thông qua đầu tư có thể giúp người chơi gia tăng hiểu biết về doanh nghiệp và sự vận hành của nền kinh tế.

Để giảm thiểu rủi ro khi tham gia thị trường chứng khoán, một số chuyên gia đưa ra lời khuyên với nhà đầu tư rằng:

Thứ nhất khi tham gia thị trường phải tìm hiểu đầy đủ các thông tin về doanh nghiệp mà mình sẽ đầu tư.

Thứ hai phải đánh giá giá cổ phiếu của công ty đó đang giao dịch trên thị trường so với giá trị thực của công ty. Ví dụ như giá một cổ phiếu đang trên thị trường là 10.000 đồng nhưng giá trị sổ sách của công ty (book value) là 20.000 đồng.

Thứ ba là phải chọn đúng thời điểm để tham gia. Điều này thì không hề đơn giản vì tuỳ thuộc vào tâm lý của nhà đầu tư trên thị trường mà mỗi khoảng thời gian sẽ có cách thức ra - vào thị trường khác nhau.

Ngoài ra, nếu là một người chơi mới, số vốn không lớn khoảng 100 triệu thì bạn cũng không nên quá tham lam mà chia nhỏ tài khoản ra quá nhiều mã chứng khoán. Cùng với đó, bạn có thể đa dạng hoá danh mục bằng cách cân bằng tỷ trọng giữa bluechip - midcaps - penny để giảm rủi ro.

Có một nguyên tắc chung rằng, những cổ phiếu bluechip rủi ro sẽ ít hơn 2 loại còn lại nhưng khả năng sinh lời thường thấp hơn - trừ một vài thời điểm có sự đột biến. Còn midcaps và penny khả năng tăng trưởng sẽ cao hơn nhưng cũng rủi ro hơn, đặc biệt là các mã penny - có thể giúp tài khoản tăng nhanh chóng nhưng cũng có thể rơi vào tình trạng "cháy" tài khoản trong phút chốc.

Trên thị trường cổ phiếu, ngoài chơi bằng "tiền tươi thóc thật" bạn có thể dùng đòn bẩy tài chính hay là còn gọi là margin. Với phương thức margin bạn có thể gia tăng tỷ trọng nắm giữ cổ phiếu với cùng số tiền mình đang có nhưng sẽ chịu rủi ro cao khi thị trường xấu, mã chứng khoán lao dốc. Với những người chơi mới thì phương thức margin không được khuyến nghị.

Để tìm hiểu thông tin về thị trường chứng khoán và các mã cổ phiếu hiện nay có rất nhiều hình thức để bạn tiếp cận. Như thông qua các chuyên viên tư vấn của các công ty chứng khoán - nơi bạn mở tài khoản hay là qua các bản tin của các công ty chứng khoán; qua các phương tiện truyền thông, mạng xã hội.

Tham gia chứng khoán ở thời điểm hiện tại có khá nhiều lợi thế. Có nhiều mã cổ phiếu từ đầu năm đến nay có mức tăng trưởng đáng kinh ngạc. Có những cổ phiếu đã leo từ mốc khoảng 18.000 đồng lên mức 190.000 đồng/cp chỉ trong vòng hơn 2 tháng. Hoặc có nhiều cổ phiếu thuộc nhóm Bluechip nhưng mức tăng trưởng cũng rất cao lên tới 30-40% chỉ trong vòng 2 tháng. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý là trên mạng xã hội đã xuất hiện các hình thức lừa đảo tinh vi để dụ dỗ người chơi mới, thiếu hiểu biết tham gia vào các group "lùa gà" gây thiệt hại lớn cho người chơi.