Báo động đỏ với châu Âu: Hơn 90 triệu người có nguy cơ nghèo đói vì khủng hoảng nhà ở, đầu cơ đẩy giá nhà tăng gấp 3 lần chỉ trong 5 năm, tương lai người dân bị bóp nghẹt

Trong một bài viết chính luận đăng trên tờ Politico ngày 17/12, Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez cho biết khủng hoảng nhà ở đang gây tác động tiêu cực lên mức sống trên khắp châu Âu.

Từ năm 2010 đến 2025, giá nhà tăng 60%, trong khi giá thuê nhà tăng gần 30%. Tại các quốc gia như Estonia hay Hungary, giá nhà đã tăng gấp 3 lần. Ở các thành phố đông dân hoặc nhiều khách du lịch, tiền thuê nhà ngốn hơn 70% thu nhập hộ gia đình. Có những người có công việc ổn định ở Madrid, Lisbon hay Budapest không còn đủ khả năng để sống ở nơi họ làm việc hoặc nơi họ lớn lên.

Trong khi đó, 93 triệu người châu Âu, tức là cứ 5 người thì có 1 người đang có nguy cơ sống trong cảnh nghèo đói hoặc bị gạt ra bên lề xã hội. Vì vậy mà khoảng một nửa người châu Âu coi nhà ở là một “vấn đề cấp bách và cần giải quyết ngay lập tức”.

Nhà ở, lẽ ra phải là một quyền cơ bản, lại trở thành một cái bẫy định hình hiện tại của người dân, bóp nghẹt tương lai của họ và đe dọa sự gắn kết, năng động kinh tế và thịnh vượng của châu Âu, nhà lãnh đạo Tây Ban Nha viết.

Theo ông Sanchez, nguyên nhân gốc rễ của vấn đề có thể khác nhau ở mỗi quốc gia, nhưng có 2 thực tế chính dẫn tới khủng hoảng nhà ở tại châu Âu.

Thứ nhất, sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, đầu tư vào xây dựng nhà ở giảm mạnh, tạo ra tình trạng cầu vượt cung. Nguyên nhân thứ 2, theo ông Sanchez, là đầu cơ nhà ở, trong đó một căn hộ không được coi là nơi để ở mà là một tài sản có giá trị, ví dụ như có thể cho thuê cho khách du lịch. Theo dữ liệu sơ bộ của Nghị viện châu Âu, có khoảng 4 triệu tin đăng cho thuê ngắn hạn trên các nền tảng số trên khắp EU vào năm 2025. Đồng thời, nhà ở ngày càng được coi là một tài sản tài chính thay vì dạng phúc lợi xã hội. Tại Ireland, các quỹ đầu tư đã mua lại gần một nửa số nhà mới xây kể từ năm 2017, trong khi ở Thụy Điển, các nhà đầu tư tổ chức hiện nắm 24% tổng số căn hộ cho thuê tư nhân.

"Chúng ta không thể chấp nhận việc biến những mái nhà vốn là nơi che chở con người thành phương tiện đầu cơ và đa số người dân đều có chung quan điểm này", ông Sanchez nhấn mạnh, đồng thời khẳng định 71% người châu Âu tin rằng nơi họ sinh sống sẽ được hưởng lợi từ việc kiểm soát chặt chẽ hơn hoạt động đầu cơ bất động sản, chẳng hạn như đánh thuế nhà cho thuê bỏ trống hoặc điều chỉnh hoạt động cho thuê ngắn hạn.

Thủ tướng Tây Ban Nha nói thêm rằng "nhà ở, vốn phải là quyền của tất cả mọi người, đã trở thành một cái bẫy định hình hiện tại của người dân, tước đoạt tương lai của họ và gây ra rủi ro cho sự đoàn kết, năng động kinh tế và thịnh vượng ở châu Âu". Ông Sanchez kêu gọi thực hiện các biện pháp khẩn cấp vì cuộc khủng hoảng nhà ở đã lan rộng khắp châu Âu và trở thành một yếu tố mới của chủ nghĩa hoài nghi châu Âu. Thủ tướng tin rằng người dân châu Âu cần các giải pháp cụ thể ngay lập tức.

Trước đó, báo El Pais đưa tin Ủy ban châu Âu (EC) đang hoàn thiện gói biện pháp đầu tiên của EU nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng nhà ở. Kế hoạch dự kiến sẽ bao gồm các sáng kiến về việc điều chỉnh hoạt động cho thuê nhà nghỉ du lịch trong EU, nới lỏng các quy định về trợ cấp nhà nước và cho phép sử dụng các khoản tiền chưa dùng đến từ quỹ thống nhất để xây dựng nhà ở xã hội. Theo bài báo, các cuộc thảo luận rất phức tạp. Một số thủ đô, bao gồm Paris và Berlin, đã bày tỏ nghi ngờ về thẩm quyền của EC trong việc đề xuất các biện pháp đối với một vấn đề mà họ coi là mang tính quốc gia.

Theo Politico