Thách thức thuế Mỹ là ‘phép thử’ quan trọng với doanh nghiệp

Sở Công Thương Vĩnh Long cho biết, ngày 7/8 vừa qua, thuế đối ứng 20% của Mỹ chính thức có hiệu lực đối với hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam. Điều này tác động trực tiếp đến các ngành hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, trong đó có nhiều sản phẩm doanh nghiệp Vĩnh Long đang tham gia xuất khẩu.

Thuế 20% khiến giá hàng hóa Việt Nam tại thị trường Mỹ tăng lên, làm giảm sức cạnh tranh so với đối thủ chưa bị áp thuế, hoặc áp mức thuế thấp. Cùng đó, sẽ thêm các quy định kiểm tra xuất xứ hàng hóa nghiêm ngặt hơn (hàng có tỷ lệ nội địa hóa thấp có thể chịu thuế tới 40%), hiện Mỹ chưa công bố chi tiết cách xác định hàng “chuyển tải”. Điều này có thể làm kéo dài thời gian thông quan, phát sinh chi phí lưu kho, lưu bãi và rủi ro bị phạt.

Theo Sở Công Thương Vĩnh Long, tháng 9, kim ngạch xuất khẩu của tỉnh ước đạt hơn 293 triệu USD, giảm hơn 2,5% so với tháng trước, nhưng tăng hơn 28% so với cùng kỳ. Lũy kế 9 tháng, xuất khẩu ước đạt hơn 2,7 tỷ USD, tăng hơn 18% so với cùng kỳ.

Mỹ là thị trường xuất khẩu số 1 của doanh nghiệp tỉnh Vĩnh Long, khi chiếm khoảng 32% tổng kim ngạch, tiếp đến Nhật Bản, Trung Quốc, EU... Việc Mỹ áp thuế đối ứng 20% sẽ tác động trực tiếp đến khoảng 1/3 tổng kim ngạch xuất khẩu của tỉnh Vĩnh Long, với các mặt hàng chủ lực như: Nông sản, thủy sản , trái cây, dệt may, thủ công mỹ nghệ.

Theo thống kê, xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ tháng 8 giảm nhẹ 2% so với tháng 7, nhưng vẫn tăng hơn 18% so với cùng kỳ 2024. Điều này cho thấy hàng Việt Nam vẫn có chỗ đứng, song xu hướng dài hạn sẽ phụ thuộc vào khả năng thích ứng của doanh nghiệp .

Sở Công Thương Vĩnh Long kiến nghị Trung ương sớm nghiên cứu, ban hành cơ chế chính sách ứng phó, hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng, tìm kiếm và phát triển các thị trường xuất khẩu thay thế.

Ngành chức năng cũng khuyến nghị các doanh nghiệp tăng cường minh bạch hóa, xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc; chủ động làm việc với đối tác để đàm phán lại hợp đồng, chia sẻ rủi ro, đa dạng hóa thị trường, tận dụng tốt các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới.

Thuế đối ứng Mỹ cũng đưa ra một phép thử cho doanh nghiệp về tái cơ cấu chiến lược xuất khẩu, nâng cao năng lực cạnh tranh , minh bạch nguồn gốc hàng hóa. Nếu có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và sự đồng hành từ chính quyền địa phương, doanh nghiệp hoàn toàn có thể duy trì được vị trí tại thị trường Mỹ và từng bước mở rộng sang các thị trường tiềm năng khác.

Một sản phẩm xuất khẩu chủ lực của vùng ĐBSCL là cá tra. Trong 8 tháng đầu năm nay, xuất khẩu cá tra sang Mỹ đạt 234 triệu USD, tăng 3,7% so với cùng kỳ, lũy kế 8 tháng đạt hơn 1,4 tỷ USD, tăng 10%, được đánh giá khá ổn định. Dù tốc độ tăng trưởng khiêm tốn, Mỹ vẫn là thị trường quan trọng bậc nhất bởi giá trị cao, yêu cầu khắt khe và ảnh hưởng lan tỏa toàn cầu.

Theo Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam, việc duy trì được mức tăng trưởng trong bối cảnh thuế quan và rào cản kỹ thuật phức tạp cho thấy cá tra Việt Nam đang củng cố vị thế trong phân khúc trung - cao cấp. Đây cũng là động lực để doanh nghiệp tiếp tục đẩy mạnh tiêu chuẩn hóa và xây dựng thương hiệu tại thị trường này.