Tiếp tục mức sàn thuế BVMT với xăng dầu năm 2023 góp phần hỗ trợ người dân và doanh nghiệp

Tại dự thảo lần 2 Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về mức thuế bảo vệ môi trường (BVMT) đối với xăng, dầu, mỡ nhờn trong năm 2023, Bộ Tài chính đề xuất điều chỉnh mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn để áp dụng trong năm 2023 như năm 2022 (áp dụng mức sàn trong Biểu khung thuế như quy định tại Nghị quyết số 20/2022/UBTVQH15 của UBTVQH).

Tác động tích cực của dự thảo Nghị quyết

Bộ Tài chính đánh giá tác động tích cực của dự thảo Nghị quyết là việc giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn sẽ góp phần kìm hãm sự tăng giá bán lẻ xăng dầu trong nước, từ đó góp phần giảm chỉ số CPI, kiềm chế lạm phát và hạn chế tác động tiêu cực đến nền kinh tế khi giá xăng dầu vẫn còn ở mức cao.

Theo Bộ Công Thương thì dự báo năm 2023 giá các mặt hàng xăng dầu thành phẩm vẫn còn ở mức cao (khoảng 95-105 USD/thùng). Việc giá xăng dầu vẫn ở mức cao sẽ gây nhiều tác động tiêu cực đến nền kinh tế (đẩy giá hàng hóa trong khâu lưu thông, tạo áp lực lên lạm phát, giảm sức cạnh tranh của hàng hóa sản xuất trong nước, tác động xấu đến tăng trưởng kinh tế). Do thuế BVMT là một trong những yếu tố cấu thành giá bán lẻ xăng dầu trong nước nên việc điều chỉnh giảm mức thuế BVMT sẽ làm giảm chi phí thuế trong cơ cấu giá bán lẻ xăng dầu, từ đó sẽ góp phần kìm hãm sự tăng giá xăng dầu trong nước. Việc giữ giá bán xăng dầu không tăng quá cao thông qua việc điều chỉnh giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn sẽ góp phần giảm chỉ số CPI, kiềm chế lạm phát và hạn chế được những tác động tiêu cực đến nền kinh tế.

Với việc giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn như đề xuất và giả định các yếu tố khác cấu thành giá cơ sở xăng dầu không thay đổi so với kỳ điều hành ngày 21/11/2022 thì giá bán lẻ xăng, dầu, mỡ nhờn sẽ giảm tương ứng như sau:

+ Đối với xăng: Với việc giảm mức thuế BVMT 3.000 đồng/lít so với mức trần từ ngày 01/01/2023 sẽ góp phần làm giảm giá bán lẻ xăng (bao gồm cả phần giảm thuế GTGT) tương ứng 3.300 đồng/lít.

+ Đối với nhiên liệu bay: Với việc giảm mức thuế BVMT 2.000 đồng/lít so với mức trần từ ngày 01/01/2023 sẽ góp phần làm giảm giá bán lẻ nhiên liệu bay (bao gồm cả phần giảm thuế GTGT) tương ứng 2.200 đồng/lít.

+ Đối với dầu diesel: Với việc giảm mức thuế BVMT 1.500 đồng/lít so với mức trần từ ngày 01/01/2023 sẽ góp phần làm giảm giá bán lẻ dầu diesel (bao gồm cả phần giảm thuế GTGT) tương ứng là 1.650 đồng/lít.

+ Đối với dầu mazut, dầu nhờn: Với việc giảm mức thuế BVMT 1.700 đồng/lít so với mức trần từ ngày 01/01/2023 sẽ góp phần làm giảm giá bán lẻ dầu mazut, dầu nhờn (bao gồm cả phần giảm thuế GTGT) tương ứng là 1.870 đồng/lít.

+ Đối với mỡ nhờn: Với việc giảm mức thuế BVMT 1.700 đồng/kg so với mức trần từ ngày 01/01/2023 sẽ góp phần làm giảm giá bán lẻ mỡ nhờn (bao gồm cả phần giảm thuế GTGT) tương ứng là 1.870 đồng/kg.

+ Đối với dầu hỏa: Với việc giảm mức thuế BVMT 700 đồng/lít so với mức 1.000 đồng/lít từ ngày 01/01/2023 sẽ góp phần làm giảm giá bán lẻ dầu hỏa (bao gồm cả phần giảm thuế GTGT) tương ứng là 770 đồng/lít.

Tuy nhiên, do giá bán lẻ xăng dầu trong nước phụ thuộc chủ yếu vào giá xăng dầu thành phẩm thế giới nên mức giảm giá bán lẻ xăng dầu trong nước cụ thể sẽ phụ thuộc vào tình hình biến động của giá xăng dầu thành phẩm thế giới.

Giảm thuế BVMT đối với xăng, dầu góp phần hỗ trợ người dân và doanh nghiệp

Bộ Tài chính cũng cho biết, việc giảm thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn trong năm 2023 góp phần hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong bối cảnh giá xăng dầu dự báo vẫn còn ở mức cao.

Xăng dầu là mặt hàng thiết yếu trong đời sống người dân và là đầu vào của nhiều ngành sản xuất, nên sự biến động giá xăng dầu sẽ tác động đến rất nhiều đối tượng trong nền kinh tế. Việc giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn không phân biệt đối tượng áp dụng sẽ làm giảm giá xăng dầu, từ đó sẽ có tác động tích cực đến đời sống người dân và hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp, cụ thể:

Đối với người dân, người lao động: Hiện nay, đời sống người lao động, người dân trong nước còn gặp nhiều khó khăn do giá cả một số mặt hàng tăng cao trong đó có mặt hàng xăng dầu. Việc giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn sẽ góp phần giảm giá các mặt hàng này, từ đó góp phần giảm trực tiếp chi phí của người dân trong việc tiêu thụ xăng, dầu, mỡ nhờn cũng như giảm các chi phí gián tiếp từ các sản phẩm tiêu dùng khác, khi đó hộ gia đình sẽ có thêm một phần chi tiêu, qua đó làm tăng tổng cầu của nền kinh tế.

Đối với các ngành sản xuất: Xăng dầu là đầu vào của nhiều ngành sản xuất, đặc biệt là các doanh nghiệp có sử dụng xăng dầu là đầu vào của hoạt động sản xuất như giao thông vận tải, vận chuyển, đánh bắt thủy sản, dịch vụ khí đốt, sản xuất hóa chất có sử dụng nguyên liệu từ xăng dầu... Do đó, các ngành sản xuất sẽ được hưởng lợi nhiều hơn khi chính sách được ban hành. Việc giảm thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn sẽ góp phần làm giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, từ đó giúp doanh nghiệp tăng khả năng phục hồi và mở rộng sản xuất kinh doanh.

Tổng thu NSNN giảm khoảng 50.670,8 tỷ đồng

Đánh giá tác động tiêu cực của dự thảo Nghị quyết, Bộ Tài chính cho rằng, với dự kiến sản lượng tiêu thụ như năm 2019 (giai đoạn trước khi xảy ra dịch COVID-19), nếu áp dụng chính sách giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn như đề xuất nêu trên thì dự kiến số thu thuế BVMT giảm khoảng 46.064,4 tỷ đồng và tổng thu NSNN (bao gồm cả phần giảm thuế GTGT) giảm khoảng 50.670,8 tỷ đồng.

Đồng thời việc kéo dài thời gian thực hiện chính sách giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn được đánh giá là chưa phù hợp với bản chất, mục tiêu của thuế BVMT (là khoản thu đối với hàng hóa khi sử dụng gây ô nhiễm môi trường nhằm mục tiêu hạn chế việc sản xuất, nhập khẩu những hàng hóa này để góp phần BVMT) và ảnh hưởng đến việc thực hiện cam kết của Chính phủ Việt Nam tại Hội nghị COP26 về đạt mức phát thải ròng bằng "0". Tuy nhiên, việc quy định tiếp tục giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn như đề xuất vẫn đảm bảo mức thuế trong phạm vi khung thuế đã được quy định tại Luật và chỉ áp dụng trong năm 2023 để nhằm mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, từ đó góp phần hướng đến thực hiện mục tiêu phát triển bền vững đất nước.