Trung Quốc: Hàng nghìn nhà máy đóng cửa hàng loạt, dân lao động không biết đi về đâu

Khó khăn do dịch bệnh

Các đợt phong tỏa phòng dịch ở Quảng Châu, trung tâm sản xuất phía nam của Trung Quốc, đã khiến các công nhân ngoại tỉnh phải trở về nhà và khiến hàng nghìn doanh nghiệp quy mô nhỏ và siêu nhỏ - nơi những công nhân này làm việc - tự băn khoăn liệu họ có sống sót sau đợt bùng phát COVID-19 mới nhất hay không.

Quảng Châu là trung tâm của đợt gia tăng ca bệnh mới nhất tại Trung Quốc sau khi báo cáo hơn 2.000 ca mới vào hôm 9/11, khiến chính quyền địa phương tổ chức xét nghiệm hàng loạt và phong tỏa diện rộng đối với thành phố hơn 19 triệu người.

Chợ may mặc lớn nhất Trung Quốc, Zhongda, thường là nơi có tới khoảng 100.000 lao động. Nhưng hiện tại, khu chợ rộng 5km vuông này - tức là rộng gấp rưỡi Công viên Trung tâm của New York - lại gần như trống rỗng.

Cho đến tuần trước, Zhongda vẫn là nhà và nơi làm việc của Hu An, một công nhân nhập cư lành nghề đến từ tỉnh Hồ Bắc, nhưng anh đã phải vội vàng thu dọn đồ đạc và trở về nhà để tuân thủ 5 ngày kiểm dịch của chính quyền địa phương.

"Đợt bùng phát dịch bệnh đồng nghĩa với việc năm nay đã kết thúc đối với tôi. Chủ sở hữu và công nhân tại hầu hết các xưởng và nhà máy nhỏ có thu nhập thấp hơn nhiều so với năm ngoái", anh Hu cho biết.

Hôm 8/11, Huang Weijie, một người bán quần áo dọc đường trên khắp các thành phố đô thị ở đồng bằng sông Châu Giang, cũng trở về quê hương Yangxi, phía tây tỉnh Quảng Đông để tiếp tục công việc kinh doanh quầy hàng trên đường phố của mình.

Huang cho biết: "Tôi đang bán quần áo đi du lịch ở Thâm Quyến, Phật Sơn, Thuận Đức và Đông Quan, và nhận thấy rằng lượng người qua lại ít hơn nhiều so với năm ngoái".

"Nhiều nhà máy ở các khu công nghiệp trên khắp đồng bằng sông Châu Giang có rất ít người ở, nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ đã đóng cửa. Người lao động không ra ngoài mua sắm và tiêu tiền như năm ngoái. Đợt bùng phát dịch chỉ khiến tình hình tồi tệ hơn nên tôi quyết định rời Quảng Châu và trở về quê hương của mình. Ít nhất thì tôi không cần phải trả chi phí sinh hoạt cao ở quê nhà."

Hu và Huang chỉ là hai trong số rất nhiều công nhân nhập cư đã rời khỏi các tòa nhà lớn ở các quận Haizhu, Baiyun và Panyu, nơi tập trung đông đúc các doanh nghiệp nhỏ và công ty công nghiệp.

Họ hiện phải đối mặt với những tháng có khả năng không có thu nhập ổn định và buộc phải về quê sớm hơn bình thường với kỳ nghỉ Tết Nguyên đán cổ truyền vào cuối tháng Giêng tới. Theo SCMP, nhiều lao động nhập cư sẽ thay đổi việc làm sau một năm xa quê hương.

Chợ may mặc Zhongda thường cung cấp đơn đặt hàng cho hàng chục nghìn xưởng ở các làng xung quanh. Đơn hàng từ khu chợ này cũng đặc biệt thiết yếu cho hơn 30.000 xưởng may vừa và nhỏ, nhà kho và hoạt động hậu cần trên khắp Quảng Đông và các tỉnh lân cận khác.

"Nhà kho và cửa hàng bán buôn của tôi bị đóng cửa tại chợ Zhongda, trong khi nhà máy của tôi ở thành phố Phật Sơn cũng tạm dừng hoạt động", Henry Su, một ông chủ thuê khoảng 30 công nhân, cho biết.

"Có hàng nghìn doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ như tôi, và nhiều doanh nghiệp trong số đó phải ngừng hoạt động hoặc đóng cửa tạm ngừng hoạt động, người lao động chỉ có thể về quê sinh sống. Tôi không biết liệu mình có thể tồn tại qua thời điểm này hay không."

Chưa tìm được giải pháp

Trung Quốc có khoảng 40 triệu doanh nghiệp vừa và nhỏ sử dụng 300 triệu lao động, trong khi cũng có hơn 90 triệu cá nhân tự kinh doanh ở Trung Quốc.

Theo báo cáo của Đại học Bắc Kinh, một doanh nghiệp vừa và nhỏ đã tạo ra trung bình 4,6 việc làm trong quý 2 năm nay, tăng từ 4,4 trong quý 1 nhưng giảm từ 6,12 trong quý 4 năm 2020.

Bob Yao, đồng sáng lập của một nhà máy in kỹ thuật số cho biết: "Chúng tôi vừa mở rộng và chuyển nhà máy đến một nơi mới thì gặp phải đợt phong tỏa bất ngờ. Chúng tôi đã có hàng chục nhân viên bán hàng và kỹ thuật viên bị mắc kẹt trong nhà máy".

"Tôi rất sợ rằng thiết bị của khách hàng sẽ cần được bảo trì sau khi bán hàng và chúng tôi sẽ khó đến thành phố nơi có khách hàng, chưa nói đến việc tìm kiếm khách hàng mới."

Alice He, giám đốc hành chính của một công ty thương mại, đang phải vật lộn để mua đủ thức ăn mỗi ngày cho một vài đồng nghiệp bị phong tỏa trong văn phòng của họ ở quận Haizhu, Quảng Châu.

"Nhưng chúng tôi phải tiếp tục làm việc ngoài giờ trong thời gian ngừng hoạt động vì ngày 11/11, lễ hội mua sắm trực tuyến lớn nhất Trung Quốc", cô nói.

"Mặc dù không ai chắc có thể giao được hàng không, nhưng nếu không thử vận may, chúng tôi chỉ có thể đóng cửa và sa thải nhân viên. Công ty đã thua lỗ trong năm nay và thực sự đang dựa vào lễ hội mua sắm này để tăng doanh số bán hàng."

Daniel Zhong, 20 tuổi, chủ một quán cà phê mới mở vào đầu năm nay, cho biết: "Đợt phong tỏa giống như một bản án đối với công việc kinh doanh của tôi".