Trung Quốc xây phòng thí nghiệm ở Brazil, Mỹ bất an

Những hoạt động đó diễn ra bất chấp việc Mỹ gây sức ép với các quốc gia Mỹ Latin phải cắt giảm hoặc thu hẹp quan hệ với Trung Quốc, bao gồm lĩnh vực hợp tác không gian.

Các quan chức Mỹ cho rằng lắp đặt kính thiên văn sẽ dẫn đến việc Bắc Kinh sử dụng để tăng cường năng lực giám sát lãnh thổ Mỹ và các hoạt động của Washington tại khu vực mà Mỹ coi là “sân nhà”, có ý nghĩa then chốt đối với phòng thủ nội địa. Trung Quốc đáp trả bằng cách cáo buộc Mỹ can thiệp và chính trị hóa hợp tác khoa học.

Viện Nghiên cứu truyền thông mạng của CETC đã ký thỏa thuận với Đại học liên bang Campina Grande và Đại học liên bang Paraíba của Brazil để thành lập Phòng thí nghiệm Trung Quốc – Brazil về công nghệ thiên văn vô tuyến.

CETC cho biết, phòng thí nghiệm chung sẽ hỗ trợ các nghiên cứu tiên phong về quan sát thiên văn và thăm dò không gian sâu.

Sáng kiến phòng thí nghiệm được triển khai sau khi Trung Quốc và Brazil đạt được tiến triển trong dự án kính thiên văn vô tuyến BINGO. Kính thiên văn này được thiết kế để hỗ trợ nghiên cứu cấu trúc của vũ trụ và năng lượng tối.

Tháng 6 năm nay, CETC cho biết phần kết cấu chính của kính thiên văn đã được hoàn thiện tại cơ sở sản xuất ở Trung Quốc và vận chuyển từ cảng Thiên Tân sang Brazil. Thiết bị được giới thiệu là kính thiên văn vô tuyến lớn nhất Nam Mỹ này dự kiến hoàn thành trong năm 2026.

Theo CETC, ngoài mục đích nghiên cứu, BINGO còn có khả năng theo dõi vệ tinh, thiên thạch và các thiên thể nhỏ khác, có thể giúp nhận diện các mối đe dọa tiềm tàng từ các vật thể gần Trái đất.

Theo báo cáo năm 2022 của Cơ quan Tình báo quốc phòng Mỹ, các kính thiên văn hiệu suất lớn hỗ trợ năng lực nắm bắt tình hình không gian, có thể dự đoán thời điểm các vệ tinh quân sự Mỹ bay qua và hỗ trợ vũ khí chống vệ tinh.

Trong 2 thập kỷ qua, Bắc Kinh được cho là đã sử dụng năng lực không gian ngày càng tiến bộ như một công cụ ngoại giao nhằm gia tăng ảnh hưởng tại châu Á, châu Phi và Nam Mỹ, thông qua việc lắp đặt kính thiên văn, xây dựng vệ tinh và đào tạo nhân lực cho các nước đối tác.

Những lo ngại về khả năng ứng dụng quân sự đã khiến dự án xây dựng đài quan sát thiên văn của Trung Quốc tại sa mạc Atacama của Chile phải tạm dừng từ tháng 4 năm nay. Một dự án kính viễn vọng vô tuyến của Trung Quốc với Argentina bị đình chỉ vô thời hạn từ tháng 11 vừa qua, trong bối cảnh Argentina tìm kiếm gói cứu trợ từ Mỹ.