Maddie Baker, giáo viên 27 tuổi.
Maddie Baker, 27 tuổi, không ngần ngại thừa nhận rằng những năm đầu bước chân vào nghề giáo, cô là một người tiêu xài khá bốc đồng. 6 năm trước, khi bắt đầu công việc giảng dạy cho trẻ mẫu giáo, Baker thường xuyên mua cà phê mỗi ngày, không ngừng sắm sửa quần áo mới và chi tiêu xa xỉ cho những kỳ nghỉ mà chính cô cũng thừa nhận là "không cần thiết".
Với cô, mỗi ngày đi dạy về mệt mỏi đều kết thúc bằng việc ghé vào cửa hàng nào đó để mua sắm - một cách giải tỏa cảm xúc bằng tiền bạc.
Trên thực tế, Maddie không phải là trường hợp cá biệt. Theo khảo sát của LendingTree công bố vào tháng 7 vừa qua, gần một nửa người tiêu dùng Mỹ thừa nhận họ từng chi tiền chỉ để cải thiện tâm trạng.
Tuy việc tiêu tiền vì cảm xúc có thể giúp giải tỏa tạm thời, nếu không kiểm soát, nó dễ khiến người ta rơi vào vòng xoáy tài chính nguy hiểm. Maddie đã từng trải qua chính điều đó, sống nhờ từng đồng lương cuối tháng, không dám vướng vào nợ thẻ tín dụng, nhưng luôn thấy mình bị mắc kẹt giữa chi tiêu và thu nhập hạn chế.
Cuộc sống tài chính của cô giáo trẻ rơi vào trạng thái bấp bênh trong suốt 3 năm đầu sự nghiệp. Với mức lương khoảng 50.000 USD mỗi năm, gần như toàn bộ thu nhập hàng tháng của cô đều dùng để trả nợ thẻ tín dụng.
Vì chỉ được trả lương một lần mỗi tháng, Maddie buộc phải tiếp tục sử dụng thẻ cho các khoản chi tiêu mới, khiến cô mãi luẩn quẩn trong vòng tròn nợ nần tự tạo. Cô từng cố gắng xoay sở bằng nhiều cách: dạy kèm trong kỳ nghỉ hè, bán quần áo cũ, thậm chí hiến huyết tương để kiếm thêm tiền nhưng mọi nỗ lực đều chỉ là giải pháp tạm thời.
Bước ngoặt đến vào năm thứ 3 khi cô nhận được một khoản hoàn thuế đủ lớn để trả hết nợ thẻ tín dụng mà không cần dùng tới lương tháng. Khoảnh khắc đó như một lần “tái sinh” khả năng tài chính của giáo viên trẻ. Maddie từ bỏ thói quen chi tiêu tùy hứng và bắt đầu xây dựng lại nền tảng tài chính cá nhân. Cô duy trì một khoản tiền đủ trong tài khoản để luôn thanh toán được thẻ tín dụng đúng hạn, không còn phụ thuộc vào đồng lương hàng tháng như trước kia.
Quá trình làm chủ tài chính không dễ dàng, nhưng đối với Maddie, điều quan trọng nhất là sự quyết tâm thay đổi khi bản thân đã mệt mỏi vì cái vòng luẩn quẩn. Cô nhận ra rằng cần một "cú reset toàn diện", cả về hành vi chi tiêu lẫn tư duy tài chính.
Các chuyên gia tài chính cho rằng, giới trẻ đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi môi trường số và các tin tức tiêu cực, từ đó sinh ra tâm lý tiêu dùng bốc đồng để tự an ủi. Ylva Baeckström, giảng viên cao cấp ngành tài chính tại Trường Kinh doanh King’s College, cho rằng những cảm xúc tiêu cực dễ dẫn đến thói quen chi tiêu không lành mạnh.
Để kiểm soát việc tiêu tiền, chuyên gia tài chính Keith Barron khuyên rằng, hãy "nghỉ một nhịp" trước khi đưa ra quyết định mua sắm. Đơn giản như việc thêm sản phẩm vào danh sách yêu thích thay vì đặt hàng ngay lập tức, đợi một hoặc hai ngày trước khi quyết định – điều đó có thể giúp bạn cân nhắc lại nhu cầu thực sự.
Giờ đây, Maddie không chỉ chi tiêu một cách có chủ đích hơn mà còn hướng tới những mục tiêu tài chính lớn hơn như xây dựng quỹ khẩn cấp và tiết kiệm mua nhà. Bên cạnh đó, cô cũng tìm được niềm vui mới từ các hoạt động tiết kiệm như tự pha cà phê tại nhà, làm móng tay hay chuẩn bị bữa ăn sẵn để hạn chế ăn ngoài. Những việc này, ban đầu chỉ nhằm tiết kiệm , giờ đã trở thành sở thích của cô.
Không dừng lại ở đó, Maddie còn tận dụng mạng xã hội để tạo thêm nguồn thu nhập. Với những video chia sẻ cuộc sống của một giáo viên tiểu học trên TikTok, cô kiếm được tới 2.000 USD mỗi tháng. Đối với Maddie, chính tư duy tiết kiệm và mong muốn kiểm soát chi tiêu đã mở ra một con đường hoàn toàn mới, vừa giúp cô tự chủ về tài chính, vừa phát triển thêm kỹ năng và sở thích cá nhân.