VAMC mới chỉ hoàn thành 38% kế hoạch mua nợ cả năm, việc mua bán nợ, thanh lý tài sản đang rất "chật vật"

Công ty quản lý tài sản VAMC mới đây cho biết, việc thực hiện biện pháp giãn cách xã hội trên phạm vi rộng từ tháng 6 để phòng chống dịch Covid-19 đã ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động mua bán và xử lý nợ xấu của VAMC, nhất là đối với các khách hàng, tài sản và TCTD trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh thành phía nam.

Tính đến 31/10/2021, VAMC đã mua nợ theo giá trị thị trường (GTTT) với tổng giá mua đạt 1.922 tỷ đồng, chỉ bằng 38,44% kế hoạch mua nợ theo GTTT năm 2021, đáng chú ý, kết quả này được VAMC thực hiện chỉ trong 05 tháng đầu năm 2021 (giai đoạn Việt Nam đang cơ bản kiểm soát được dịch bệnh). 

Tuy nhiên, giai đoạn từ tháng 6/2021 đến nay, dịch bệnh diễn biến phức tạp, việc thực hiện giãn cách xã hội dẫn đến hoạt động mua bán, xử lý nợ của VAMC không đạt được kết quả cụ thể trong thời gian này. Theo thống kê từ đầu tháng 6/2021 đến nay, hoạt động của VAMC như: khảo sát khoản nợ, tài sản bảo đảm (TSBĐ), làm việc với khách hàng/TCTD; niêm yết thông báo thu giữ/thông báo đấu giá tài sản; thực hiện thu giữ TSBĐ; định giá, đấu giá tài sản; khởi kiện, thi hành án;… nhất là tại địa bàn trọng tâm xử lý nợ của VAMC là thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh thành phía nam gần như bị đình trệ hoàn toàn.

Về phía các TCTD có nhu cầu bán nợ xấu cho VAMC, trong thời gian thực hiện giãn cách xã hội cũng đã gặp nhiều khó khăn trong việc thực hiện phương án bán nợ xấu. Thông thường, TCTD sẽ ưu tiên thực hiện bán nợ theo phương thức đấu giá, nếu không đấu giá thành mới xem xét bán nợ cho VAMC theo phương thức thỏa thuận. Tuy nhiên, do phải thực hiện giãn cách xã hội, quá trình triển khai các bước trong quy trình đấu giá trực tiếp gặp rất nhiều khó khăn, cá biệt có một số tổ chức đấu giá thực hiện niêm yết, thông báo đấu giá, tổ chức trả giá, tổ chức công bố giá…chưa đúng quy định của Luật Đấu giá (Cục Bổ trợ tư pháp – Bộ Tư pháp đã phải có văn bản chấn chỉnh hoạt động này) dẫn đến các TCTD không thực hiện được việc bán đấu giá khoản nợ, qua đó không triển khai bán nợ xấu theo phương thức thỏa thuận cho VAMC. 

Việc triển khai tìm kiếm, phối hợp giữa VAMC với TCTD trong hoạt động mua bán, xử lý nợ hiện cũng chỉ dừng lại ở hoạt động tiếp cận thông tin, chuẩn bị các bước tiếp theo sau khi dịch bệnh được kiểm soát, các hoạt động kinh tế xã hội được diễn ra trong trạng thái bình thường mới. Thực tế, có những khoản nợ VAMC đã tiếp xúc, đàm phán với TCTD từ trước tháng 6/2021 và dự kiến sẽ mua nợ theo GTTT trong Quý III, IV năm 2021, nhưng đến nay VAMC vẫn chưa thể mua nợ thành công do các TCTD chưa thực hiện được các thủ tục đấu giá khoản nợ. Đây là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến doanh số mua nợ theo GTTT của VAMC đến thời điểm hiện tại chưa đạt kế hoạch đề ra.

Tính đến 30/9/2021, VAMC xử lý được 18.358 tỷ đồng, bằng 61% kế hoạch xử lý thu hồi nợ năm 2021, VAMC đã áp dụng nhiều biện pháp để thu hồi nợ tuy nhiên, do chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch Covid-19 các khách hàng vay nợ đã không đảm bảo nguồn thu trả nợ theo dự kiến.

Ngoài ra, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi, phí giữ nguyên nhóm nợ để hỗ trợ các TCTD tháo gỡ khó khăn, giảm bớt áp lực gia tăng nợ xấu và trích lập dự phòng rủi ro. Tuy nhiên, xét theo khía cạnh xử lý nợ xấu của VAMC, việc TCTD được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi, phí giữ nguyên nhóm nợ sẽ làm giảm nhu cầu xử lý nợ xấu thông qua việc mua bán nợ với VAMC.

VAMC cho biết, thời gian sắp tới sẽ tổ chức đấu giá đồng thời nhiều tài sản trong cùng một thời điểm; tập trung đấu giá tại trụ sở VAMC ở Hà Nội nhằm tận dụng cơ sở vật chất và nguồn nhân lực hiện có; thực hiện thông báo đấu giá tại cả 02 địa điểm (Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh) với những tài sản thực hiện đấu giá tại thành phố Hồ Chí Minh để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho khách hàng có nhu cầu tham gia đấu giá; tổ chức đấu giá theo thủ tục rút gọn (với các tài sản đấu giá sau 02 lần không thành) để rút ngắn thời gian thực hiện đấu giá. 

Bên cạnh đó, sẽ vận hành Sàn giao dịch nợ VAMC nhằm quản lý, khai thác thông tin về khoản nợ/TSBĐ; chú trọng tổ chức thực hiện các hoạt động của Sàn trên nền tảng online và ứng dụng công nghệ thông tin.