'Vàng' của người nông dân Việt vào mùa ‘lấp lánh’ - Xuất khẩu phá đỉnh lịch sử 8 tỷ USD, giá liên tục tăng phi mã vì đâu?

Không phải năm đầu tiên Việt Nam xuất khẩu , cũng không phải là mặt hàng mới nhưng cà phê lại đang khiến nhiều nhiều người ngỡ ngàng. Niên vụ cà phê 2024 - 2025 (từ T10/24 - T9/25) khép lại với kim ngạch xuất khẩu đạt con số kỷ lục 8,4 tỷ USD, tăng đến 60% so với niên vụ trước, tương đương khoảng 3 tỷ USD. 

Còn nếu tính riêng từ đầu năm 2025 đến nay, nước ta đã xuất khẩu hơn 1,2 triệu tấn, thu về hơn 7 tỷ USD, tăng 11% về lượng và tăng đến 62% so với cùng kỳ năm trước. Con số này không chỉ mang lại một thành tích đáng tự hào mà còn là niềm vui dành cho người nông dân.

Vì sao cà phê Việt Nam "bội thu"?

Đối với mặt hàng cà phê , Việt Nam hiện là quốc gia xuất khẩu lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Brazil, chiếm khoảng 15–18% tổng sản lượng xuất khẩu toàn cầu. Việt Nam trở thành trung tâm cung ứng cà phê robusta hàng đầu, cạnh tranh trực tiếp với Brazil, Indonesia, Colombia và Honduras, trong đó Brazil dẫn đầu cả về sản lượng và đa dạng giống, còn Colombia nổi tiếng với cà phê arabica chất lượng cao.

Nguyên nhân của kim ngạch cà phê tăng cao là bởi giá cà phê tăng mạnh tại thị trường nội địa lẫn xuất khẩu . Giá cà phê từ đầu năm 2025 đến nay có xu hướng tăng mạnh, chạm các mốc kỷ lục mới vào khoảng tháng 3 và tháng 5. Cụ thể, giá cà phê trong nước đã có lúc lên tới hơn 135.000 đồng/kg vào tháng 3, trong khi giá trên sàn giao dịch quốc tế cũng ghi nhận mức cao nhất lịch sử. Hiện tại, giá cà phê đang duy trì quanh mức 115.000 đồng/kg; so với đầu niên vụ trước, giá đang cao hơn khoảng 5.000 đồng/kg.

Theo Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam, giá cà phê tăng cao phản ánh xu thế chung của thị trường toàn cầu, khi nguồn cung tiếp tục bị thu hẹp bởi ảnh hưởng của hạn hán kéo dài tại các quốc gia sản xuất chủ lực như Brazil và Việt Nam. Hiện tại, nông dân cà phê ở Brazil đã bán khoảng 85% số cà phê mà họ sản xuất được trong niên vụ này và không vội bán thêm. Trong khi đó, nhu cầu tiêu dùng tại các thị trường lớn như châu Âu, Mỹ và châu Á gia tăng đáng kể.

Bình quân 9 tháng, giá xuất khẩu cà phê đạt hơn 5.600 USD/tấn, cao hơn 45% so với cùng kỳ năm trước, và cũng là mức cao nhất trong nhiều năm trở lại đây, phản ánh sức cạnh tranh mạnh mẽ của cà phê Việt Nam trong bối cảnh thị trường thế giới biến động.

Các quốc gia sản xuất lớn chịu ảnh hưởng nặng nề bởi thời tiết cực đoan, chính sách thương mại ở nhiều nước thiếu ổn định. Trong bối cảnh đó, cà phê Robusta Việt Nam trở thành lựa chọn ưu tiên của các nhà nhập khẩu nhờ nguồn cung ổn định, giá cạnh tranh và chất lượng ngày càng cải thiện.

Không chỉ là câu chuyện cung cầu

Kết quả ấn tượng của ngành cà phê Việt Nam trong niên vụ 2024–2025 không chỉ đến từ sự thiếu hụt nguồn cung toàn cầu đẩy giá lên cao, mà còn là thành quả của quá trình chuyển đổi mạnh mẽ về chất lượng, giá trị và thương hiệu.

Những năm gần đây, Việt Nam đang dần trở thành trung tâm chế biến sâu của ngành cà phê thế giới, khi nhiều tập đoàn lớn tiếp tục mở rộng dây chuyền sản xuất và đầu tư vào công nghệ hiện đại. Cùng với đó, nước ta hiện giữ vững vị thế quốc gia xuất khẩu cà phê Robusta số 1 thế giới – dòng sản phẩm ngày càng được các nhà rang xay ưa chuộng cho nhu cầu pha trộn và sản xuất cà phê hòa tan.

Bên cạnh Robusta, nguồn Arabica chất lượng cao của Việt Nam cũng đang được đánh giá nổi trội trong một số phân khúc đặc sản so với Brazil. Sự kết hợp giữa hai dòng cà phê này giúp Việt Nam sở hữu danh mục sản phẩm đa dạng, đáp ứng cả phân khúc phổ thông lẫn cao cấp, phù hợp với khẩu vị của người tiêu dùng quốc tế.

Theo Hiệp hội Cà phê – Ca cao Việt Nam (Vicofa), với đà tăng trưởng hiện nay, xuất khẩu cà phê năm 2025 dự kiến đạt khoảng 1,5 triệu tấn, mang về kim ngạch xấp xỉ 8 tỷ USD – mức cao kỷ lục trong lịch sử. Thành tựu này không chỉ củng cố vị thế của Việt Nam trên thị trường quốc tế mà còn thể hiện sự chủ động trong nâng cấp chất lượng và xây dựng thương hiệu.

Đặc biệt, Việt Nam hiện là một trong số ít quốc gia xuất khẩu cà phê lớn đáp ứng được các yêu cầu khắt khe của Quy định chống phá rừng (EUDR) của EU, mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường châu Âu – khu vực tiêu thụ cà phê lớn nhất thế giới. Song song đó, ngành cà phê đang chuyển hướng mạnh sang chế biến sâu, giúp tăng giá trị gia tăng và giảm phụ thuộc vào xuất khẩu nguyên liệu thô.

Giá sẽ tăng đến khi nào?

Trên thị trường thế giới, tháng 10/2025 ghi nhận giá cà phê Robusta tại London tăng hơn 5%, trong khi Arabica tại New York chỉ nhích nhẹ. Ngược lại, giá Arabica tại Brazil giảm do dự báo vụ mùa bội thu, tạo áp lực lên thị trường. Trong bối cảnh phân hóa này, Việt Nam hưởng lợi kép: giá cà phê thế giới duy trì ở mức cao, còn sản lượng trong nước ổn định.

Với kim ngạch kỷ lục làm nền tảng, cùng chiến lược chế biến sâu, đa dạng hóa sản phẩm và cam kết phát triển bền vững, cà phê Việt Nam đang vững vàng khẳng định vị thế mới trên bản đồ cà phê toàn cầu, hướng tới mục tiêu tăng trưởng chất lượng và bền vững hơn trong những năm tới.

Các chuyên gia nhận định, giá cà phê nội địa có thể tiếp tục giữ ở mức cao hoặc có những đợt điều chỉnh nhẹ trong biên độ hẹp cho đến khi vụ thu hoạch mới bắt đầu được đưa ra thị trường. Tuy nhiên, nếu giá cà phê thế giới tiếp tục giảm sâu, đà tăng của giá nội địa sẽ khó duy trì.

Theo nhiều nguồn khảo sát, dự báo sản lượng cà phê của Việt Nam trong niên vụ mới sẽ tăng thêm khoảng 10%. Có một số lý do chính thúc đẩy sản lượng tăng là thời tiết tương đối thuận lợi ở các vùng trồng. Bên cạnh đó, giá cà phê duy trì mức cao và kéo dài mấy năm gần đây giúp nông dân có động lực đầu tư, chăm sóc vườn cây nên năng suất tăng so với những năm trước.