Vay vốn trả lương cho người lao động: Cần thủ tục gì?

Theo Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ, người sử dụng lao động (NSDLĐ) có khó khăn về tài chính do tác động của dịch Covid-19 sẽ được vay tiền từ Ngân hàng Chính sách xã hội (CSXH) để trả lương ngừng việc cho người lao động (NLĐ) và phục hồi sản xuất. Để doanh nghiệp (DN) hiểu rõ hơn về gói hỗ trợ này, chúng tôi đã trao đổi với ông Trần Văn Triều - Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật LĐLĐ TP HCM.

.Phóng viên: Ông có thể nói rõ hơn về gói hỗ trợ dành cho NSDLĐ gặp khó khăn do dịch Covid-19 theo Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ?

- Ông TRẦN VĂN TRIỀU: Theo Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ, NSDLĐ gặp khó khăn do dịch Covid-19 sẽ được vay vốn tại Ngân hàng CSXH với lãi suất 0% và không phải thực hiện biện pháp bảo đảm tiền vay để trả lương ngừng việc đối với NLĐ đang tham gia BHXH bắt buộc phải ngừng việc từ 15 ngày liên tục trở lên theo quy định tại khoản 3 điều 99 Bộ Luật Lao động, trong thời gian từ ngày 1-5-2021 đến hết 31-3-2022. Mức cho vay tối đa bằng mức lương tối thiểu vùng đối với số NLĐ theo thời gian trả lương ngừng việc thực tế tối đa 3 tháng, thời hạn vay vốn dưới 12 tháng. Ngoài ra, NSDLĐ phải tạm dừng hoạt động do yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền để phòng chống dịch Covid-19 từ ngày 1-5-2021 đến hết 31-3-2022 khi quay trở lại sản xuất - kinh doanh; NSDLĐ hoạt động trong lĩnh vực vận tải, hàng không, du lịch, dịch vụ lưu trú và đưa NLĐ Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng từ ngày 1-5-2021 đến hết 31-3-2022 sẽ được vay vốn từ Ngân hàng CSXH với lãi suất 0% và không phải thực hiện biện pháp bảo đảm tiền vay để trả lương cho NLĐ làm việc theo hợp đồng lao động và đang tham gia BHXH bắt buộc. Mức cho vay tối đa bằng mức lương tối thiểu vùng đối với số NLĐ đang làm việc theo hợp đồng lao động theo thời gian trả lương thực tế tối đa 3 tháng, thời hạn vay vốn dưới 12 tháng.

Người lao động tạm ngừng việc do dịch Covid-19 nhận hỗ trợ từ tổ chức Công đoàn .Ảnh: MAI CHI

Đây là điểm mới so với chính sách hỗ trợ năm 2020 theo quy định tại Nghị quyết số 42/NQ-CP. Lưu ý là để được hưởng các chính sách hỗ trợ này, NSDLĐ phải không có nợ xấu tại tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại thời điểm đề nghị vay vốn.

.Đợt dịch năm 2020, do điều kiện chặt chẽ của Nghị quyết số 42/NQ-CP nên có ít DN tiếp cận được gói hỗ trợ vay vốn để trả lương ngừng việc cho NLĐ. Với điều kiện của Nghị quyết số 68/NQ-CP, liệu DN có dễ dàng tiếp cận gói vay này hơn không?

- Chính sách cho NSDLĐ vay vốn trả lương ngừng việc là chính sách kế thừa từ Nghị quyết số 42/NQ-CP, tuy nhiên, mức cho vay vốn cao hơn (mức vay tối đa theo Nghị quyết số 42/NQ-CP là 50% tiền lương tối thiểu vùng đối với từng NLĐ). Đồng thời, thủ tục hành chính và thời gian thực hiện của chính sách này cũng được đơn giản hóa, bỏ điều kiện chứng minh về doanh thu hoặc tài chính DN. Do đó, sẽ có nhiều DN được tiếp cận gói vay này để khắc phục khó khăn do dịch Covid-19 mang lại.

.Để vay vốn, NSDLĐ cần thực hiện thủ tục gì?

- Theo quy định tại Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg, NSDLĐ cần chuẩn bị hồ sơ đề nghị vay vốn gồm: Giấy đề nghị vay vốn (theo Mẫu 12a, 12b, 12c tại Phụ lục ban hành kèm theo Quyết định này); danh sách NLĐ đang tham gia BHXH (theo Mẫu 13 a, 13b, 13c); bản sao có chứng thực hoặc bản sao kèm theo bản chính để đối chiếu một trong các giấy tờ sau: Giấy chứng nhận đăng ký DN, giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã/hộ kinh doanh, quyết định thành lập của cơ quan nhà nước có thẩm quyền (nếu có), giấy phép kinh doanh/giấy phép hoạt động/chứng chỉ hành nghề (đối với ngành nghề kinh doanh có điều kiện hoặc pháp luật có quy định), giấy phép đầu tư/giấy chứng nhận đầu tư (đối với DN được thành lập bởi nhà đầu tư nước ngoài); giấy ủy quyền (nếu có); bản sao văn bản về việc NSDLĐ phải tạm dừng hoạt động do yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền để phòng chống dịch Covid-19 từ ngày 1-5-2021 đến hết 31-3-2022 (đối với vay vốn trả lương phục hồi sản xuất - kinh doanh) hay phương án hoặc kế hoạch phục hồi sản xuất - kinh doanh đối với DN vay vốn trả lương phục hồi sản xuất.

Đối với DN hoạt động trong lĩnh vực vận tải, hàng không, du lịch, dịch vụ lưu trú và đưa NLĐ Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng để phục hồi sản xuất - kinh doanh thì cung cấp thêm bản sao thông báo quyết toán thuế thu nhập DN năm 2020 của cơ quan thuế. NSDLĐ tự kê khai, lập danh sách NLĐ, đề nghị cơ quan BHXH xác nhận có tham gia BHXH. Trong 2 ngày làm việc kể từ ngày nhận được danh sách, cơ quan BHXH xác nhận việc tham gia BHXH của NLĐ làm căn cứ để Ngân hàng CSXH cho vay. NSDLĐ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, trung thực đối với danh sách này, có trách nhiệm hoàn trả vốn vay đầy đủ, đúng hạn cho Ngân hàng CSXH.

.Thời hạn giải ngân vốn vay mất bao lâu?

- Trong 4 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đầy đủ hồ sơ đề nghị vay vốn của NSDLĐ, Ngân hàng CSXH sẽ phê duyệt cho vay. Trường hợp không cho vay thì thông báo bằng văn bản nêu rõ lý do đến NSDLĐ. Trong 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận tái cấp vốn, Ngân hàng CSXH thực hiện giải ngân đến NSDLĐ.

Việc giải ngân của Ngân hàng CSXH cho NSDLĐ đối với các tháng 5, 6, 7-2021 được thực hiện 1 lần; thời hạn giải ngân đến hết ngày 5-4-2022 hoặc khi giải ngân hết 7.500 tỉ đồng được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho vay tái cấp vốn tùy theo điều kiện nào đến trước.

.NSDLĐ không trả vốn vay đúng hạn thì xử lý thế nào?

- Theo điều 42 Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg thì đến kỳ hạn trả nợ, nếu NSDLĐ vay vốn không trả được nợ hoặc vi phạm hợp đồng tín dụng đã ký thì Ngân hàng CSXH chuyển toàn bộ số dư nợ còn lại của khoản vay sang nợ quá hạn và áp dụng lãi suất nợ quá hạn là 12%/năm. Sau 3 năm kể từ ngày khoản nợ vay của NSDLĐ bị chuyển nợ quá hạn, sau khi Ngân hàng CSXH đã áp dụng mọi biện pháp mà không thu hồi được nợ và NSDLĐ không còn khả năng trả nợ do các nguyên nhân được quy định trong quy chế xử lý rủi ro của Ngân hàng CSXH thì ngân hàng tổng hợp, lập hồ sơ xử lý rủi ro theo hướng dẫn và báo cáo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.