Xóa thuế khoán: Lo xử phạt, băn khoăn vướng mắc

Băn khoăn quy định hoá đơn, kiểm tra chuyên ngành

Sáng nay (26/12), Bộ Tài chính phối hợp với Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức Hội nghị đối thoại với người nộp thuế về chính sách, thủ tục hành chính thuế và hải quan. Chương trình đồng thời mở kênh tiếp nhận và trả lời vướng mắc trực tuyến trên cổng thông tin điện tử Cục Thuế .

Bà Lê Thị Duyên Hải - Phó Tổng Thư ký Hội Tư vấn thuế Việt Nam - cho biết, một trong những kiến nghị lớn của cộng đồng doanh nghiệp là Bộ Tài chính tiếp tục báo cáo Chính phủ để tháo gỡ các vướng mắc trong việc lập hóa đơn điện tử, đặc biệt với những lĩnh vực có tần suất giao dịch lớn, phát sinh thường xuyên trong ngày như vận tải, dịch vụ.

Theo bà Hải, đối với các vi phạm mang tính thủ tục hành chính, không cố tình và không làm ảnh hưởng đến số thu ngân sách nhà nước, mức xử phạt cần bảo đảm tính răn đe nhưng không trở thành gánh nặng quá lớn cho người nộp thuế . Thực tế hiện nay vẫn còn những trường hợp sai sót về dữ liệu trong hồ sơ khai thuế không làm phát sinh thiếu thuế nhưng bị xử phạt ở mức khá cao, từ 6-8 triệu đồng, gây áp lực lớn cho cá nhân và hộ kinh doanh.

Trong bối cảnh hộ kinh doanh chuyển từ thuế khoán sang cơ chế kê khai, các sai sót kỹ thuật, sai dữ liệu nhưng không làm thiếu số thuế phải nộp có thể xảy ra khá phổ biến. Bà Hải kiến nghị cơ quan quản lý cân nhắc mức xử phạt trên cơ sở mức độ ảnh hưởng thực tế đến nghĩa vụ thuế, nhằm bảo đảm tính hợp lý và tạo sự yên tâm cho người nộp thuế.

Bà cũng cho rằng năm 2026 là thời điểm chuyển giao quan trọng đối với hộ, cá nhân kinh doanh khi phải tự chịu trách nhiệm toàn diện về kê khai, tính thuế và nộp thuế. Với những lỗi thuần túy về thủ tục, cần có cơ chế hỗ trợ và thời hạn tuân thủ phù hợp để hộ kinh doanh yên tâm chuyển đổi.

Liên quan đến thương mại điện tử, bà Hải đề xuất các sàn đã khấu trừ, nộp thuế thay cho hộ kinh doanh thì đồng thời thực hiện xuất hóa đơn cho người mua, hoặc có cơ chế miễn trừ nghĩa vụ này khi dữ liệu giao dịch đã được cung cấp đầy đủ. Theo bà, nếu các vướng mắc trên được tháo gỡ, doanh nghiệp và hộ kinh doanh sẽ tự giác, tự nguyện tuân thủ pháp luật thuế với tinh thần “làm đúng, làm đủ” nhưng không lo bị xử phạt quá mức.

Bà Đỗ Thị Thu Thủy - đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) - cho rằng vẫn còn dư địa để tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh. Một trong những băn khoăn mà đại diện Eurocham nêu ra, theo quy định hiện hành, hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ được miễn kiểm tra chuyên ngành trước thông quan, miễn kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm và chất lượng. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện thủ tục hải quan và quản lý chuyên ngành, cách hiểu và cách áp dụng quy định này chưa thống nhất, khiến doanh nghiệp gặp nhiều lúng túng.

Từ thực tế đó, bà Thuỷ kiến nghị cơ quan quản lý sớm bổ sung hướng dẫn cụ thể về việc miễn kiểm tra chuyên ngành trong quá trình làm thủ tục hải quan cũng như khi hàng hóa lưu thông tại Việt Nam đối với hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ, nhằm bảo đảm áp dụng thống nhất.

Trong trường hợp doanh nghiệp nhập khẩu tại chỗ vẫn phải thực hiện kiểm tra chuyên ngành trước khi thông quan, đai diện EuroCham đề xuất cho phép sử dụng hồ sơ kiểm tra chuyên ngành đã hoàn tất của bên xuất khẩu tại chỗ (nếu có) làm căn cứ, tránh việc phải thực hiện lại các thủ tục trùng lặp, phát sinh chi phí và thời gian cho doanh nghiệp.

Tiếp nhận gần 640 câu hỏi

Bên cạnh các ý kiến trực tiếp nêu tại hội nghị, tính đến 12h ngày 26/12 (thời điểm đóng link tiếp nhận câu hỏi tại hội nghị đối thoại) đã có hơn 11.600 người truy cập theo dõi. Bộ Tài chính tiếp nhận 639 câu hỏi, đã trả lời 142 câu. Bộ Tài chính sẽ tiếp tục trả lời, đảm bảo 100% phản hồi.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, các phản hồi, sự đóng góp thẳng thắn, xây dựng của cộng đồng doanh nghiệp nhằm giúp ngành thuế, hải quan tiếp tục cải cách, hoàn thiện, giúp người nộp thuế thực hiện chính sách thuế được đầy đủ, nhanh chóng.

Chính sách và thủ tục hành chính thuế, hải quan luôn nhận được sự quan tâm hàng đầu của doanh nghiệp, người nộp thuế. Năm nay, Bộ Tài chính đã triển khai các giải pháp hỗ trợ thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất với quy mô khoảng 241.740 tỷ đồng.

Thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục theo dõi sát tình hình thực tế để nghiên cứu, đề xuất các giải pháp; trước mắt sẽ tập trung triển khai giải pháp về thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất đã và sắp ban hành.