Các hãng chạy đua xây trạm đổi pin xe máy điện ở Việt Nam

Trong bối cảnh các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM có lộ trình hạn chế xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch, thị trường xe máy điện được dự đoán sẽ bùng nổ trong thời gian tới.

Tương tự như ô tô điện, vấn đề được người dùng quan tâm hàng đầu khi chọn xe máy điện đó là việc sạc pin. Theo đó, mô hình tủ đổi pin đang là xu hướng được các nhà sản xuất đẩy mạnh như một giải pháp tối ưu cho dòng xe hai bánh.

VinFast là cái tên nổi bật nhất trong lĩnh vực này với 1.000 trạm đổi pin đầu tiên được triển khai từ tháng 10/2025, mở rộng lên 50.000 trạm đến hết năm nay và tiến tới 150.000 trạm trên toàn quốc.

Khảo sát tại Hà Nội, hiện các tủ đổi pin của VinFast đã được lắp đặt trên một số tuyến phố lớn như ở Trần Khánh Dư, Kim Mã, Trần Đại Nghĩa. Các tủ này đặt ở vị trí đông người qua lại, dễ thấy như trên vỉa hè rộng, cạnh trạm xe buýt.

Bên cạnh đó, VinFast thông qua V-Green cũng đã triển khai mô hình tủ đổi pin đặt tại một số cửa hàng điện máy đối tác như Thế Giới Di Động, FPT Shop. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, các trạm này mới chỉ hoàn tất việc đấu nối điện. Chức năng đổi pin chưa vận hành do các mẫu xe máy điện đổi pin của VinFast dự kiến đến đầu năm 2026 mới chính thức mở bán.

Thực tế, đây không phải lần đầu VinFast thử nghiệm mô hình đổi pin cho xe máy điện. Trước đó, vào cuối năm 2018, hãng từng triển khai hệ thống đổi pin tại các siêu thị và cửa hàng tiện lợi cho các mẫu Impes, Ludo và Klara S. Tuy nhiên, chương trình này đã phải dừng lại sau vài năm do hiệu quả khai thác không như kỳ vọng.

Trong khi đó, Selex Motor là đơn vị đã triển khai và duy trì mô hình đổi pin xe máy điện với 90 trạm trên cả nước từ tháng 4/2023. Tuy nhiên, độ nhận diện của thương hiệu này chưa cao, do các sản phẩm xe máy điện Selex chủ yếu tập trung vào nhóm khách hàng là tài xế chở khách hoặc chở hàng.

Mới đây nhất, Honda Việt Nam đã giới thiệu hệ thống tủ đổi pin Honda Power Pack Exchanger e: tới công chúng trong một sự kiện ở TP.HCM. Hệ thống này dự kiến sẽ bắt đầu đi vào vận hành từ đầu năm 2026 tại các cửa hàng bán xe và dịch vụ do Honda ủy nhiệm (HEAD).

Hiện tại, Honda Việt Nam đang cung cấp các mẫu xe điện sử dụng pin hoán đổi gồm CUV e: (cho thuê từ tháng 7/2025) cùng mẫu xe giao hàng Benly e:, vốn đã được Vietnam Post và Lotteria đưa vào sử dụng từ năm 2021.

Với dòng CUV e:, dịch vụ đổi pin đang được triển khai tại 19 HEAD ở Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng. Tuy nhiên, các đại lý hiện sử dụng sạc đơn nguyên bản, không phải tủ đổi pin nói trên.

Ngoài các đơn vị trên, TMT Motors từng thông báo hồi tháng 7/2025 về việc sẽ gia nhập thị trường xe máy điện, bao gồm kế hoạch xây dựng mạng lưới trạm sạc và đổi pin công cộng. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có thêm bất kỳ thông tin chi tiết nào.

Theo giới chuyên gia, mô hình đổi pin đem lại sự tiện lợi cho người sử dụng xe máy điện khi không yêu cầu điểm đỗ hay thời gian chờ sạc như phương pháp sạc dây truyền thống.

Với số lượng trạm đổi pin đủ lớn và phân bổ hợp lý, hệ thống này có thể xóa bỏ nỗi lo về quãng đường di chuyển của xe máy điện. Bởi người dùng chỉ cần vài phút thao tác đổi pin để có thể nạp năng lượng cho xe và đi tiếp, tức chỉ ngang với thời gian đổ xăng.

Dẫu vậy, để mô hình này vận hành hiệu quả và bền vững, cần có một sự tiêu chuẩn hóa về khối pin, để cho phép tương thích với nhiều loại xe máy điện khác nhau. Điều này đòi hỏi sự chung tay từ các nhà sản xuất và doanh nghiệp công nghệ để phát triển một loại pin cùng tiêu chuẩn về kiểu dáng và kích thước, từ đó có thể sử dụng chung khi đổi pin.