Dòng vốn toàn cầu đang quay trở lại các thị trường chứng khoán Đông Nam Á trong tháng 12 qua, giúp khu vực này trở thành một trong những điểm đến tài chính đáng chú ý nhất cho năm 2026.
Nhờ mức định giá hấp dẫn và nhu cầu đa dạng hóa danh mục đầu tư, các quỹ ngoại đã rót 337 triệu USD vào các thị trường mới nổi của Đông Nam Á trong tháng 12, được xem là mức cao nhất kể từ tháng 9-2024. Indonesia và Thái Lan là hai thị trường dẫn đầu trong việc thu hút nhà đầu tư quay lại, sau khi khối ngoại đã bán ròng cổ phiếu khu vực này suốt 10 trong 11 tháng trước đó.
Theo hãng tin Bloomberg, xét về hệ số P/E (thước đo độ đắt rẻ của cổ phiếu, cụ thể là tỉ lệ giữa giá thị trường của cổ phiếu và thu nhập trên mỗi cổ phiếu), các thị trường Indonesia, Thái Lan, Malaysia và Việt Nam đang ở mức giá rất hấp dẫn, chỉ khoảng 12-15 lần. Philippines thậm chí còn thấp hơn, dưới 10 lần. Trong khi đó, chỉ số S&P 500 của thị trường Mỹ đắt đỏ hơn nhiều, với mức định giá P/E lên tới hơn 22 lần.
Bên cạnh định giá hợp lý, nhóm thị trường này đang thu hút các nhà quản lý quỹ muốn tìm kiếm giải pháp thay thế cho tỉ trọng đầu tư vốn đã quá cao vào cổ phiếu công nghệ trong bối cảnh lo ngại về nguy cơ vỡ bong bóng trí tuệ nhân tạo (AI).
Ông Christopher Wong, chiến lược gia danh mục đầu tư tại Tập đoàn Quản lý đầu tư Fidelity International (Mỹ), nhận định: "ASEAN sẽ được hưởng lợi từ nhu cầu chung của việc mở rộng phạm vi đầu tư ra ngoài nước Mỹ và thoát khỏi những phân khúc đã tăng mạnh như AI".

Giao dịch chứng khoán tại thủ đô Jakarta - Indonesia. Ảnh: AP
Ông Wong cho biết các thị trường ASEAN có những động lực tăng trưởng rất khác biệt. Chẳng hạn, một số thị trường như Việt Nam còn được dự báo hưởng lợi từ sự dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu ra khỏi Trung Quốc và kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) cắt giảm lãi suất. Trước đó, hồi tháng 10, thị trường chứng khoán Việt Nam được FTSE Russell nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp.
Ngoài ra, triển vọng lợi nhuận của các thị trường như Indonesia, Việt Nam và Philippines đang được cải thiện nhờ các kế hoạch chi tiêu công lớn của chính phủ nhằm củng cố hạ tầng và thúc đẩy nhu cầu hộ gia đình, cũng như bối cảnh chính sách tiền tệ thuận lợi ở một số quốc gia.
Các nhà phân tích tại Ngân hàng JPMorgan Chase & Co (Mỹ) hồi tháng 11 cho rằng mức "định giá mềm" đang khiến ASEAN ngày càng hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư giá trị, đặc biệt nếu tăng trưởng lợi nhuận phục hồi. Theo báo cáo ngày 28-11 của các chuyên gia phân tích, nếu vị thế nắm giữ của khối ngoại trở lại mức trung bình của 3 năm qua, toàn bộ thị trường Đông Nam Á có thể đón nhận dòng vốn tiềm năng lên tới 20 tỉ USD.
Tuy nhiên, rủi ro vẫn còn đó. Hai nền kinh tế lớn nhất trong khu vực đang đối mặt với bất ổn chính trị trong nước. Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul đã giải tán quốc hội vào đầu tháng 12-2025 và ấn định bầu cử vào ngày 8-2-2026.
Tại Indonesia, nhà đầu tư tỏ ra thận trọng với các chính sách của Tổng thống Prabowo Subianto. Đồng thời, nếu danh mục đầu tư vào AI tiếp tục được nhà đầu tư ưa chuộng, các thị trường ASEAN sẽ gặp khó khăn trong việc bứt phá tăng trưởng. Nhìn chung, tổng lượng vốn rút ra trong năm 2025 vẫn ở mức khoảng 15 tỉ USD. Sự thiếu vắng các cổ phiếu liên quan đến AI là lý do chính khiến chỉ số MSCI ASEAN, thước đo chung cho hiệu quả kinh doanh của các công ty lớn nhất tại Đông Nam Á, tụt hậu so với chỉ số chung của châu Á - Thái Bình Dương khoảng 13 điểm % trong năm 2025. Đây là mức chênh lệch lớn nhất trong 5 năm qua.
Bất ngờ với thương mại toàn cầu
Khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tung đòn thuế quan lên phần còn lại của thế giới hồi tháng 4-2025, nhiều chuyên gia đã dự báo về viễn cảnh u ám cho thương mại toàn cầu. Tuy nhiên, ngược lại, năm 2025 sẽ đánh dấu lần đầu tiên dòng chảy thương mại toàn cầu vượt mốc 35.000 tỉ USD với mức tăng trưởng 7% - theo số liệu của Hội nghị Liên hợp quốc về thương mại và phát triển (UNCTAD). Riêng đối với hàng hóa, mức tăng trưởng được dự báo đạt 6%, cao gấp 3 lần so với năm 2024.
Bất chấp căng thẳng thương mại với Mỹ, theo tờ The Straits Times, Trung Quốc ghi nhận thặng dư thương mại lên tới 1.000 tỉ USD trong 11 tháng đầu năm 2025. Trong khi đó, các nền kinh tế như Hàn Quốc và Malaysia hưởng lợi từ nhu cầu bùng nổ đối với chất bán dẫn, được thúc đẩy bởi cơn sốt trí tuệ nhân tạo (AI).
Ông Jason Tuvey, chuyên gia của Công ty Tư vấn Nghiên cứu kinh tế Capital Economics (Anh), dự báo đà bùng nổ xuất khẩu nói trên vẫn chưa dừng lại khi nhiều dấu hiệu cho thấy nhu cầu về các sản phẩm liên quan đến AI tiếp tục mạnh trong khoảng một năm tới. Tuy vậy, vẫn còn những nghi ngại về nhu cầu bên ngoài lĩnh vực công nghệ năm 2026 trong bối cảnh Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) và Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) dự báo kinh tế toàn cầu sẽ tăng trưởng chậm lại. Theo UNCTAD, thương mại toàn cầu trong năm 2026 nhiều khả năng tăng trưởng chậm lại khi kinh tế thế giới giảm tốc, căng thẳng địa chính trị gia tăng, chính sách thiếu ổn định và chi phí thương mại leo thang.
Ngoài ra, ngay cả những người lạc quan về AI và công nghệ cũng thừa nhận rất khó đoán Mỹ sẽ có động thái gì tiếp theo đối với ngành bán dẫn. Washington đang điều tra hoạt động nhập khẩu chất bán dẫn, dược phẩm và các khoáng sản quan trọng để đánh giá tác động đối với an ninh quốc gia. Theo ông Tuvey, một rủi ro lớn là Mỹ áp thuế trừng phạt lên chip bán dẫn - mặt hàng hiện vẫn chưa bị áp thuế theo quốc gia giống như những hàng nhập khẩu khác.
Hoàng Phương