CPI năm 2021: Nhiều dư địa để đạt mục tiêu dưới 4%

Nhiều khó khăn song CPI năm 2020 vẫn đạt mục tiêu

Chia sẻ về CPI năm 2020, tại cuộc họp Tổ Điều hành thị trường trong nước thường kỳ tháng 12, đại diện Vụ Thống kê giá – Tổng cục Thống kê cho biết, năm 2020 là một năm nhiều biến động, nên CPI ở mức dưới 4% là kết quả sự nỗ lực của nhiều cơ quan.

Cụ thể, tháng 1, 2 là tháng tết nên nhu cầu mua sắm tăng cao, ảnh hưởng đến CPI chung; giá gạo tăng 0,14% do giá gạo xuất khẩu và tiêu dùng trong nước tăng; thực phẩm hơn 12%, chủ yếu do thực phẩm tươi sống tăng cao trong dịp Tết Nguyên đán… Thêm vào đó, do ảnh hưởng mưa bão lũ lụt khiến diện tích rau màu ngập, rau màu ngập sâu làm thực phẩm chế biến tăng… Song, với sự điều hành linh hoạt, CPI bình quân năm 2020 tăng 3,23% so với bình quân năm 2019, đạt mục tiêu Quốc hội đề ra là dưới 4%.

Tại Hội thảo diễn biến thị trường, giá cả ở Việt Nam năm 2020 và dự báo năm 2021 do Học viện Tài chính phối hợp với Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) tổ chức ngày 5/1, Giám đốc Học viện Tài chính Nguyễn Trọng Cơ phát biểu khai mạc hội thảo nhấn mạnh, năm 2020 diễn ra trong bối cảnh bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19, nhưng bằng một loạt các giải pháp kịp thời, nước ta đã có sự chuyển biến tích cực trong ổn định kinh tế. GDP năm 2020 tăng 2,91% so với cùng kỳ năm 2019. CPI bình quân năm 2020 tăng 3,23% so với bình quân năm 2019, thấp hơn nhiều so với mục tiêu Quốc hội đề ra là dưới 4%; lạm phát cơ bản bình quân năm 2020 tăng 2,31% so với bình quân năm 2019.

Theo Cục Quản lý giá, mặt bằng giá cả thị trường trong năm 2020 chịu ảnh hưởng chủ yếu từ các yếu tố cung cầu thay đổi liên tục và phức tạp trước diễn biến của dịch Covid-19. Mặt bằng giá có xu hướng giảm hoặc ổn định ở mức thấp trong các thời điểm cung cầu chịu tác động tiêu cực của tình hình dịch bệnh và hồi phục trở lại khi dịch bệnh được kiểm soát.

chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, mặc dù gặp nhiều khó khăn, thách thức lớn, bất ngờ khi dịch bệnh Covid-19 ảnh hưởng nặng nề trên toàn thế giới, thêm vào đó là dịch tả lợn châu Phi, thiên tai, bão lũ… làm cho khó khăn chồng chất khó khăn; nhưng vị chuyên gia này cũng khẳng định, với "một năm đầy biến động" song đây tiếp tục là năm thành công kép khi vừa tăng trưởng dương, vừa kiểm soát được lạm phát.

Giải pháp nào cho năm 2021?

Năm 2021, Tổng cục Thống kê dự báo, giá xăng dầu trong nước sẽ tăng khoảng 10-15% so với năm 2020, làm tăng CPI 0,3-0,5%; giá thực phẩm đồ uống may mặc tăng vào cuối năm hoặc đầu năm do nhu cầu mua sắm tết và lễ hội; giá dịch vụ du lịch tăng 2-5% so với năm 2020, khiến CPI tăng 0,03-0,06%...

Dư địa để CPI năm 2021 tăng dưới 4% so với năm 2020 vẫn tương đối nhiều nếu các biện pháp điều hành giá được thực hiện linh hoạt. Theo đó, Tổng cục Thống kê kiến nghị một số giải pháp điều hành như: thường xuyên cập nhật giá cả trong và ngoài nước để điều chỉnh giá các mặt hàng do nhà nước quản lý điều độ, đúng chuẩn; nên điều chỉnh giá các mặt hàng do nhà nước quản lý vào các tháng có CPI tăng thấp để hạn chế lạm phát kỳ vọng. Bên cạnh đó, các địa phương cần phối hợp chống dịch Covid-19 để điều hành tăng giá.

Đặc biệt, khi dịch bệnh được kiểm soát, sản xuất kinh doanh phục hồi thì giá xăng dầu sẽ có xu hướng tăng trở lại. Bộ Công Thương, Bộ Tài chính cần sử dụng tốt các yếu tố như quỹ bình ổn để điều chỉnh tăng giảm giá hợp lý" – đại diện Vụ Thống kê giá cho biết.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long nhận định, năm 2021 vẫn rất khó đoán định. Do đó, công tác điều hành giá cần tiếp tục điều hành một cách thận trọng, linh hoạt và chủ động. Chính sách tài khóa cần phối hợp chặt chẽ với chính sách tiền tệ và các chính sách kinh tế vĩ mô khác, nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra; đồng thời góp phần hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh và đời sống của người dân chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Theo Phó Viện trưởng Viện Kinh tế tài chính Nguyễn Đức Độ, năm 2021 khi dịch bệnh được kiểm soát tốt hơn nhờ có vắc xin, đồng thời kinh tế trong nước và thế giới phục hồi, lạm phát so với cùng kỳ năm trước sẽ có xu hướng tăng trở lại. "Tuy nhiên, với việc lạm phát so với cùng kỳ năm trước đang ở mức rất thấp là 0,19%, lạm phát trung bình trong năm 2021 sẽ không thể cao, nhất là khi kinh tế trong năm 2021 sẽ chưa thể phục hồi hoàn toàn" - ông Nguyễn Đức Độ nhận định.

Vị chuyên gia này dự đoán, trong năm 2021, trường hợp có biến động mạnh về giá xăng dầu hay giá thực phẩm như năm 2019, lạm phát trung bình trong năm nay nhiều khả năng sẽ vẫn ở mức dưới 3%. Ở kịch bản thấp hơn, ông Nguyễn Đức Độ dự báo, lạm phát trung bình có thể ở mức khoảng 2%.

Năm 2021, để thực hiện kiểm soát lạm pháp theo chỉ tiêu Quốc hội giao, Bộ Tài chính cho biết sẽ theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả thị trường các mặt hàng thiết yếu nhất là đối với một số mặt hàng thiết yếu có nhu cầu tiêu dùng cao vào dịp cuối năm và các hàng hóa nhu yếu phẩm phục vụ sinh hoạt của người dân bị ảnh hưởng của thiên tai, lũ lụt, dịch bệnh; chủ động chuẩn bị các nguồn hàng dự trữ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng thường tăng cao vào dịp cuối năm hạn chế tăng giá.

Đồng thời, Bộ Tài chính tiếp tục điều hành chính sách tài khóa chủ động, phối hợp chặt chẽ với chính sách tiền tệ và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra, đồng thời góp phần hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh và đời sống của người dân chịu ảnh hưởng của đại dịch COVID-19.