Đối thủ sầu riêng của Việt Nam, Thái Lan tăng tốc tại thị trường châu Âu, Mỹ: xuất khẩu gấp 3 lần, Trung Quốc vẫn là 'mỏ vàng' lớn nhất

Sầu riêng Malaysia đang nổi lên như một trong những mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực của quốc gia Đông Nam Á này, khi nhu cầu với loại trái cây được mệnh danh là “vua của các loại quả” tiếp tục tăng mạnh trên toàn cầu.

Theo Bộ trưởng Nông nghiệp và An ninh Lương thực Malaysia Datuk Seri Mohamad Sabu , từ năm 2020 đến năm 2024, xuất khẩu sầu riêng của Malaysia sang châu Âu đã tăng 162% , trong khi thị trường Bắc Mỹ tăng 5,2% và Trung Đông tăng 8,8% . Ông cho biết sự tăng trưởng này có được nhờ chiến lược xúc tiến bài bản, tập trung vào việc phát triển các giống sầu riêng cao cấp, đặc biệt là Musang King – thương hiệu sầu riêng được ưa chuộng tại nhiều quốc gia.

“ Trung Quốc vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Malaysia, với kim ngạch đạt 247,7 triệu USD trong năm 2023”, ông Sabu cho biết trong văn bản trả lời Quốc hội ngày 30/10. Theo sau Trung Quốc là Hồng Kông (21 triệu USD) , Singapore (15,8 triệu USD) , Indonesia (12,1 triệu USD) và Hoa Kỳ (7,4 triệu USD) .

Nhìn chung, giá trị xuất khẩu sầu riêng của Malaysia đã tăng gần 3 lần trong vòng ba năm, từ 119 triệu USD năm 2020 lên 314,5 triệu USD năm 2023 , trước khi giảm nhẹ còn 245 triệu USD vào năm ngoái do biến động thị trường. Dù vậy, mức giảm này không làm thay đổi xu hướng tăng trưởng dài hạn, khi sầu riêng Malaysia hiện đã có mặt tại hơn 40 quốc gia , bao gồm Canada, Nhật Bản, Hàn Quốc, Qatar, UAE, Ả Rập Xê Út, Anh, Hà Lan, Ý, Pháp và Tây Ban Nha .

Để đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn, Bộ Nông nghiệp Malaysia đang thúc đẩy các vườn trồng đạt chứng nhận Thực hành Nông nghiệp Tốt (myGAP) – điều kiện bắt buộc để xuất khẩu. Tính đến nay, 1.933 trang trại sầu riêng trên toàn quốc đã được cấp chứng nhận. Theo Kế hoạch Malaysia lần thứ 12 , chính phủ cũng đã phân bổ khoảng 9,3 triệu USD cho các dự án trồng mới và tái canh hơn 9.400 ha , nhằm duy trì và mở rộng sản lượng trong những năm tới.

Các chuyên gia nhận định, Malaysia đang ngày càng khẳng định vị thế trong ngành sầu riêng toàn cầu, nhờ sự kết hợp giữa quy hoạch sản xuất, chuẩn hóa chất lượng và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu.

Tuy nhiên, đà tăng trưởng mạnh của Malaysia cũng đang tạo sức ép cạnh tranh rõ rệt với hai “cường quốc sầu riêng ” khác là Thái Lan và Việt Nam – đặc biệt tại thị trường Trung Quốc , nơi tiêu thụ phần lớn lượng sầu riêng nhập khẩu toàn cầu.

Trong khi Thái Lan vẫn giữ vị thế dẫn đầu về sản lượng, Việt Nam đang nhanh chóng mở rộng diện tích và gia tăng xuất khẩu chính ngạch. Sự bứt phá của Malaysia, với lợi thế về chất lượng và thương hiệu Musang King, được dự báo sẽ khiến cuộc đua sầu riêng tại khu vực Đông Nam Á ngày càng sôi động hơn trong thời gian tới.