Hà Nội rút ngắn lộ trình 5 năm và mở rộng phạm vi cấm xe gây ô nhiễm

UBND TP Hà Nội vừa thông báo lấy ý kiến nhân dân về dự thảo Quy định thực hiện vùng phát thải thấp trên địa bàn, thực hiện theo Điều 28 Luật Thủ đô.

Vùng phát thải thấp (LEZ) là khu vực giới hạn trong thành phố, nơi có mức độ ô nhiễm không khí cao. Phương tiện giao thông hoạt động ở vùng này phải đáp ứng tiêu chuẩn phát thải nghiêm ngặt. Phương tiện không đạt tiêu chuẩn sẽ bị hạn chế hoặc phải trả phí.

Theo UBND TP Hà Nội, dự thảo quy định về vùng phát thải thấp cơ bản giữ nguyên nội dung Nghị quyết 47 năm 2024 của HĐND thành phố, chỉ điều chỉnh lộ trình và phạm vi để phù hợp với Chỉ thị 20 của Thủ tướng về các giải pháp cấp bách xử lý ô nhiễm môi trường.

Nghị quyết 47 quy định, giai đoạn 2025-2030, Hà Nội thí điểm LEZ tại một số khu vực quận Hoàn Kiếm, Ba Đình cũ; từ năm 2031 trở đi mới mở rộng ra các địa bàn khác.

Dự thảo mới rút ngắn lộ trình 5 năm và mở rộng phạm vi: từ ngày 1/7/2026 áp dụng trong vành đai 1 ; từ ngày 1/1/2028 mở rộng ra vành đai 2; đến ngày 1/1/2030 phủ khắp vành đai 3, đồng thời khuyến khích các xã, phường khác tự triển khai vùng phát thải thấp.

Từ năm 2031, các khu vực trên địa bàn Hà Nội đáp ứng một trong ba tiêu chí tại Điều 4 Nghị quyết 47 sẽ phải thực hiện vùng phát thải thấp (LEZ).

Tiêu chí thứ nhất là các khu vực thuộc vùng bảo vệ nghiêm ngặt và vùng hạn chế phát thải theo Quy hoạch Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn 2050. Đây là các khu dân cư tập trung tại 12 quận nội thành cũ: Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Thanh Xuân, Cầu Giấy, Hoàng Mai, Tây Hồ, Long Biên, Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm và Hà Đông.

Tiêu chí thứ hai là các khu vực thường xuyên ùn tắc giao thông ở mức D đến F theo tiêu chuẩn TCVN 13592:2022 về thiết kế đường đô thị. Theo tiêu chuẩn này, mức phục vụ giao thông (LOS) được chia thành 6 cấp từ A đến F: mức A lưu thông tốt, mức B lưu lượng cao hơn, mức E bắt đầu ùn ứ và mức F là tắc đường.

Tiêu chí thứ ba là những khu vực có chất lượng không khí trung bình năm (tối thiểu một năm gần nhất) không đạt Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng không khí, với các thông số chính gồm: SO₂, NO₂, tổng bụi lơ lửng (TSP), bụi PM10 và bụi PM2.5.

Theo dự thảo, trong vùng phát thải thấp (LEZ), Hà Nội sẽ cấm xe tải hạng nặng chạy dầu diesel, cấm xe mô tô và xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch . Ô tô không đạt tiêu chuẩn khí thải mức 4 sẽ bị hạn chế hoặc cấm lưu thông theo khung giờ, thời điểm hoặc khu vực.

UBND TP Hà Nội cũng sẽ đề xuất áp dụng phí, lệ phí đối với phương tiện phát thải cao hoặc không khuyến khích lưu thông trong vùng LEZ; đồng thời nghiên cứu chính sách hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trong khu vực chuyển đổi sang phương tiện năng lượng sạch, không phát thải.

Dự thảo nghị quyết dự kiến trình HĐND TP xem xét tại kỳ họp cuối năm 2025 và có hiệu lực từ năm 2026.