Hàng Trung Quốc rẻ bằng nửa hàng nội, nền kinh tế gần 2.000 tỷ USD ra biện pháp mạnh tay, quyết ngăn ‘cơn lũ’ hàng giá rẻ

Mexico đã áp thuế chống bán phá giá vĩnh viễn đối với cao su tổng hợp chuyên dụng nhập khẩu từ Trung Quốc. Động thái này diễn ra trong bối cảnh chính phủ Mexico đẩy mạnh các biện pháp phòng vệ thương mại để bảo vệ ngành cao su nội địa trong bối cảnh căng thẳng ngày càng gia tăng với Bắc Kinh.

Bộ Kinh tế Mexico cho biết sản phẩm bị áp thuế là styrene butadiene styrene (SBS) – một loại cao su nhiệt dẻo được sử dụng rộng rãi trong đế giày, keo dán, vật liệu lợp mái và nhựa đường chịu nhiệt. Hàng nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ chịu mức thuế 0,8324 USD/kg.

SBS được sản xuất bằng cách liên kết các khối styrene và butadiene, mang đặc tính đàn hồi của cao su nhưng có thể nóng chảy và tái định hình như nhựa, giúp vật liệu này trở thành đầu vào quan trọng trong nhiều ngành sản xuất.

Quyết định áp thuế được đưa ra trong bối cảnh Mexico và Trung Quốc đang vướng vào loạt tranh chấp thương mại. Tháng 9, Bắc Kinh từng lên tiếng chỉ trích đề xuất của Mexico về việc tăng thuế nhập khẩu với ôtô và nhiều hàng hóa khác từ các nước không có hiệp định thương mại tự do (FTA) với nước này – một biện pháp ảnh hưởng trực tiếp đến doanh nghiệp Trung Quốc.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lin Jian khi đó tuyên bố Bắc Kinh phản đối “các biện pháp cưỡng ép gây tổn hại đến quyền lợi hợp pháp của Trung Quốc” và sẽ “bảo vệ lợi ích của mình tùy theo diễn biến tình hình”.

Chính phủ của Tổng thống Claudia Sheinbaum cho rằng kế hoạch tăng thuế nhằm bảo vệ việc làm trong các ngành then chốt như ôtô, thép và dệt may, khi cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt. Đề xuất này cho phép tăng tới 50% thuế suất với một số mặt hàng trọng điểm.

Ngành cao su nội địa bị “đè bẹp” bởi hàng giá rẻ

Dynasol Elastómeros, nhà sản xuất SBS duy nhất tại Mexico, là bên khởi kiện vào tháng 4/2024, cho biết sự bùng nổ hàng nhập khẩu giá rẻ từ Trung Quốc đã gây thiệt hại cho doanh thu và hoạt động tài chính của công ty. Dynasol buộc phải giảm giá bán để cạnh tranh, điều mà cơ quan điều tra của Bộ Kinh tế sau đó xác nhận.

Trong quá trình xem xét vụ việc, nhà chức trách Mexico tham chiếu dữ liệu sản xuất và giá cả của Sinopec – nhà sản xuất SBS lớn nhất Trung Quốc và là một trong các đơn vị chi phối thị trường nội địa. Sinopec đang mở rộng công suất với một dự án được mô tả là nhà máy SBS lớn nhất Trung Quốc, cho thấy áp lực thặng dư nguồn cung tại nước này.

Bộ Kinh tế Mexico cho biết giá SBS từ Trung Quốc thấp hơn hàng Mexico 38–54%, và cũng rẻ hơn 37–52% so với hàng nhập khẩu từ các quốc gia khác. Kết luận điều tra xác định hàng Trung Quốc thậm chí được bán rẻ hơn tối đa 45,1% so với sản phẩm nội địa – mức chênh lệch mang tính quyết định trong việc xác định hành vi bán phá giá.

Trung Quốc hiện chiếm hơn 50% công suất SBS toàn cầu, khiến nước này thường xuyên phải đẩy mạnh xuất khẩu khi nhu cầu trong nước chậm lại. Bộ Kinh tế Mexico đánh giá rằng nếu không có biện pháp phòng vệ, lượng hàng Trung Quốc nhập khẩu vào Mexico sẽ tiếp tục tăng mạnh.

Các yếu tố bên ngoài cũng góp phần thay đổi dòng chảy thương mại. Năm 2018, trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Donald Trump, Mỹ đã áp thuế đối với một loạt sản phẩm cao su và hóa chất Trung Quốc. Theo giới chức Mexico, rào cản này khiến một phần hàng Trung Quốc vốn xuất sang Mỹ chuyển hướng sang Mexico.

Mức thuế vĩnh viễn sẽ áp dụng với mọi lô hàng SBS có xuất xứ Trung Quốc, kể cả là khi trung chuyển qua nước thứ 3. Thuế sẽ có hiệu lực trong 5 năm, trừ khi một cuộc rà soát sau đó kết luận rằng nguy cơ tái diễn hành vi bán phá giá và thiệt hại cho ngành trong nước không còn.

Theo ước tính của IMF, GDP của Mexico ước đạt 1,86 nghìn tỷ USD năm 2025.

Tham khảo: SCMP