Hậu đụng độ biên giới với Campuchia: Giao thương đình trệ, kinh tế 7 tỉnh Thái Lan chịu ảnh hưởng nặng nề

Tờ Khaosod (Thái Lan) ngày 11/9 đưa tin, hơn một tháng sau cuộc đụng độ ở biên giới Thái Lan-Campuchia , 7 tỉnh ở vùng đông bắc và phía đông Thái Lan đang phải trải qua sự sụp đổ kinh tế nghiêm trọng, khi các doanh nghiệp phải đóng cửa và hàng nghìn người mất đi sinh kế do hoạt động thương mại xuyên biên giới vẫn bị tê liệt.

Cuộc khủng hoảng đã thúc đẩy hành động khẩn cấp từ cả hai chính phủ. Tại phiên họp đặc biệt của Ủy ban Biên giới Thái Lan-Campuchia (GBC) được tổ chức tại tỉnh Koh Kong, Campuchia , vào ngày 10/9, quan chức hai bên đã nhất trí nới lỏng các hạn chế đối với việc vận chuyển hàng hóa tại một số cửa khẩu biên giới, mang lại tia hy vọng cho các cộng đồng doanh nghiệp đang bị ảnh hưởng nặng nề.

Poj Aramwattananon - Chủ tịch Phòng Thương mại Thái Lan và Hội đồng Thương mại Thái Lan - đã ca ngợi bước đột phá ngoại giao này. "Phiên họp này thúc đẩy hòa bình và hợp tác, đặc biệt là về các vấn đề quản lý biên giới", ông nói, đồng thời nhấn mạnh kế hoạch mở lại một số trạm kiểm soát để giảm thiểu tác động nghiêm trọng đến doanh nghiệp, thương mại biên giới và hậu cần quốc tế.

Phương pháp tiếp cận theo khu vực để phục hồi

Khaosod đưa tin, chính quyền Thái Lan đang triển khai hệ thống an ninh theo khu vực để dần khôi phục hoạt động kinh tế:

• Khu vực 1 (An ninh cao): Các khu vực Quân khu 2 bao gồm các tỉnh Ubon Ratchathani, Si Sa Ket, Surin và Buri Ram
• Khu vực 2 (An ninh trung bình): Tỉnh Sa Kaeo thuộc Quân khu 1
• Khu vực 3 (Rủi ro thấp hơn) : Tỉnh Chanthaburi và Trat

Các nỗ lực phục hồi kinh tế sẽ bắt đầu ở Khu vực 3, nơi Lực lượng đặc nhiệm Chanthaburi-Trat sẽ phối hợp với Hải quan, Bộ Thương mại và Bộ Công nghiệp Thái Lan để thực hiện các biện pháp mở cửa trở lại.

Chủ tịch Phòng Thương mại Thái Lan và Hội đồng Thương mại Thái Lan Poj tuyên bố: “Tôi cảm ơn tất cả các ngành đã thúc đẩy các cuộc đàm phán cụ thể để mọi người có thể trở lại cuộc sống bình thường và giúp các doanh nghiệp ở những khu vực có nguy cơ thấp tiếp tục hoạt động kinh tế”.

Kinh tế vùng Đông Bắc đối mặt với suy thoái kéo dài

Theo các lãnh đạo doanh nghiệp, sự tàn phá kinh tế ở vùng Đông Bắc Thái Lan có vẻ sẽ tiếp tục kéo dài đến hết năm 2025.

Somchart Pongkapanakrai - Phó chủ tịch Phòng Thương mại Thái Lan và Chủ tịch Phòng Thương mại vùng Đông Bắc Thái Lan - đã vẽ nên một bức tranh ảm đạm: “Nền kinh tế xuyên biên giới ở bốn tỉnh Đông Bắc vẫn chậm chạp, sức mua yếu và ngành du lịch không hoạt động.”

Các khách sạn trên khắp vùng đều trống rỗng vì các giao dịch đặt phòng trước đó đã bị hủy trong thời gian đụng độ vũ trang, và không có giao dịch đặt phòng mới nào được thực hiện. Ông Somchart dự đoán nền kinh tế khu vực này vẫn sẽ vẫn suy yếu cho đến ít nhất là cuối năm 2025, khi các doanh nghiệp cắt giảm chi phí, dừng các kế hoạch mở rộng và đóng băng việc tuyển dụng.

Niềm tin kinh doanh bị phá vỡ

Phunsub Thepnakhon - Chủ tịch Phòng Thương mại tỉnh Buri Ram - cho biết rằng tình hình căng thẳng tại biên giới đã làm suy yếu hoàn toàn niềm tin kinh doanh. "Không có khoản đầu tư mới nào được thực hiện trong khi sức mua tại địa phương bị đình trệ, đặc biệt là ở ba huyện biên giới, nơi thương mại đã giảm hơn 50%", ông nói.

Tỉnh Buri Ram đang đối mặt với giai đoạn phục hồi kéo dài, với các doanh nghiệp có thể sẽ phải chờ ít nhất sáu tháng trước khi đưa ra bất kỳ quyết định đầu tư nào. Nhiều nhà điều hành khách sạn đã bắt đầu cắt giảm việc làm.

Còn theo Rattawit Angkasakulkiat - Chủ tịch Phòng Thương mại tỉnh Si Sa Ket, du lịch đã giảm mạnh hơn 30% tại tỉnh này. Các doanh nghiệp đang cắt giảm chi phí và tránh đầu tư mới. Các nhà điều hành khách sạn đang kiến nghị hủy bỏ mức tăng lương tối thiểu 400 baht (tương đương 272.000 VNĐ) gần đây, và tỉnh Si Sa Ket khó có thể đạt được mục tiêu GDP năm 2025 là 80 tỷ baht (54,4 nghìn tỷ VNĐ).

Wirat Setthawipatchai - Chủ tịch Phòng Thương mại tỉnh Surin - mô tả tình hình bất ổn biên giới đang gây ra nỗi sợ hãi lan rộng trong dân chúng tỉnh Surin. Mặc dù chi tiêu thiết yếu hàng ngày vẫn được duy trì, các khoản chi không thiết yếu đã giảm hơn 30%. "Sức mua suy giảm đã làm chậm đầu tư, và các chủ doanh nghiệp không muốn đầu tư. Các doanh nghiệp chỉ đang cố gắng tồn tại mà không cần tuyển thêm lao động", ông giải thích.

Ngành công nghiệp hải sản của tỉnh Trat sụp đổ hoàn toàn

Theo Sutthilak Khumkrongrak - cố vấn danh dự của Liên đoàn Công nghiệp Thái Lan tỉnh Trat, việc đóng cửa trạm kiểm soát Haad Lek ở quận Khlong Yai đã gây ra thảm họa kinh tế cho tỉnh Trat.

"Một số doanh nghiệp phụ thuộc vào thương mại với Campuchia hiện không có doanh thu và buộc phải sa thải nhân viên", Sutthilak nói. Một nhà nhập khẩu hải sản với doanh thu trung bình 10 triệu baht (6,8 tỷ VNĐ) đã chứng kiến doanh thu giảm mạnh, mất đi hơn một nửa thu nhập dự kiến hàng năm.

Sự sụp đổ đã lan sang các ngành hạ nguồn, với các cơ sở kho lạnh và nhà máy nước đá cũng cắt giảm nhân sự. "Nếu tình hình không cải thiện trong vòng 3 đến 6 tháng, các công ty này sẽ ngừng hoạt động", Sutthilak cảnh báo. "Người dân quận Khlong Yai đã chứng kiến thu nhập giảm hơn 80%, và hoạt động thương mại xuyên biên giới gần như bị đình trệ."

Ngành du lịch bị tàn phá

Khaosod đưa tin, ngành du lịch tỉnh Trat đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng kể từ khi thiết quân luật được áp dụng. Du khách nước ngoài đã hoãn hoặc hủy đặt phòng cho tháng 11 và tháng 12, trong khi các công ty bảo hiểm nước ngoài không còn bảo hiểm cho các chuyến đi đến các khu vực được chỉ định là vùng xung đột, khiến tất cả các giao dịch đặt phòng quốc tế đều bị hủy bỏ.

Cố vấn danh dự của Liên đoàn Công nghiệp Thái Lan tỉnh Trat Sutthilak đề xuất chính quyền triển khai chương trình trợ cấp du lịch tương tự như sáng kiến “Khon La Khrueng” (“Chúng ta cùng nhau du lịch”) trước đây, chi trả 60% chi phí trong khi du khách chỉ trả 40% để hỗ trợ trong ngắn hạn.

Trong khi đó, ngành du lịch của tỉnh Chanthaburi đã chịu tổn thất nặng nề kể từ khi thiết quân luật được ban bố trên khắp bảy tỉnh của Thái Lan. Apisorn Thavornwiriyanant - Chủ tịch Hội đồng Du lịch tỉnh Chanthaburi - và Phumipat Tangcharoensiri - Chủ tịch Hiệp hội Xúc tiến Du lịch tỉnh Chanthaburi - cho biết rằng những lo ngại của du khách về an toàn đã dẫn đến việc hủy bỏ tour trên diện rộng.

Theo hai vị này, các giao dịch đặt phòng khách sạn, sự kiện và hội nghị đã bị hủy bỏ, dẫn đến thất thu từ 80.000 đến 125.000 phòng tính theo đêm, và lượng khách du lịch giảm từ 165.000 đến 250.000 người chỉ trong một tháng qua. Thiệt hại tài chính ước tính từ 700 triệu đến 1,6 tỷ baht (từ 476 tỷ đến 1.088 tỷ VNĐ).

Nền kinh tế thị trường của tỉnh Sa Kaeo sụp đổ

Therdsak Wongpho - Chủ tịch Liên đoàn Công nghiệp Thái Lan tỉnh Sa Kaeo - cho biết, sau gần ba tháng đóng cửa biên giới, các doanh nghiệp không có doanh thu nhưng vẫn phải trả tiền thuê đất thuộc sở hữu của Bộ Tài chính và Đường sắt Nhà nước Thái Lan. Hoạt động thương mại biên giới tại thị trấn Aranyaprathet của tỉnh này thường tạo ra doanh thu 100 tỷ baht (68 nghìn tỷ VNĐ) mỗi năm.

Tại khu chợ Rong Kluea ở Aranyaprathet từng nhộn nhịp trước đây, giờ chỉ còn khoảng 30% trong số 5.000 tiểu thương Campuchia ban đầu, hầu hết đã hồi hương. Những người còn lại đã chuyển sang hoạt động trực tuyến. "Khu chợ giờ đây hoàn toàn vắng lặng", Therdsak nói, lưu ý rằng công ty của ông chỉ tồn tại được nhờ mảng kinh doanh xây dựng.

Theo Khaosod, cuộc khủng hoảng kinh tế ảnh hưởng đến bảy tỉnh này là một trong những sự gián đoạn kinh tế khu vực nghiêm trọng nhất mà Thái Lan phải đối mặt trong những năm gần đây, với sự phục hồi phụ thuộc vào giải pháp ngoại giao thành công và các nỗ lực cứu trợ phối hợp của chính phủ.