Jack Ma: Để phát triển hệ thống giáo dục, các nhà quản lý nên loại bỏ những kỳ thi truyền thống, các tiết học không nên dài quá 40 phút, đào tạo theo mục tiêu 3Q!

Rời Alibaba, tỷ phú Trung Quốc Jack Ma hiện đang tập trung vào lĩnh vực giáo dục. Đây là vấn đề mà ông cho rằng "quan trọng và mang tính then chốt" ở thời đại này. Mối lo ngại của ông là, thế giới đang thay đổi rất nhanh nhưng giáo dục thì không. Tuy nhiên, công thức đi đến thành công của ông không phải là tập trung vào chương trình hay trách nhiệm, mà là niềm đam mê học hỏi của học sinh.

Hồi đầu tháng, ông đã Tham dự hội nghị ở Paris do Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế tổ chức sau khi công bố kết quả bài kiểm tra PISA. Tại đây, ông phát biểu: "Nếu bạn muốn thành công, thì EQ của bạn phải rất cao, để có thể hoà đồng với mọi người xung quanh. Nếu không muốn sớm gặp thất bại, bạn sẽ cần IQ cao. Nhưng nếu muốn được tôn trọng, thì LQ (chỉ số tình yêu) là yếu tố rất quan trọng. Bộ não rồi sẽ được thay thế bằng máy móc, nhưng những cỗ máy sẽ không bao giờ thay thế được trái tim của bạn."

Andreas Scheicher, điều phối viên mảng giáo dục tại OECD, thể hiện sự đồng tình với cách tiếp cận triệt để của Jack Ma. Ông nhiều lần nói về sự cần thiết của quá trình cải cách toàn diện, nhưng các nhà lãnh đạo doanh nghiệp thường tập trung vào giáo dục như một phương tiện để đào tạo lao động tương lai, thay vì đào tạo con người một cách toàn diện. Scheicher cho biết thông điệp quan trọng của vị tỷ phú Trung Quốc tập trung vào việc: Chúng ta đã nỗ lực rất nhiều để nuôi sống con người - đó là nền giáo dục họ được hưởng, nhưng điều đó vẫn là chưa đủ.

Cựu chủ tịch của Alibaba hy vọng, trong tương lai, các lớp học sẽ không giới hạn trong 40 phút, giáo viên sẽ không phải là người nắm toàn bộ lượng kiến thức và người học sẽ được tập trung vào việc làm thế nào để đưa ra câu hỏi đúng, chứ không chỉ là có câu trả lời đúng. Ông nói: "Nếu chỉ tập trung vào tiêu chuẩn hoá, thì tất cả mọi thứ có thể được thay thế bằng máy móc."

Nhiều chuyên gia tại sự kiện đã tranh luận về phương thức này. Họ lập luận rằng kiến thức không nên được đánh giá thấp và nhà trường nên tập trung vào kỷ luật và nâng cao khả năng học thuật cho học sinh. 

Phản biện lại quan điểm phản đối, Jack Ma lấy dẫn chứng từ chính bản thân mình. Ông tự nhận mình là một học sinh "không giỏi", nhưng không phải là người không có kinh nghiệm. Ông từng nhiều lần thi trượt đại học và theo học tại một trường sư phạm địa phương để theo đuổi nghề giảng dạy. Thế nhưng, ngày hôm nay, một người từng trượt đại học lại có mặt ở sự kiện để tranh luận với các chuyên gia.

Ông chia sẻ quá trình giảng dạy đã mang đến cho ông những bài học quan trọng cho vị trí CEO khi còn làm việc tại Alibaba. Vị tỷ phú chia sẻ: "Tôi đã học được mọi thứ khi còn là giáo viên, đó là truyền cảm hứng cho sinh viên, tin tưởng sinh viên và tạo điều kiện cho sinh viên."

Ngoài ra, ông cũng đưa ra một số đề xuất để có thể khắc phục điểm yếu của lĩnh vực giáo dục. Ông cho rằng chúng ta nên đầu tư nhiều hơn ngay từ bậc mẫu giáo, khi trẻ đang hình thành kỹ năng và giá trị, thay vì chờ đến khi học đại học. Jack Ma cho rằng các giáo viên nên được hỗ trợ tích cực hơn, ông nói: "Nếu chúng ta tôn trọng giáo viên, tức là chúng ta tôn trọng kiến thức. Hãy tăng lương cho họ, hỗ trợ các hiệu trưởng trong việc lãnh đạo." 

Hơn nữa, theo ông, ngành giáo dục nên thay đổi tiêu chuẩn đánh giá hiệu suất, đó là các kỳ thi. Ông thường hỏi học sinh rằng tại sao cần học tập chăm chỉ, hầu hết đều trả lời rằng để đỗ đại học, kiếm được công việc ổn định. Tuy nhiên, ở Alibaba, ông luôn nhắc nhở những cử nhân rằng họ nên làm tốt công việc của mình. Ông nói: "Học đại học không có nghĩa là chắc chắn bạn sẽ kiếm được một công việc", ông không tuyển dụng những nhân sự từng theo học tại MIT và Harvard vì danh tiếng mà là họ sẵn sàng "dành cả đời để học hỏi."

Cuối cùng, ông cho rằng giáo dục nên hướng đến mục tiêu toàn cầu nhiều hơn và tập trung nhiều hơn vào tinh thần đồng đội, đặc biệt ở ở Trung Quốc. Cách triển khai là tạo điều kiện cho học sinh học các môn khiêu vũ, hội hoạ và thể thao đồng đội. Jack Ma hy vọng các trường học sẽ không yêu cầu học sinh học thêm giờ, mà thay vào đó mà một môn thể thao.

Ông chia sẻ: "Trước đây, con người giành chiến thắng nhờ cơ bắp, còn bây giờ chúng ta thành công nhờ trí tuệ. Ở thế kỷ trước, con người chiến thắng vì lo cho chính mình, nhưng ở thế kỷ này, chúng ta thành công nhờ có sự quan tâm lẫn nhau." 

Tham khảo Quartz