Theo SciTech Daily, một nghiên cứu mới từ Đại học California ở Riverside (Mỹ) đã khám phá ra một cơ chế phản hồi ẩn trong chu trình carbon của Trái Đất.
Cơ chế này có thể giải thích các kỷ băng hà cực đoan trong quá khứ cũng như chỉ ra mối đe dọa mà chúng ta phải đối diện trong tương lai, nếu để tình trạng nóng lên toàn cầu tiếp diễn.

Trái Đất có thể lại gặp phải kỷ băng hà sau khi cố gắng cân bằng lại việc con người làm nóng - Ảnh minh họa: SCITECH DAILY
Trong nhiều thập kỷ, các nhà khoa học tin rằng khí hậu Trái Đất được cân bằng thông qua một quá trình chậm nhưng đáng tin cậy được gọi là phong hóa đá.
Quá trình này bắt đầu khi nước mưa hấp thụ CO2 từ khí quyển rồi hòa tan đá trên đất liền, sau đó mang CO2và khoáng chất xuống đại dương đểCO2 kết hợp với canxi tạo thành đá vôi dưới đáy biển, giam giữ carbon.
Khi Trái Đất nóng lên, đá phong hóa nhanh hơn và hấp thụ nhiều CO2 hơn, từ đó giúp hành tinh nguội bớt đi.
Tuy nhiên, nghiên cứu mới lập luận rằng cơ chế phong hóa đơn giản không thể giải thích các kỷ băng hà cực đoan. Yếu tố còn thiếu là sự chôn vùi carbon do hoạt động của sinh vật phù du.
Kết hợp nhiều yếu tố, các nhà khoa học chỉ ra một cơ chế ẩn giấu, có thể dẫn đến giai đoạn làm lạnh vượt mức, khiến Trái Đất hoàn toàn đóng băng.
Đó là một kiểu vòng lặp: Trong một thế giới ấm hơn với nhiều tảo, đại dương mất oxy. Sự thiếu oxy khiến phốt pho được tái chế thay vì bị chôn vùi.
Vòng lặp này tạo ra nhiều sinh vật phù du hơn, chúng phân hủy làm giảm thêm oxy, đồng thời chôn vùi một lượng lớn carbon.
Vì vậy, sự tự ổn định khí hậu bị quá trớn, đẩy nhiệt độ Trái Đất xuống dưới mức ban đầu, thậm chí có thể kích hoạt một kỷ băng hà .
Trong tương lai, hành tinh sẽ tiếp tục ấm lên do hoạt động của con người. Mô hình của nhóm nghiên cứu dự đoán một đợt làm mát vượt mức sẽ xảy ra.
Đợt này sẽ nhẹ hơn so với kỷ băng hà gần nhất mà nhân loại phải hứng chịu, vì hiện tại có nhiều oxy trong khí quyển hơn, làm giảm nhẹ phản hồi dinh dưỡng.
Mặc dù vậy, đó vẫn là lời cảnh báo. Chưa kể, một kỷ băng hà ngắn có thể lại kết thúc bằng một thời kỳ nóng cực đoan hơn, nếu như chúng ta không có các biện pháp chống biến đổi khí hậu.