Ngân hàng hơn 48.000 nhân viên cảnh báo đợt sa thải mới cuối năm 2025 vì AI, dù lợi nhuận tăng 37% lên mức kỷ lục 4,1 tỷ USD

Tờ Wall Street Journal (WSJ) cho hay Goldman Sachs đang sống trong nghịch lý khi ghi nhận kết quả kinh doanh mạnh mẽ nhất kể từ sau đại dịch, nhưng lại đang lên kế hoạch cho một đợt sa thải, tái cấu trúc lớn nhất thập kỷ.

Quý III/2025, Goldman công bố lợi nhuận tăng 37% lên 4,1 tỷ USD, doanh thu tăng 20% đạt 15,18 tỷ USD mức cao kỷ lục trong lịch sử. Sự bùng nổ của thị trường chứng khoán, làn sóng sáp nhập - mua lại (M&A) và hoạt động huy động vốn đã giúp ngân hàng này trở lại vị thế thống lĩnh sau vài năm đầy biến động.

Thế nhưng, cùng lúc đó, ban lãnh đạo Goldman Sachs mà đứng đầu là CEO David Solomon lại gửi đi một thông điệp khác: thời kỳ tăng trưởng mới sẽ không thể dựa mãi vào con người.

Goldman đang chuẩn bị tái kết nối toàn bộ hoạt động vận hành của mình dưới cái tên OneGS 3.0, một chiến lược chuyển đổi quy mô lớn dựa trên trí tuệ nhân tạo (AI), với mục tiêu làm cho tổ chức hoạt động nhanh hơn, tinh gọn hơn và hiệu quả hơn.

Cuộc đại phẫu thuật bằng AI

OneGS 3.0 không chỉ là dự án công nghệ, mà là nỗ lực tái thiết văn hóa và cơ cấu vận hành của cả một định chế tài chính hơn 150 năm tuổi.

Trong bản ghi nhớ gửi toàn bộ nhân viên hồi tháng 10, ban lãnh đạo Goldman cho biết chương trình sẽ “tái cấu trúc hệ điều hành nội bộ” để khai thác tối đa tiềm năng của AI.

Mục tiêu không chỉ là số hóa nền tảng giao dịch hay các công cụ dữ liệu, mà còn là thay đổi cách Goldman tổ chức con người, ra quyết định và phục vụ khách hàng.

Những lĩnh vực đầu tiên được ưu tiên tự động hóa gồm quy trình tiếp nhận khách hàng, phê duyệt khoản vay, báo cáo tuân thủ, quản lý nhà cung cấp và các hoạt động bán hàng. Goldman tin rằng AI có thể xử lý những công việc tốn thời gian và chi phí cao, đồng thời giúp nhân viên tập trung vào các hoạt động tạo giá trị cao hơn.

Song song với quá trình đó, ngân hàng cho biết sẽ giới hạn tăng trưởng nhân sự đến hết năm và thực hiện “một đợt cắt giảm vai trò có chọn lọc” để tinh gọn bộ máy.

Hiện Goldman có khoảng 48.300 nhân viên trên toàn cầu, tăng hơn 1.800 người so với cuối năm 2024. Dù vậy, các nhà quản lý khẳng định tổng số nhân viên vẫn có thể tăng nhẹ trở lại vào cuối 2025, khi năng suất do AI mang lại cho phép tái phân bổ nguồn lực thay vì cắt giảm triệt để.

Trên thực tế, Goldman không phải ngân hàng đầu tiên ứng dụng AI, nhưng là một trong số ít dám “đặt cược toàn diện” vào công nghệ này.

Trong nội bộ, ngân hàng đã triển khai GS AI Assistant, một công cụ giống ChatGPT được huấn luyện trên dữ liệu tài chính riêng, nhằm hỗ trợ hàng nghìn nhân viên trong việc viết báo cáo, phân tích dữ liệu và xử lý văn bản pháp lý.

Ngoài ra, Goldman còn thử nghiệm “AI copilots” để giúp các banker tăng tốc quá trình soạn thảo hồ sơ tư vấn và chuẩn bị thuyết trình cho khách hàng.

Tuy nhiên, sự phổ biến của AI cũng khiến câu hỏi lớn xuất hiện: liệu công nghệ có đang dần thay thế con người? Khi một ngân hàng từng tượng trưng cho năng lực phân tích và kỹ năng thương lượng của giới tài chính lại bắt đầu tinh giản nhân sự nhờ AI, đó không chỉ là câu chuyện quản trị chi phí — mà là dấu hiệu của một chuyển dịch cấu trúc lao động trong ngành tài chính toàn cầu.

Một số chuyên gia cảnh báo, việc đẩy mạnh AI quá nhanh có thể làm xói mòn văn hóa nghề nghiệp của các ngân hàng đầu tư, nơi học hỏi, phân tích và tương tác giữa con người vẫn đóng vai trò trung tâm.

Tập đoàn Goldman nổi tiếng với văn hóa “đào tạo qua trải nghiệm” (learning by doing), nơi các banker trẻ được rèn giũa qua các thương vụ thực tế. Khi AI thay thế một phần công việc này, mô hình phát triển nhân tài truyền thống của Phố Wall có thể bị thách thức.

Dẫu vậy, ban lãnh đạo Goldman nhìn thấy một hướng đi khác: AI không nhằm loại bỏ con người, mà là tái định nghĩa vai trò của họ. CEO David Solomon cho rằng “AI sẽ mang lại nhiều việc làm hơn, không phải ít đi”, nhờ các cơ hội mới trong quản lý dữ liệu, phân tích rủi ro, thiết kế sản phẩm tài chính và tương tác khách hàng.

Dù đối mặt với những rủi ro về văn hóa, tinh giản nhân sự và biến động nội bộ, Goldman Sachs dường như đã chấp nhận rằng AI là con đường không thể đảo ngược. Một tổ chức từng được xây dựng trên trí tuệ con người giờ đang học cách vận hành bằng trí tuệ nhân tạo và xem đó là điều kiện sống còn để duy trì vị thế dẫn đầu Phố Wall.

Nếu thành công, OneGS 3.0 có thể trở thành khuôn mẫu cho ngành tài chính toàn cầu, nơi AI không chỉ là công cụ hỗ trợ mà là hạ tầng cốt lõi của một ngân hàng hiện đại. Nhưng nếu thất bại, Goldman có thể phải đối mặt với một cú sốc văn hóa và nhân sự tương tự như làn sóng sa thải công nghệ những năm đầu 2020s.

Trong cả hai kịch bản, điều chắc chắn là: kỷ nguyên ngân hàng do con người chi phối đang dần khép lại và Goldman Sachs, với 48.300 nhân viên trên toàn cầu, đang là người tiên phong bước qua ranh giới đó.

*Nguồn: WSJ, BI, Fortune