Sẽ có 'thành phố hàng hóa' ở khu vực sân bay Long Thành?

Theo Bộ Xây dựng , đề xuất của ACV là một ý tưởng có tầm nhìn, nhằm tận dụng hạ tầng hiện đại và lợi thế chiến lược của sân bay Long Thành để thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, Bộ nhấn mạnh việc hình thành khu phi thuế quan hay khu thương mại tự do phải tuân thủ đúng quy định pháp luật về trình tự, thủ tục, quy mô và thẩm quyền.

Bộ Xây dựng lưu ý, đề xuất của ACV hiện mới dừng ở mức ý tưởng, cần được rà soát, cụ thể hóa nhiệm vụ, xây dựng kế hoạch và lộ trình chi tiết. ACV phải xác định rõ mục tiêu dựa trên nhu cầu vận tải hàng không và vai trò của sân bay Long Thành để lựa chọn mô hình phát triển phù hợp.

Theo quy hoạch, tại khu vực Tây Nam sân bay Long Thành đã dành 136ha để phát triển “thành phố hàng hóa” (Cargo City) - trung tâm logistics hàng không của cảng. Bộ Xây dựng đề nghị ACV xác định rõ hoạt động dự kiến tại khu vực này, nghiên cứu điều kiện và thủ tục thành lập khu phi thuế quan, đồng thời tham khảo ý kiến Bộ Tài chính - cơ quan quản lý trực tiếp lĩnh vực này.

Bộ Xây dựng đề nghị ACV cần làm việc với UBND tỉnh Đồng Nai để thống nhất phạm vi, quy mô, lộ trình và gắn kết với đề xuất của địa phương về khu thương mại tự do gần Long Thành, kết nối cảng Phước An.

Theo Bộ Xây dựng, mô hình khu thương mại tự do là xu hướng phát triển mới trên thế giới, cho phép áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù để thử nghiệm hiệu quả trước khi nhân rộng. Việt Nam hiện mới dừng ở mức thí điểm, với các Nghị quyết của Quốc hội về khu thương mại tự do tại Đà Nẵng và Hải Phòng.

Bộ Tài chính đang xây dựng Đề án trình Bộ Chính trị nhằm tạo khung pháp lý. Trong bối cảnh đó, ACV phải phối hợp chặt chẽ với cả Bộ Tài chính lẫn tỉnh Đồng Nai để xác định vai trò, chức năng của khu logistics 136ha trong tổng thể quy hoạch phát triển khu thương mại tự do.

Trước đó, ACV đã gửi tờ trình đến Bộ Xây dựng và Bộ Tài chính, đề xuất thành lập trung tâm logistics hàng không kết hợp khu phi thuế quan, với định hướng lâu dài là phát triển thành khu thương mại tự do quốc tế.

ACV mong muốn đóng vai trò chủ đầu tư hạ tầng, đồng thời xây dựng cơ chế chính sách mở, thu hút các hãng hàng không , doanh nghiệp logistics, thương mại điện tử xuyên biên giới, tập đoàn dược phẩm - công nghệ sinh học, hãng chuyển phát nhanh, cũng như doanh nghiệp tạm nhập - tái xuất.

Theo ACV , đây là nhu cầu cấp bách để Việt Nam bắt kịp xu thế toàn cầu và nâng cao năng lực cạnh tranh. Ở giai đoạn đầu, trung tâm dự kiến áp dụng cơ chế kiểm soát thuế và hải quan theo quy định hiện hành, làm nền tảng cho quá trình chuyển đổi lên khu thương mại tự do quốc tế khi được cấp thẩm quyền phê duyệt.

ACV dự báo, khi đi vào vận hành hoàn chỉnh, trung tâm logistics hàng không Long Thành có thể đóng góp khoảng 0,7% GDP vùng Đông Nam Bộ và 1-2% kim ngạch xuất khẩu cả nước mỗi năm. Nguồn thu chủ yếu đến từ hoạt động xuất nhập khẩu, logistics, thương mại điện tử và công nghiệp phụ trợ.

Ngoài ra, dự án được kỳ vọng sẽ giúp tăng kim ngạch xuất nhập khẩu qua đường hàng không thêm 15 - 20% mỗi năm, đồng thời tạo ra khoảng 15.000 việc làm, gồm 6.000 việc làm trực tiếp và 9.000 việc làm gián tiếp từ hiệu ứng lan tỏa.