Tài liệu giải mật hé lộ việc Mỹ từng bí mật di chuyển bom hạt nhân giả ở Nhật Bản

Tài liệu được giải mật ngày 16/12 là một bức điện tín được lực lượng thủy quân lục chiến đóng tại Okinawa gửi Tổng tư lệnh Lực lượng Thủy quân lục chiến Thái Bình Dương vào tháng 6/1971.

Tài liệu tiết lộ cách Mỹ chuẩn bị cho các cuộc tấn công hạt nhân tiềm tàng nhằm vào Liên Xô hoặc Trung Quốc theo kế hoạch dự phòng thời Chiến tranh Lạnh.

Theo bức điện tín, lực lượng Mỹ đóng tại Iwakuni (Yamaguchi) biết về nỗ lực của các chuyên gia tình báo Nhật Bản nhằm thu thập thông tin về các hoạt động hạt nhân ở khu vực này.

Do đó, chỉ huy sư đoàn Mỹ đã ra lệnh "di chuyển một cách lặng lẽ và nhanh chóng" ba quả bom hạt nhân giả trong kho của mình đến một cơ sở quân sự của Mỹ ở Naha (Okinawa).

Nguyên nhân dẫn đến động thái này là do Mỹ rất thận trọng với tâm lý chống hạt nhân mạnh mẽ ở Nhật Bản, quốc gia từng hứng chịu các vụ ném bom nguyên tử của Mỹ trong Thế chiến II năm 1945.

Những tài liệu ngoại giao được giải mật khác cũng cho thấy, các đơn vị Không quân Mỹ đóng tại Iwakuni đã tiến hành nhiều cuộc diễn tập bom hydro giả ở Okinawa từ năm 1971 đến năm 1974.

Tháng 11/1971, Chính phủ Nhật Bản phủ nhận sự hiện diện của vũ khí hạt nhân khi bị chất vấn tại Quốc hội về tin đồn chúng được chuyển từ Iwakuni đến Okinawa vào tháng 5, nhưng không đề cập đến bom giả.

Sự quan tâm của công chúng Nhật Bản đối với Okinawa đã tăng lên khi hòn đảo bị Mỹ kiểm soát từ năm 1945 này được trả lại cho Nhật Bản vào tháng 5/1972. Thời điểm đó, lực lượng Mỹ đóng tại Nhật Bản vẫn lo ngại các cuộc tập trận được tiến hành ở Okinawa có thể bị truyền thông Nhật Bản chụp ảnh.