Thả quái thú xuống “nơi tận cùng trái đất”, Trung Quốc thu về thứ cực kỳ quý giá: Đầu tư lớn, để làm gì?

Trung Quốc đã thực hiện chuyến lặn sâu có người lái đầu tiên dưới lớp băng Bắc Cực. Đây là một phần của chuyến thám hiểm khoa học Bắc Băng Dương lần thứ 15 và lớn nhất của nước này.

Nhiệm vụ này cũng đánh dấu hoạt động phối hợp đầu tiên trên thế giới giữa tàu ngầm có người lái và không người lái ở vùng cực. Trong các lần lặn, các nhà nghiên cứu đã thu thập hàng trăm mẫu nước biển sâu và dữ liệu về đa dạng sinh học, thủy văn đại dương, tình trạng băng biển và thành phần hóa học của nước.

Chuyến thám hiểm đã khám phá một khu vực rộng lớn ở trung tâm Bắc Băng Dương , cung cấp những hiểu biết có giá trị về hệ sinh thái biển sâu và biến đổi khí hậu. Mục tiêu của chuyến đi là hỗ trợ phân tích dữ liệu và cải thiện sự hiểu biết của chúng ta về môi trường đang thay đổi của Bắc Cực.

Đội tàu ngầm hùng hậu

Theo SCMP đưa tin, chuyến thám hiểm Bắc Băng Dương mới nhất của Trung Quốc đã tập hợp một đội tàu nghiên cứu tiên tiến bao gồm tàu phá băng Xue Long 2 do Trung Quốc tự chế tạo, tàu phá băng Jidi , tàu nghiên cứu Tansuo 3 và tàu nghiên cứu Shenhai 1 chở tàu ngầm có người lái Jiaolong.

Đội tàu khởi hành từ Thanh Đảo ở phía đông tỉnh Sơn Đông vào tháng 7/2025, đi về phía bắc tới vĩ độ 77,5 độ, thực hiện khảo sát môi trường biển và lặn biển sâu.

Đây được coi là chuyến thám hiểm Bắc Cực rộng lớn nhất của Trung Quốc cho đến nay. Nhiệm vụ thành công tốt đẹp khi 100 nhà nghiên cứu cuối cùng trở về Thượng Hải trên tàu Xue Long 2. Trong đó, tàu ngầm Jiaolong được nâng cấp đã thực hiện chuyến lặn có người lái đầu tiên của Trung Quốc tại vùng biển Bắc Cực phủ đầy băng, thu thập dữ liệu và mẫu vật có giá trị từ độ sâu cực lớn.

Nhóm nghiên cứu đã mở rộng phương thức hoạt động đơn điểm thường thấy của tàu trong nhiệm vụ Bắc Cực. Họ đã thực hiện một cuộc lặn phối hợp với một thiết bị điều khiển từ xa, giải quyết các thách thức như liên lạc dưới nước , độ chính xác định vị và chuyển động đồng bộ. Việc thử nghiệm thành công này đánh dấu một bước tiến quan trọng hướng tới các hoạt động phối hợp phức tạp hơn trong các chuyến thám hiểm biển sâu trong tương lai.

Tàu ngầm Jiaolong thu thập 183 mẫu

Jiaolong là tàu lặn có người lái ở độ sâu 7.000 mét do Trung Quốc tự phát triển. Sau khi nâng cấp, động cơ đẩy được trang bị cho con tàu có bốn cánh, thay vì ba cánh của động cơ đẩy trước đó. Đằng sau sự thay đổi này là việc điều chỉnh cấu trúc hệ thống đẩy của Jiaolong, giúp tăng công suất thông qua việc điều chỉnh cấu trúc.

Tổng cộng 7 động cơ đẩy được lắp đặt trên tàu ngầm . Trong quá trình hoạt động dưới nước, tàu sử dụng cần gạt trong cabin để điều khiển phân phối lực đẩy của 7 động cơ đẩy. Là một trong những mắt xích quan trọng của quá trình nâng cấp và chuyển đổi này, việc nâng cấp hệ thống động lực và bộ pin đã đóng một vai trò quan trọng.

Phía trước tàu ngầm là một dãy camera với nhiều hình dạng khác nhau. Trong số đó có camera độ phân giải cao để quay cảnh dưới nước và đèn pha chiếu sáng dưới nước. Để thực hiện tốt hơn công tác phát hiện tài nguyên và môi trường dưới nước, tàu Jiaolong cũng đã nâng cấp hệ thống chiếu sáng và quan sát. Theo các kỹ thuật viên, thiết bị camera hiện có của tàu đã được nâng cấp lên thiết bị video góc rộng và độ phân giải siêu cao (UHD). Đồng thời, hệ thống truyền video của Giao Long cũng được nâng cấp lên hệ thống truyền video hiệu quả hơn, tích lũy dữ liệu video quan trọng cho các nhiệm vụ điều tra khoa học tiếp theo.

Vào tháng 8/2025, đoàn thám hiểm Bắc Cực của Trung Quốc đã thực hiện một loạt chuyến lặn chung với sự tham gia của tàu ngầm có người lái Jiaolong và một thiết bị điều khiển từ xa, đánh dấu một cột mốc mới trong nghiên cứu vùng cực. Trong các nhiệm vụ này, hai thiết bị đã quay phim lẫn nhau dưới nước, đồng thời thu thập các tài liệu sinh học và địa chất quý giá từ đáy biển Bắc Cực.

Trong hơn 10 lần lặn, Jiaolong đã thu thập được 183 mẫu sinh học - bao gồm tôm, nhện biển và hải quỳ - cùng với các mẫu trầm tích, đá và nước biển để phân tích thêm.

Theo Trung tâm Biển Sâu Quốc gia tại Thanh Đảo, các mẫu sinh học và địa chất thu thập được trong các lần lặn ở Bắc Cực có chất lượng cao hơn đáng kể so với các mẫu thu được bằng phương pháp đánh bắt bằng lưới kéo truyền thống. Những mẫu cải tiến này được kỳ vọng sẽ hỗ trợ việc nhận dạng hình thái chính xác hơn và nghiên cứu khoa học sâu hơn.

Ngoài ra, các nhà nghiên cứu từ Viện Hải dương học thứ hai thuộc Bộ Tài nguyên thiên nhiên Trung Quốc đã sử dụng các công cụ AI và kỹ thuật phát hiện DNA môi trường để tăng cường khả năng nhận dạng và phân loại các sinh vật biển sâu, đánh dấu một bước tiến trong việc tích hợp các công nghệ tiên tiến vào nghiên cứu biển.