Thách thức về vốn – Giải pháp nào cho doanh nghiệp dệt may?

Cơ hội rộng mở đi cùng áp lực đầu tư ngày càng lớn

"Hội nghị Ngành Dệt may và Chuỗi cung ứng – Giải pháp trong biến động" do ACB tổ chức ngày 9/10 tại TP.HCM đã cho thấy nhiều tín hiệu phục hồi tích cực. Theo Hiệp hội Dệt May Việt Nam (VITAS), kim ngạch xuất khẩu 9 tháng đầu năm 2025 đạt 34,75 tỷ USD, tăng 7,7% so với cùng kỳ, giúp Việt Nam tiếp tục giữ vị trí thứ ba thế giới về xuất khẩu dệt may, tập trung lớn ở thị trường Mỹ và EU. Đáng chú ý, các mặt hàng dệt may thương hiệu Việt đã xuất hiện ở các nước trung đông, châu Phi và Nga, những thị trường hoàn toàn mới.

Ông Vũ Đức Giang – Chủ tịch VITAS, đánh giá đây là tín hiệu cho thấy doanh nghiệp đang đa dạng mặt hàng, khách hàng và thị trường tiêu thụ. Dệt may Việt Nam đang bước qua giai đoạn gia công, tiến tới sản xuất các mặt hàng có giá trị cao để tạo dựng thương hiệu quốc gia.

Một trong những lý do thúc đẩy tăng trưởng nói chung và ngành dệt may nói riêng, bà Trần Thị Ngọc Liên - Phó Giám đốc NHNN Chi nhánh Khu vực 2 cho rằng doanh nghiệp đã hấp thu nguồn vốn từ các tổ chức tài chính, ngân hàng để mở rộng sản xuất. Tại hội nghị, bà Liên cho biết từ đầu năm đến nay, khu vực đã tổ chức 17 hội nghị đối thoại và ký kết vay vốn , với quy mô gói tín dụng hơn 517 ngàn tỷ đồng, trong đó các ngân hàng đã giải ngân thực tế 585 ngàn tỷ đồng cho 156 ngàn lượt khách hàng, đạt 113% so với kế hoạch.

Tuy nhiên, cơ hội lớn cũng đi cùng áp lực đầu tư. Qua thực tiễn, ông Giang nhận định các nước cạnh tranh trực tiếp như Trung Quốc, Bangladesh, Ấn Độ đang tăng tốc đầu tư tự động hóa, công nghệ xanh và dây chuyền sản xuất, vừa nâng cao chất lượng vừa giảm giá thành. Trong khi đó, chi phí sản xuất tại Việt Nam hiện cao hơn 40–45% so với một số nước như Indonesia hay Malaysia, đặt ra yêu cầu cấp bách cho doanh nghiệp trong nước phải đầu tư vào công nghệ, cải tiến quy trình và chuẩn hóa quản trị để giữ vững khả năng cạnh tranh.

Theo ông Giang, điều đó chỉ đạt được khi doanh nghiệp có nguồn vốn đủ mạnh và dài hạn. Những gói tín dụng trung – dài hạn, đặc biệt là gói tín dụng xanh trị giá 4.000 tỷ đồng mà các ngân hàng như ACB đang triển khai, sẽ là động lực quan trọng giúp doanh nghiệp đầu tư vào thiết bị, máy móc, chuyển đổi sản xuất bền vững để bắt kịp tiêu chuẩn toàn cầu.

Chi phí leo thang, chuỗi cung ứng cần tái cấu trúc

Cùng với bài toán vốn , chi phí logistics và vận hành đang là rào cản lớn. Bà Đặng Minh Phương – Chủ Tịch Hiệp hội Logistics TP.HCMcho biết chi phí logistics hiện chiếm khoảng 8–10% giá thành sản phẩm, cao hơn mức trung bình khu vực. Giá cước vận tải container tăng mạnh, chi phí kho bãi và nhân lực cũng leo thang, trong khi chuỗi cung ứng trong nước còn manh mún. "Nếu không nhanh chóng đầu tư vào công nghệ, tự động hóa và quản trị số, doanh nghiệp dệt may sẽ khó giữ chân các đơn hàng chất lượng cao," bà Phương nhận định.

Về chính sách, bà Võ Hiệp Vân An - Phó Tổng giám đốc Tư vấn Thuế và Pháp lý, Công ty Kiểm toán Deloitte Việt Namphân tích các quy định thuế và hải quan 2025 đang tác động mạnh đến hoạt động xuất nhập khẩu. Các thị trường lớn như Mỹ và EU đã siết chặt kiểm soát hành vi gian lận xuất xứ hàng hóa và thao túng giá giao dịch nội bộ nhằm tránh thuế. Doanh nghiệp buộc phải chuẩn hóa hồ sơ, minh bạch dữ liệu và đầu tư hệ thống quản trị để đáp ứng yêu cầu truy xuất nguồn gốc.

Trong khi đó, xu hướng chuyển đổi xanh đang trở thành điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp giữ vững thị trường. Ông Vũ Đức Giang cho rằng năng lực cạnh tranh của ngành hiện không còn được đo bằng chi phí hay tốc độ giao hàng, mà bằng khả năng minh bạch chuỗi cung ứng và mức độ tuân thủ chuẩn ESG. Đầu tư vào dây chuyền tiết kiệm năng lượng, xử lý nước thải và nguyên phụ liệu thân thiện môi trường không chỉ giúp doanh nghiệp giữ đơn hàng, mà còn nâng vị thế trong mạng lưới toàn cầu.

Hợp lực tài chính – nâng sức cạnh tranh cho doanh nghiệp dệt may

Trước bối cảnh đó, hệ thống ngân hàng đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc giúp doanh nghiệp dệt may tăng sức chống chịu. Ông Ngô Tấn Long – Phó Tổng Giám đốc ACB cho biết, ACB đã đồng hành cùng ngành dệt may nhiều năm và là một trong những ngân hàng tiên phong cung cấp các gói tài chính chuyên biệt. "Khi thông tin về việc áp thuế mới được công bố, nhiều ngân hàng lo ngại về năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt. Nhưng đến nay, mức thuế của Việt Nam vẫn tương đương với các đối thủ như Bangladesh hay Indonesia, nên chúng tôi không còn quá lo ngại. May mặc là ngành thiết yếu và ACB sẽ tiếp tục đồng hành, thậm chí đẩy mạnh tăng trưởng danh mục tài trợ trong 2–3 năm tới," ông Long chia sẻ.

Đối với doanh nghiệp dệt may , ACB hiện cung cấp tín dụng dựa trên dòng tiền với hạn mức lên tới hai lần vốn chủ sở hữu, không yêu cầu tài sản đảm bảo. Doanh nghiệp được cấp sẵn khung hạn mức trung – dài hạn để chủ động đầu tư thiết bị mà không cần thẩm định lại nhiều lần. Đặc biệt, gói tín dụng 4.000 tỷ với lãi suất VND chỉ cao hơn USD khoảng 0.7%, giúp doanh nghiệp kiểm soát rủi ro tỷ giá, đồng thời hỗ trợ chuyển đổi sản xuất xanh và đáp ứng tiêu chuẩn ESG, từng bước nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

Tỷ lệ giải ngân, thanh toán quốc tế và bảo lãnh online tại ACB hiện đạt 70–80%, rút ngắn thời gian giao dịch và tối ưu chi phí vận hành. Với doanh nghiệp logistics – mắt xích quan trọng trong chuỗi dệt may – ACB triển khai gói vay vốn lưu động đến 8 tỷ đồng, thời hạn vay 10 năm, cùng tài trợ đầu tư tới 80% giá trị tài sản như xe, kho bãi với kỳ hạn vay 15 năm.

Ông Huỳnh Duy Sang – Giám đốc Khối Thị trường Tài chính ACB cho biết thêm, khi tỷ giá biến động, các doanh nghiệp xuất khẩu lại có lợi thế do nguồn thu ngoại tệ. "Từ đầu năm đến nay, tiền đồng mất giá khoảng 3–3,5%, nhưng khi chênh lệch lãi suất USD – VND thu hẹp, áp lực sẽ giảm. ACB sẵn sàng tư vấn giải pháp phòng ngừa rủi ro tỷ giá, giúp doanh nghiệp cố định chi phí và tập trung vào hoạt động cốt lõi," ông nói.

Theo ông Long, ACB đang đẩy mạnh phát triển mô hình tài chính chuỗi cung ứng thông qua nền tảng số, kết nối giữa nhà cung ứng, doanh nghiệp sản xuất và đối tác logistics. Mô hình này không chỉ tạo điều kiện cho doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận vốn , mà còn giúp ngân hàng quản trị rủi ro hiệu quả hơn dựa trên dòng tiền thực tế. "ACB không chỉ cung cấp vốn , mà muốn trở thành đối tác đồng hành giúp doanh nghiệp dệt may nâng cao năng lực cạnh tranh, tối ưu chi phí và phát triển bền vững trong giai đoạn mới," ông Long khẳng định.