Thấy gì từ việc giá sầu riêng giảm quá sốc?

Hồi đầu tháng 1, tại Hậu Giang, sầu riêng Monthong nghịch vụ (trái vụ) được các thương lái vào tận vườn thu mua với giá lên đến hơn 200.000 đồng/kg loại 1; loại 2 có giá từ 160.000 - 190.000 đồng/kg; loại 3 từ 85.000 - 90.000 đồng/kg.

Đối với sầu riêng Ri6, loại 1 dao động từ 110.000 - 120.000 đồng/kg; loại 2 từ 90.000 - 100.000 đồng/kg; loại 3 ở mức 70.000 đồng/kg. Sầu riêng chuồng bò cũng có giá từ 65.000 - 110.000 đồng/kg tùy loại.

Tuy nhiên, trong những ngày qua, giá sầu riêng sụt giảm mạnh. Tại Tiền Giang , giá sầu riêng ở mức 40.000 - 80.000 đồng/kg, giảm từ 10.000 - 30.000 đồng/kg so với cách đây nửa tháng và giảm từ 50.000 - 100.000 đồng/kg so với hồi đầu tháng 1.

Có vườn sầu riêng khoảng 1 tháng nữa thu hoạch, anh Nguyễn Thanh Nhã (huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang ) cho biết, giá sầu riêng những ngày qua giảm quá sâu so với cách đây khoảng 1 tháng. “Sầu riêng Monthong chỉ còn giá khoảng 60.000 - 80.000 đồng/kg; sầu riêng Ri6 còn cỡ 40.000 - 50.000 đồng/kg, giảm tới 2/3 so với đầu tháng. Mặc dù giá này vẫn có lời nhưng so với lúc đỉnh điểm đã giảm quá sốc”, anh Nhã nói.

Tại các địa phương ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL - nơi có sầu riêng trái vụ lớn nhất nước) như Tiền Giang , Vĩnh Long, Hậu Giang, Cần Thơ… những năm gần đây diện tích trồng sầu riêng không ngừng tăng do sức hấp dẫn lợi nhuận của loài trái cây này. Riêng năm 2024, nhiều nhà vườn ở Vĩnh Long đã đẩy mạnh cải tạo vườn tạp, vườn kém hiệu quả, chuyển đổi lúa sang trồng cây ăn trái, trong đó diện tích sầu riêng hơn 4.300ha, tăng hơn 330ha so với năm trước.

Tại Hậu Giang, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh này cho biết, trong khi diện tích nhiều loại cây trồng giảm thì diện tích sầu riêng tăng mạnh, năm 2024 toàn tỉnh có 3.100ha, tăng gần gấp đôi so với cách đây vài năm. Ngành nông nghiệp cũng tăng cường hỗ trợ nông dân áp dụng tiến bộ kỹ thuật, phòng ngừa các loại sâu bệnh để tăng năng suất và chất lượng, kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật.

Về nguyên nhân giá sầu riêng giảm sâu, đại diện một doanh nghiệp cho biết, nguyên nhân chính do phía Trung Quốc áp dụng các quy định kiểm định khắt khe hơn, đặc biệt yêu cầu kiểm tra chất vàng O - một loại hóa chất. Cùng đó, trùng thời điểm Tết Nguyên đán nên thị trường Trung Quốc cũng giảm tiêu thụ… Các công ty xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc cần nghiên cứu, chuẩn bị hồ sơ, đáp ứng yêu cầu mới của nước bạn để tiếp tục xuất khẩu.

Theo ông Lê Anh Trung - nguyên Giám đốc đối ngoại Công ty TNHH Đầu tư phát triển Vạn Hòa, do động thái yêu cầu bổ sung xét nghiệm với sầu riêng nhập khẩu của Trung Quốc khá đột ngột, các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam chưa kịp thích nghi, dẫn đến tình trạng bị trả hàng, không được thông quan. Tuy nhiên, ông Trung cho rằng, những rào cản kỹ thuật của các thị trường nhập khẩu cũng là cơ hội để trong nước sản xuất tốt hơn, bền vững hơn.

“Chẳng hạn, người trồng sầu riêng cần xét nghiệm nhanh trước khi thu hoạch để biết có dư lượng hay không, để có thời gian cách ly… Bộ, ngành, địa phương cần quy hoạch cụ thể, rõ ràng vùng trồng để tránh chạy đua ồ ạt, mất kiểm soát, cần có quy chuẩn cho ngành hàng. Nhà nước, doanh nghiệp và nông dân cần là một khối thống nhất mới hiệu quả và bền vững. Dư địa thị trường còn lớn, nhưng để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao, không còn cách nào khác, tự chúng ta phải làm tốt hơn”, ông Trung nói.