Việt Nam sắp có 2 sân bay mới: 1 trên núi và 1 trên nước, khiến hàng không thế giới choáng ngợp?

Việt Nam sắp có thêm 2 sân bay "đặc biệt"

Cục Hàng không Việt Nam vừa trình Bộ Xây dựng hồ sơ đề nghị điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc giai đoạn 2021–2030, tầm nhìn 2050, trong đó đáng chú ý nhất là đề xuất bổ sung hai sân bay Măng Đen (Kon Tum ) và Vân Phong (Khánh Hòa) vào mạng lưới cảng hàng không quốc gia.

Đề xuất này đã được Bộ Xây dựng thẩm định và Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà thống nhất chủ trương, mở đường để hai dự án tiếp tục được đưa vào quy hoạch tổng thể sắp điều chỉnh.

Cục Hàng không Việt Nam khẳng định việc bổ sung hai sân bay vào quy hoạch nhằm: Đồng bộ giữa quy hoạch cảng hàng không với chiến lược phát triển quốc gia – vùng – tỉnh; Đáp ứng nhu cầu kết nối của các trung tâm du lịch, kinh tế, logistics đang phát triển; Tạo điều kiện thu hút nguồn lực đầu tư tư nhân; Thúc đẩy du lịch, giao thương và liên kết vùng; Tăng cường quốc phòng – an ninh, nhất là tại Nam Trung Bộ và Tây Nguyên.

Hai sân bay Măng Đen và Vân Phong khi hình thành sẽ giúp hệ thống cảng hàng không quốc gia có thêm các “điểm kết nối mới”, đóng vai trò quan trọng trong phát triển không gian kinh tế ven biển và vùng cao nguyên thời gian tới.

Việc phát triển cùng lúc hai sân bay ở hai dạng địa hình trái ngược – một trên mặt nước và một trên núi cao – thể hiện tầm nhìn chiến lược dài hạn của Việt Nam trong mở rộng hạ tầng giao thông hàng không. Không chỉ phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế, du lịch và thương mại, các dự án này còn mang ý nghĩa quan trọng trong bảo đảm an ninh quốc phòng và tăng cường kết nối vùng sâu, vùng xa.

Khi hoàn thành, sân bay Vân Phong và Măng Đen không chỉ là những biểu tượng công trình mang tính tiên phong về kỹ thuật, mà còn là động lực quan trọng thúc đẩy sự phát triển toàn diện tại miền Trung và Tây Nguyên.

Sân bay Vân Phong – “sân bay trên biển” đầu tiên của Việt Nam

Theo Cục Hàng không, khu vực Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung đang có tốc độ phát triển nhanh, trong đó Khánh Hòa được định vị là cực tăng trưởng quan trọng, còn Vân Phong là trung tâm dịch vụ – logistics chiến lược của quốc gia.

Việc hình thành cảng hàng không Vân Phong được đánh giá là “điểm then chốt” giúp: Nâng cao khả năng kết nối quốc tế và liên vùng; Hoàn thiện hạ tầng logistics phục vụ cảng biển, khu công nghiệp, dịch vụ; Tạo động lực phát triển kinh tế biển hiện đại; Hỗ trợ quốc phòng – an ninh vùng Nam Trung Bộ.

Sân bay Vân Phong dự kiến được xây dựng tại xã Vạn Thắng, tỉnh Khánh Hòa, cách Nha Trang khoảng 65km và nằm hoàn toàn trên vùng mặt nước ven bờ biển – một điều chưa từng có tiền lệ tại Việt Nam.

Với diện tích quy hoạch hơn 497 ha, khu vực xây dựng sân bay không có dân cư, không vướng rừng phòng hộ hay khu neo đậu tàu thuyền, giúp tối ưu hóa chi phí giải phóng mặt bằng.

Dự án này được thiết kế theo tiêu chuẩn sân bay cấp 4E, có khả năng tiếp nhận các loại máy bay thân rộng như Airbus A350 hay Boeing 787, đồng thời phục vụ cả mục tiêu dân sự và quân sự (cấp I). Công suất giai đoạn đầu dự kiến đạt 1,5 triệu hành khách/năm. Tổng mức đầu tư ước tính khoảng 9.214 tỷ đồng (chưa tính lãi vay), dự kiến hoàn thành trước năm 2029.

Tuy nhiên, Bộ Xây dựng nhấn mạnh cần nghiên cứu kỹ lưỡng các giải pháp kỹ thuật để bảo đảm an toàn vận hành, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu và nguy cơ nước biển dâng tại khu vực Khánh Hòa.

 Sân bay Măng Đen – cửa ngõ hàng không vùng Tây Nguyên

Ở Tây Nguyên, Măng Đen được xác định là khu du lịch quốc gia, đồng thời giữ vai trò “cửa ngõ kết nối” giữa Kon Tum – Gia Lai – Quảng Ngãi – Bình Định.

Theo các quy hoạch của tỉnh Kon Tum (cũ), Quy hoạch chung Khu du lịch Măng Đen và Quy hoạch tỉnh Khánh Hòa, sân bay Măng Đen được xem là hạ tầng động lực nhằm: Tăng cường kết nối Tây Nguyên với duyên hải miền Trung; Thu hút đầu tư tư nhân vào du lịch sinh thái – nghỉ dưỡng; Rút ngắn thời gian di chuyển đến trung tâm Măng Đen và các điểm du lịch liên kết; Đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội và bảo đảm an ninh – quốc phòng khu vực

Măng Đen hiện được xem là “Đà Lạt mới” với khí hậu mát mẻ quanh năm, nhu cầu du lịch tăng nhanh, trong khi kết nối giao thông còn hạn chế. Việc bổ sung sân bay được đánh giá là rất cấp thiết.

Sân bay Măng Đen nằm giữa vùng đồi núi xã Măng Đen (Quảng Ngãi), cách TP Kon Tum khoảng 45km. Với diện tích quy hoạch khoảng 350ha, sân bay Măng Đen hướng tới công suất 1 triệu hành khách/năm vào năm 2030, và có thể mở rộng khai thác vượt công suất sau đó.

Sân bay này được phân loại cấp 4C theo tiêu chuẩn ICAO, phù hợp với các loại máy bay tầm trung và đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối khu vực Tây Nguyên với các trung tâm kinh tế lớn.

Tổng vốn đầu tư giai đoạn đầu vào khoảng 5.000 tỷ đồng, trong đó 6,6% là vốn ngân sách cho giải phóng mặt bằng, còn lại là vốn từ nhà đầu tư theo hình thức PPP. Dự kiến thời gian hoàn vốn lên tới 48,4 năm.