Bộ Tài chính muốn cho doanh nghiệp thuê đất, tài sản công dôi dư

Sau gần nửa năm triển khai Nghị quyết số 68, Bộ Tài chính đã thông tin về kết quả bước đầu. Chia sẻ với báo chí, ông Nguyễn Đức Tâm - Thứ trưởng Bộ Tài chính - cho biết, từ tháng 5 năm nay - khi Nghị quyết 68 được ban hành, bình quân mỗi tháng có hơn 18.500 doanh nghiệp thành lập mới, tăng 43% so với bình quân 4 tháng đầu năm.

Tính chung 10 tháng, cả nước có gần 256.000 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động. Tổng vốn của doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân bổ sung vào nền kinh tế ước đạt gần 5,2 triệu tỷ đồng, tăng 98,2% so với cùng kỳ năm 2024. Đến hết ngày 31/10, cả nước có trên 1 triệu doanh nghiệp hoạt động.

Môi trường kinh doanh có những cải thiện đáng kể. Dự kiến, hơn 2.940 thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh được cắt giảm, đơn giản hóa. Khảo sát của Ban nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) cho thấy, hơn 46% doanh nghiệp "kỳ vọng/rất kỳ vọng" vào hiệu quả của Nghị quyết số 68, đạt điểm trung bình cao nhất trong các chỉ báo niềm tin kinh doanh.

Nghị quyết 68 đặt mục tiêu, năm 2030 Việt Nam có 2 triệu doanh nghiệp. Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm cho rằng, nếu chỉ cần một phần nhỏ trong số 5,2 triệu hộ kinh doanh mạnh dạn chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp, mục tiêu này hoàn toàn có khả thi.

Theo ông Tâm, thực tế cho thấy, nhiều hộ kinh doanh vẫn còn tâm lý e ngại khi chuyển đổi, do chi phí tuân thủ pháp luật giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp vẫn còn khoảng cách khá lớn. Đồng thời, hộ kinh doanh chưa nắm rõ các quy định pháp luật, chưa quen với việc quản lý sổ sách kế toán. Đặc biệt, hộ kinh doanh trước đây được áp dụng thuế khoán, chế độ sổ sách, hóa đơn, chứng từ kế toán đơn giản hơn nhiều so với doanh nghiệp.

Để tháo gỡ những rào cản trên, Nghị quyết 68 đưa ra chủ trương quan trọng, từ năm 2026 sẽ bỏ hình thức thuế khoán. Để hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi, có thể lên thành doanh nghiệp, Bộ Tài chính đang khẩn trương nghiên cứu sửa đổi Luật Quản lý thuế, Luật Thuế thu nhập cá nhân; nghiên cứu xây dựng Luật kinh doanh cá thể để thu hẹp tối đa khoảng cách về tổ chức quản trị và chế độ tài chính kế toán giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp.

Hệ thống khai - nộp thuế điện tử, phần mềm hoá đơn điện tử, phần mềm kế toán sẽ được cung cấp miễn phí, đặc biệt ưu tiên hỗ trợ cho các hộ kinh doanh còn khó khăn trong giai đoạn đầu. Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng đổi mới công tác kiểm tra, giám sát theo hướng trực tuyến, dựa trên phân loại rủi ro, giảm áp lực, tăng minh bạch và tạo môi trường thân thiện hơn cho doanh nghiệp.

Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm chỉ rõ, trở ngại lớn nhất với kinh tế tư nhân hiện nay là tiếp cận các nguồn lực, đặc biệt vốn, đất đai, công nghệ và nhân lực chất lượng cao.

Để hỗ trợ khu vực tư nhân, lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết một số giải pháp sẽ tập trung triển khai, như đề xuất ưu đãi thuế, miễn giảm phí giai đoạn đầu cho startup công nghệ, khấu trừ và hoàn thuế nhanh với dự án đổi mới sáng tạo.

“Gỡ” khó về vốn, ông Tâm nhấn mạnh việc vận hành Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, thông qua nghiên cứu hoàn thiện mô hình các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách (quỹ bảo lãnh tín dụng, quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, quỹ đầu tư phát triển địa phương…

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính sẽ phối hợp với các bộ, ngành, địa phương rà soát, tạo điều kiện cho doanh nghiệp được thuê lại đất đai, nhà xưởng, cơ sở hạ tầng là tài sản công dôi dư .