Buồn của quốc gia sản xuất gạo hàng đầu thế giới: Từng cấm xuất khẩu do thiếu hụt nay dư cung trầm trọng, giá nội địa sắp giảm thêm 15%

Giá gạo tại châu Á đang đối mặt với nguy cơ tiếp tục giảm mạnh trong bối cảnh vụ thu hoạch bội thu ở Ấn Độ làm tăng nguồn cung toàn cầu. Điều này diễn ra trong bối cảnh các nước nhập khẩu lớn, trong đó có Philippines, hạn chế mua gạo từ nước ngoài để hỗ trợ nông dân trong nước.

Ông Nitin Gupta, Phó Giám đốc Quốc gia Olam Agri India Pvt., cho biết nhiều nhà nhập khẩu hiện đã tích trữ lượng gạo đủ dùng trong ba đến năm tháng, đặc biệt ở các quốc gia Tây Phi.

“Thị trường đang đối mặt với tình trạng dư thừa ngày càng tăng, điều này sẽ gây áp lực lên giá gạo trong khu vực,” ông Gupta nhận định.

Giá gạo chuẩn châu Á đã giảm xuống mức thấp nhất trong 10 năm vào tháng trước, mang lại lợi ích cho người tiêu dùng nhưng lại gây sức ép lên thu nhập của nông dân từ Ấn Độ đến Thái Lan. Philippines, quốc gia nhập khẩu gạo lớn nhất thế giới, dự kiến gia hạn lệnh cấm nhập khẩu gạo nước ngoài đến tháng 4/2026 nhằm hỗ trợ ngành nông nghiệp trong nước.

Theo Hiệp hội Xuất khẩu Gạo Thái Lan, giá gạo trắng Thái Lan 5% tấm giảm xuống còn 351 USD/tấn vào ngày 22/10, mức thấp nhất kể từ tháng 9/2015. Trong khi đó, các nhà máy xay xát ở Thái Lan, Pakistan và Myanmar đang bán các loại gạo trắng, gạo đồ và gạo tấm với giá rẻ hơn ít nhất 3% so với nguồn cung của Ấn Độ, theo ông Gupta.

“Chúng tôi đang nỗ lực tìm kiếm các thị trường mới để tiêu thụ lượng gạo dư thừa và hỗ trợ nông dân,” ông Rohith Singh, Giám đốc Sở Vật tư Dân dụng Telangana, cho biết. Ông Singh cho biết các quan chức bang đã gặp gỡ các nhà nhập khẩu từ Benin, Kuwait và Bắc Phi trong tuần trước.

Sản lượng gạo toàn cầu dự kiến đạt kỷ lục 556,4 triệu tấn trong niên vụ 2025-2026, theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO). Nông dân Ấn Độ đã bắt đầu thu hoạch từ cuối tháng 9 và dự kiến hoàn tất vào cuối năm.

Trong bối cảnh nguồn cung dồi dào, một số nhà nhập khẩu đang cân nhắc kỹ hơn trong việc mua sắm. Công ty Invictus Trading Fze tại Dubai dự định mua gạo từ Ấn Độ theo từng đợt thay vì mua số lượng lớn, kỳ vọng giá sẽ tiếp tục giảm, theo ông Dharmendra Rawat, Giám đốc Phát triển Kinh doanh cấp cao.

Cựu chuyên gia kinh tế cấp cao tại Viện Nghiên cứu Lúa gạo Quốc tế, Samarendu Mohanty, nhận định: “Xu hướng giảm giá sẽ tiếp tục do Ấn Độ sản xuất quá nhiều gạo . Giá gạo nội địa có thể giảm thêm 10–15% do nguồn cung dư thừa và nhu cầu yếu từ nước ngoài.”

Điều này trái ngược hoàn toàn so với trước đây. Ấn Độ từng cấm xuất khẩu gạo bắt đầu từ tháng 7 năm 2023 và đã ban hành một lệnh cấm ban đầu đối với gạo 100% tấm vào tháng 9 năm 2022 do nguồn cung thiếu hụt trầm trọng. Lệnh cấm này đã ảnh hưởng đến thị trường gạo toàn cầu cho đến khi được nới lỏng vào cuối năm 2024.

Theo The Straits Times