Chuyện gì xảy ra trong chiến dịch khiến hơn 300 người Hàn Quốc bị bắt giữ ở Mỹ?

Nhà máy sản xuất khổng lồ của Hyundai tại thành phố Savannah - khu vực vốn yên bình ở Đông Nam bang Georgia (Mỹ) trở thành tâm điểm hôm 4/9, khi diễn ra một trong những cuộc đột kích quản lý nhập cư quy mô lớn nhất lịch sử gần đây của Mỹ. Chiến dịch được chuẩn bị trong nhiều tháng kết thúc với 475 người bị bắt giữ, phần lớn là công dân Hàn Quốc.

Khi cảnh sát bang phong tỏa các con đường dẫn vào nhà máy và thiết lập vành đai an ninh, gần 500 sĩ quan liên bang và địa phương ập vào cơ sở sản xuất pin đang xây dựng.

Các đặc vụ hành động nhanh chóng, xếp công nhân thành hàng dọc theo tường. Tin tức về cuộc đột kích lan nhanh khắp khu vực, khiến nhiều công nhân hoảng loạn bỏ chạy, một số lao xuống hồ chứa nước thải, số khác tìm cách ẩn náu trong ống thông gió.

Từng công nhân được lực lượng chức năng thẩm vấn để xác minh tình trạng cư trú. Những người hợp pháp được cho đi, trong khi những người còn lại bị đưa ra khỏi hiện trường và chuyển tới Trung tâm giam giữ ICE Folkston. Đến 8 giờ tối, chiến dịch hoàn tất.

Cuộc đột kích là kết quả của cuộc điều tra được mô tả là “phối hợp chặt chẽ” giữa nhiều cơ quan liên bang và bang, dựa trên nhiều tuần thu thập thông tin tình báo. Đây được xem là đợt truy quét lớn nhất tại nơi làm việc trong chiến dịch siết chặt chính sách nhập cư dưới thời chính quyền Trump hiện nay.

Như vùng chiến sự

Một công nhân xây dựng tại nhà máy nói với CNN rằng đặc vụ liên bang tràn vào như “một vùng chiến sự”. Người này, yêu cầu giấu tên, cho biết anh nằm trong nhóm đầu tiên bị bắt giữ.

“Họ bảo tất cả đứng sát tường. Chúng tôi đứng đó khoảng một giờ rồi được đưa sang khu khác chờ đợi, sau đó vào một tòa nhà khác để làm thủ tục”, người công nhân kể lại.

Đoạn video CNN có được cho thấy, các đặc vụ bịt mặt, vũ trang, chỉ huy công nhân đội mũ bảo hộ và mặc áo phản quang xếp hàng trong khi nhà máy bị kiểm soát. Mỗi người được yêu cầu khai số an sinh xã hội, ngày sinh và các thông tin nhận dạng khác. Những ai được xác minh hợp pháp sẽ nhận một tờ giấy ghi “được phép rời đi” để xuất trình rời nhà máy.

Một công nhân khác kể rằng anh đã trốn trong ống thông gió để thoát. “Mọi người hét lên rằng cơ quan nhập cư đã tới. Chúng tôi chui vào ống thông gió, rất nóng” , anh nói.

Một số người khác cố bỏ chạy, thậm chí lao xuống hồ nước thải. “Đặc vụ phải dùng thuyền kéo họ lên. Một người còn cố lật thuyền nhưng thất bại”, Văn phòng Công tố Liên bang khu vực Nam Georgia cho biết.

Theo giới chức, toàn bộ 475 người bị bắt đều cư trú bất hợp pháp tại Mỹ. Một số vượt biên trái phép, số khác nhập cảnh theo diện miễn thị thực nhưng không được phép làm việc, hoặc đã quá hạn visa. Đa số là công dân Hàn Quốc.

Bộ trưởng Ngoại giao Hàn Quốc Cho Hyun cho biết hơn 300 trong số họ là người Hàn, đồng thời khẳng định Seoul sẽ “áp dụng mọi biện pháp cần thiết” để bảo vệ công dân. Ông còn tuyên bố sẵn sàng đích thân sang Washington để giải quyết vụ việc.

Mexico xác nhận có 23 công dân bị bắt, và lãnh sự quán nước này ở Atlanta đã tới trung tâm giam giữ Folkston để gặp gỡ. Trong khi đó, các nhà ngoại giao Hàn Quốc tại Mỹ thành lập nhóm phản ứng khẩn cấp tại chỗ nhằm “bảo vệ quyền lợi công dân và hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp Hàn Quốc tại Mỹ".

Phần lớn những người bị bắt không phải là nhân viên trực tiếp của Hyundai mà là lao động của các nhà thầu, theo đặc vụ Steven Schrank của Cục Điều tra An ninh Nội địa. Hyundai cho biết, họ đang rà soát quy trình để bảo đảm các nhà thầu và đối tác tuân thủ đầy đủ luật pháp, nhấn mạnh công ty “không dung thứ cho bất kỳ hành vi vi phạm nào.”

Làm việc tại Mỹ mà không có giấy tờ hợp lệ thường bị coi là vi phạm dân sự hơn là hình sự. Hệ thống E-Verify vốn được dùng để xác minh quyền lao động đã bị chính quyền Trump chỉ trích là không hiệu quả.

Giới chức cho biết một số người bị giam giữ có tiền án liên quan đến ma túy và vũ khí, điều này có thể ảnh hưởng đến tình trạng cư trú hợp pháp của họ. Cơ quan di trú ICE cũng phủ nhận thông tin công dân Mỹ bị bắt.

Chiến dịch nhiều tháng

Cuộc đột kích được chuẩn bị trong nhiều tháng, với sự tham gia của ICE, Cục Điều tra An ninh Nội địa (HSI), FBI , DEA (cơ quan phòng chống ma túy), Hải quan và Biên phòng, Sở Thuế vụ, Cảnh sát bang Georgia và nhiều cơ quan khác. Đây là chiến dịch lớn nhất trong lịch sử của HSI.

Lệnh khám xét cho thấy các nhà điều tra tìm kiếm hồ sơ liên quan đến “âm mưu che giấu, chứa chấp hoặc bảo vệ” người nhập cư bất hợp pháp , bao gồm hợp đồng tuyển dụng, giấy tờ tùy thân và thư từ với cơ quan liên bang.

Hyundai từng ký thỏa thuận với bang Georgia năm 2022 để xây dựng cơ sở sản xuất xe điện và pin xe điện đầu tiên của hãng tại Mỹ, dự kiến tạo việc làm cho 8.500 người. Nhưng cuộc đột kích đã khiến việc xây dựng nhà máy pin phải tạm dừng.

Một nhóm nhỏ biểu tình đã tập trung tại Savannah và gần nhà máy, giương biểu ngữ “ICE GO HOME” và hô vang “Hãy đưa ICE ra khỏi Savannah”.

Văn phòng Thống đốc bang Georgia Brian Kemp thì ra tuyên bố ủng hộ chiến dịch: “Tại Georgia, chúng tôi sẽ luôn thực thi pháp luật, bao gồm cả luật nhập cư liên bang và tiểu bang".