Có được đăng ký ông bà ngoại là người phụ thuộc để giảm trừ gia cảnh?

Trường hợp thứ nhất, bà Nguyễn Ngọc Trâm (Khánh Hòa) cho biết, con của bà sinh năm 2003, đang làm việc tại một công ty, hai mẹ con cùng hộ khẩu. Bố mẹ đẻ của bà Trâm đã ngoài độ tuổi lao động, có hộ khẩu riêng. 

Bà Trâm hỏi, con của bà muốn đăng ký ông bà ngoại là người phụ thuộc để được giảm trừ gia cảnh khi tính thuế thu nhập cá nhân có được không?

ẢNH: NGỌC THẮNG

Thuế tỉnh Khánh Hòa cho biết, điều 9 Thông tư số 111/2013/TT-BTC quy định giảm trừ gia cảnh với người phụ thuộc như sau: 

Người phụ thuộc bao gồm cả các cá nhân không nơi nương tựa mà người nộp thuế đang phải trực tiếp nuôi dưỡng, đáp ứng điều kiện: anh ruột, chị ruột, em ruột của người nộp thuế; ông nội, bà nội; ông ngoại, bà ngoại; cô ruột, dì ruột, cậu ruột, chú ruột, bác ruột của người nộp thuế.

Cá nhân được tính là người phụ thuộc trong độ tuổi lao động phải đáp ứng đồng thời các điều kiện: bị khuyết tật, không có khả năng lao động; không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập không vượt quá 1 triệu đồng.

Đối với người ngoài độ tuổi lao động phải không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập không vượt quá 1 triệu đồng.

Người khuyết tật, không có khả năng lao động là những người thuộc đối tượng điều chỉnh của pháp luật về người khuyết tật, người mắc bệnh không có khả năng lao động (như bệnh AIDS, ung thư, suy thận mãn…).

Căn cứ quy định nêu trên, trường hợp người lao động đăng ký người phụ thuộc là ông ngoại, bà ngoại (có con ruột đang trong độ tuổi lao động) không thuộc trường hợp cá nhân không nơi nương tựa mà người nộp thuế đang phải trực tiếp nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật thì không thuộc đối tượng được giảm trừ gia cảnh khi tính thuế thu nhập cá nhân.

Trường hợp người lao động đăng ký người phụ thuộc là ông ngoại, bà ngoại là các cá nhân không nơi nương tựa mà người nộp thuế đang phải trực tiếp nuôi dưỡng và đáp ứng điều kiện nêu trên thì thuộc đối tượng được giảm trừ gia cảnh khi tính thuế thu nhập cá nhân.

Nếu có vướng mắc gì thêm, Thuế tỉnh Khánh Hòa đề nghị bà Trâm liên hệ Phòng Thuế cá nhân, hộ kinh doanh và thu khác để được giải đáp.

Hồ sơ chứng minh người phụ thuộc gồm những gì?

Trường hợp thứ hai là bà Nguyễn Thị Nguyệt (Bắc Ninh) đang sống cùng bố mẹ chồng. Bố mẹ chồng của bà Nguyệt đã ngoài tuổi lao động (70 tuổi), không có thu nhập, nhưng xã không xác nhận thu nhập dưới 1 triệu đồng mà chỉ cấp giấy chứng nhận không có lương hưu. 

ẢNH: ĐAN THANH

Do đó, bố mẹ chồng của bà Nguyệt không được cơ quan thuế chấp nhận việc đăng ký người phụ thuộc để giảm trừ gia cảnh. Bà Nguyệt đề nghị cơ quan chức năng hướng dẫn cụ thể thủ tục. 

Thuế cơ sở 6 tỉnh Bắc Ninh cho biết, theo khoản 5 điều 12 Nghị định số 65/2013/NĐ-CP, giảm trừ gia cảnh được quy định như sau: "Người nộp thuế tự kê khai số lượng người phụ thuộc kèm theo giấy tờ hợp pháp và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của việc kê khai".

Cũng dẫn quy định tại điều 9 Thông tư số 111/2013/TT-BTC về người phụ thuộc như đã nêu ở trên, Thuế cơ sở 6 tỉnh Bắc Ninh nêu rõ, hồ sơ chứng minh người phụ thuộc áp dụng theo quy định tại điều 1 Thông tư số 79/2022/TT-BTC.

Cụ thể, đối với cha đẻ, mẹ đẻ, cha vợ, mẹ vợ (hoặc cha chồng, mẹ chồng), cha dượng, mẹ kế, cha nuôi hợp pháp, mẹ nuôi hợp pháp, hồ sơ chứng minh gồm: bản chụp chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân.

Giấy tờ hợp pháp để xác định mối quan hệ của người phụ thuộc với người nộp thuế như bản chụp giấy xác nhận thông tin về cư trú hoặc thông báo số định danh cá nhân và thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc giấy tờ khác do cơ quan công an cấp, giấy khai sinh, quyết định công nhận việc nhận cha, mẹ, con của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Trường hợp trong độ tuổi lao động thì ngoài các giấy tờ nêu trên, hồ sơ chứng minh cần có thêm giấy tờ chứng minh là người khuyết tật, không có khả năng lao động như bản chụp giấy xác nhận khuyết tật theo quy định của pháp luật về người khuyết tật đối với người khuyết tật không có khả năng lao động, bản chụp hồ sơ bệnh án đối với người mắc bệnh không có khả năng lao động (như bệnh AIDS, ung thư, suy thận mãn...).

Thuế cơ sở 6 tỉnh Bắc Ninh đề nghị bà Nguyệt căn cứ tình hình thực tế để đăng ký giảm trừ gia cảnh cho bố chồng, mẹ chồng.