“Đại gia” thép một thời từng là đối thủ Hòa Phát bất ngờ “tái sinh” sau khi lãnh đạo ngồi “ghế nóng” VinMetal của tỷ phú Phạm Nhật Vượng

Cổ phiếu của Thép Pomina (mã POM) vừa bất ngờ tăng kịch trần 2 phiên liên tiếp trong tình trạng “cháy hàng”. Cổ phiếu này đóng cửa phiên 14/11 với dư mua tại mức giá trần lên đến gần 12 triệu đơn vị, tương đương hơn 4% tổng lượng cổ phiếu lưu hành. Đáng chú ý, cổ phiếu của “đại gia” ngành thép một thời “tái sinh” giữa lúc đang bị hạn chế và chỉ được giao dịch vào thứ 6 hàng tuần.

Trước đó, Pomina bị hủy niêm yết bắt buộc trên HoSE từ tháng 5/2024 do vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ công bố thông tin, cổ phiếu POM hiện được giao dịch trên sàn UPCoM. Đây là một bước lùi lớn của doanh nghiệp từng là ông lớn ngành thép , đồng thời phản ánh rõ những khó khăn chưa có lối ra rõ ràng.

Thành lập từ năm 1999, Pomina là một trong ba chuỗi nhà máy luyện phôi và cán thép xây dựng với tổng công suất mỗi năm là 1,1 triệu tấn thép xây dựng và 1,5 triệu tấn phôi. Doanh nghiệp này từng là một trong những nhà sản xuất thép xây dựng lớn nhất Việt Nam với thị phần gần 30%. Tuy nhiên, thị phần của Pomina sau đó đã dần bị thu hẹp trước sự vươn lên mạnh mẹ của Hòa Phát.

Với tính chu kỳ cao của ngành thép , kết quả kinh doanh của Thép Pomina cũng trồi sụt thất thường. Trong quá khứ, Thép Pomina từng có giai đoạn kinh doanh rất khởi sắc với lợi nhuận dao động từ 400-700 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau khi bước qua chu kỳ bùng nổ, lợi nhuận của doanh nghiệp lại đi xuống rõ rệt, thậm chí thua lỗ nặng.

3 năm gần nhất 2022-24, Pomina đều lỗ trên dưới nghìn tỷ đồng mỗi năm. Trong 9 tháng đầu năm 2025, doanh nghiệp này tiếp tục lỗ hơn 500 tỷ đồng, đẩy lỗ luỹ kế lên hơn 3.000 tỷ đồng. Kết quả này chính thức đẩy Pomina vào tình trạng âm vốn chủ sở hữu. Tình trạng báo động khiến Pomina phải tổ chức họp bất thường bàn kế hoạch tái cấu trúc .

Mới đây, HĐQT của Pomina đã quyết định triệu tập phiên họp bất thường dự kiến trong tháng 12. Mục đích nhằm thông qua báo cáo tài chính 9 tháng đầu năm 2025 và phương án tái cấu trúc Pomina. Nội dung chi tiết của kế hoạch tái cấu trúc vẫn chưa được công bố. Đây không phải lần đầu, doanh nghiệp thép này tìm cách “tái sinh”.

Năm 2024, Pomina cho biết ký kết hợp tác chiến lược với Tập đoàn thép Nansei (Nhật Bản) để tái cấu trúc bằng cách bán 51% cổ phần cho họ. Tuy nhiên vì vướng quy định pháp lý về giới hạn sở hữu của nước ngoài thời điểm đó, đôi bên không thể hoàn thành thương vụ. Pomina cũng tìm đến các đối tác trong nước như Thaco Industries nhưng bất thành.

Nỗ lực tái cấu trúc lần này của Pomina được chờ đợi khi doanh nghiệp bất ngờ xuất hiện những mối liên hệ với CTCP Sản xuất và Kinh doanh VinMetal , thành viên của Vingroup. Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất thép của tỷ phú Phạm Nhật Vượng mới thành lập hồi đầu tháng 10 và vừa nâng vốn điều lệ lên 15.000 tỷ đồng.

Đáng chú ý, ngay trước khi tăng vốn, VinMetal đã bổ nhiệm ông Đỗ Tiến Sĩ giữ chức Tổng Giám đốc kiêm người đại diện pháp luật. Ông Đỗ Tiến Sĩ (SN 1967) hiện là Tổng Giám đốc kiêm Phó Chủ tịch HĐQT Pomina và là gương mặt quen thuộc trong giới doanh nhân Việt Nam với hơn 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sản xuất thép , quản trị doanh nghiệp và đầu tư.

VinMetal sẽ tập trung vào các dòng thép dân dụng trong xây dựng, thép cán nóng, thép cường độ cao và thép hợp kim đặc chủng phục vụ sản xuất xe điện, hạ tầng giao thông tốc độ cao. Theo đại diện Vingroup, việc thành lập công ty nhằm cung ứng nhu cầu vật liệu cho các lĩnh vực cốt lõi của tập đoàn như bất động sản Vinhomes và sản xuất xe điện VinFast.

Ngoài ra, Vingroup cũng hướng tới chủ động nguồn cung thép chất lượng cao cho các dự án công nghiệp, năng lượng và giao thông đang được nghiên cứu, trong đó có đường sắt cao tốc Bắc - Nam, tuyến TP HCM - Cần Giờ và Hà Nội - Quảng Ninh.