Dự kiến Metro Bến Thành-Tham Lương hoàn thành, vận hành sau 1.700 ngày thi công

Ông Trần Võ Anh Minh, Phó Trưởng phòng Quản lý đường sắt đô thị - Sở Xây dựng TP.HCM cho biết hiện tuyến metro 2 Bến Thành - Tham Lương đã hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng, các đơn vị đang thực hiện những bước cuối cùng di dời hạ tầng kỹ thuật điện, nước tại các khu vực xây dựng các nhà ga ngầm .

Mục tiêu của chủ đầu tư là tạo mặt bằng hoàn toàn sạch để bàn giao cho đơn vị thi công trước ngày khởi công.

Ông Minh cho biết tuyến metro số 2 Bến Thành - Tham Lương dự kiến khởi công xây dựng vào tháng 4/2026. Tổng thời gian thi công là 57 tháng và đi vào vận hành chính thức vào tháng 12/2030.

Trước khi vận hành chính thức, dự kiến tàu sẽ chạy thử nghiệm 3 tháng, bắt đầu từ tháng 9/2030.

Các cột mốc trọng điểm của dự án này cũng được chủ đầu tư vạch cụ thể. Theo đó, công tác đấu thầu gói thầu EPC sẽ hoàn thành đến 3/2026.

Hạng mục khoan hầm sẽ hoàn thành đến 4/2029; phần thi công xây dựng và hệ thống sẽ hoàn thành đến 4/2030.

Tuyến metro số 2 Bến Thành-Tham Lương có tổng chiều dài 62,17 km, với 42 nhà ga. Tổng vốn đầu tư khoảng 54.000 tỷ đồng; dự án bắt đầu khởi động giai đoạn 1 từ năm 2019.

Giai đoạn 1 đầu tư tuyến từ Bến Thành - Tân Bình - Depot Tham Lương dài 11,68 km với 11 nhà ga, trong đó có 9 ga ngầm, 2 ga trên cao.

Giai đoạn mở rộng bao gồm về phía Đông Bến Thành - Thủ Thiêm dài 5,89 km; về phía Bắc hướng Tân Bình - bến xe An Sương - Hóc Môn - Cầu Phú Cường - Depot Bình Mỹ dài 28,93 km.

Tuyến nhánh Hóc Môn - Củ Chi - Depot Phước Hiệp dài 16,25 km.

Depot Tham Lương sẽ được dùng chung cho tuyến metro số 2 Bến Thành - Tham Lương và tuyến metro số 6.

Tuyến metro này được thiết kế với tốc độ vận hành tối đa 90/80 km/h, vận hành hoàn toàn tự động. Giai đoạn đầu sẽ phát triển 14 đoàn tàu, mỗi đoàn tàu 3 toa.

Theo tính toán từ chủ đầu tư, dự kiến giai đoạn đầu, lưu lượng khách hàng ngày của metro số 2 Bến Thành - Tham Lương đạt 227.000 khách trong thời gian đầu vận hành. Riêng cao điểm lượng khách qua tuyến này đạt khoảng 11.856 khách/giờ.

Theo ông Nguyễn Vĩnh Toàn, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM, mạng lưới đường sắt đô thị của TP.HCM sau sáp nhập có tổng chiều dài khoảng 1012 km. Trong đó, khu vực TP.HCM (cũ) có 12 tuyến, dài khoảng 582km.

Khu vực Bình Dương (cũ) có 12 tuyến dài khoảng 305km và 3 tuyến dài 125km thuộc Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ).

Bên cạnh đó, tuyến đường sắt Thủ Thiêm – Long Thành dài gần 42km đang được Thủ tướng xem xét giao UBND TP.HCM là cơ quan chủ quản, sẽ bổ sung vào quy hoạch đường sắt đô thị của TP.HCM và tỉnh Đồng Nai.

Sau khi có cơ chế đặc thù của Nghị quyết số 188, thời gian thực hiện các thủ tục đầu tư dự án metro được rút ngắn đáng kể. Điển hình là việc chỉ định thầu tư vấn tuyến metro số 2 giảm tối thiểu khoảng 12 tháng so với phương án đấu thầu quốc tế trước đây. Đặc biệt, dự án được bỏ qua bước lập, thẩm định, quyết định chủ trương đầu tư- giảm từ 3-5 năm, và được lập ngay bước Báo cáo nghiên cứu khả thi.

Sau khởi công tuyến metro số 2 Bến Thành - Tham Lương, TP.HCM phấn đấu hoàn thành công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư vào năm 2027 và khởi công đồng loạt 9 tuyến từ cuối năm 2027, hoàn thành 355km vào năm 2035.

Mục tiêu đến năm 2035, đường sắt đô thị sẽ góp phần đảm nhận từ 30 - 40% nhu cầu đi lại của người dân bằng giao thông công cộng.

Sau năm 2045, tỷ lệ này sẽ là 40 - 50%, góp phần hình thành hệ thống hạ tầng giao thông đô thị hiện đại, với “xương sống” là hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị, góp phần giảm ùn tắc giao thông, phát triển đô thị xanh, bền vững, hiện đại.

Hiện nhiều nhà đầu tư khối doanh nghiệp tư nhân đã mạnh dạn tham gia đầu tư hệ thống đường sắt đô thị tại TP.HCM; như Vingroup đầu tư tuyến đường sắt đô thị kết nối trung tâm TP.HCM đi huyện Cần Giờ; Trường Hải cùng đối tác Hyundai Rotem tham gia đầu tư, xây dựng tuyến metro số 2 đoạn Bến Thành - Tham Lương, đoạn Bến Thành - Thủ Thiêm và đoạn Thủ Thiêm - Long Thành. Hay Tập đoàn Sovico nghiên cứu tuyến đường sắt đô thị số 4 nối Hóc Môn - Nhà Bè...