Lệnh ngừng bắn có hiệu lực, người dân Gaza cạn nước mắt trở về đống hoang tàn

Lệnh ngừng bắn do Mỹ làm trung gian bắt đầu có hiệu lực từ 12h (giờ địa phương). Ngay sau thông báo, dòng người dài bất tận đã đi bộ dọc tuyến đường ven biển, hướng về những khu phố cũ ở phía bắc – nơi từng là nhà cửa, giờ chỉ còn là những bãi gạch vụn.

“Cảm ơn Chúa, nhà tôi vẫn còn”, ông Ismail Zayda, 40 tuổi, sống tại khu Sheikh Radwan (thành phố Gaza) nói. “Nhưng khu vực quanh đây đã bị phá hủy hoàn toàn, nhà hàng xóm đổ nát, cả khu phố biến mất”.

Niềm vui trở về giữa tàn tích chiến tranh

Ngay sau khi quân đội Israel xác nhận thỏa thuận ngừng bắn có hiệu lực, nhiều gia đình Palestine nhanh chóng thu dọn đồ đạc để trở về. Nhiều người đã sống tạm bợ trong các trại hoặc lều suốt nhiều tháng qua, sau khi nhà cửa bị san phẳng trong các cuộc không kích.

“Từ khi nghe tin ngừng bắn, chúng tôi rất mừng và chuẩn bị trở về thành phố Gaza”, ông Mahdi Saqla, 40 tuổi, chia sẻ. “ Tất nhiên, chúng tôi chẳng còn nhà để về. Tất cả đều bị phá hủy. Nhưng được trở lại nơi từng là nhà của mình, dù chỉ là đống gạch vụn, cũng là niềm vui lớn. Suốt hai năm qua, chúng tôi phải chạy loạn hết nơi này tới nơi khác”.

Nhà hoạt động nhân quyền Mustafa Ibrahim cũng cùng gia đình trú tại Deir al-Balah, một trong số ít khu vực ít bị tàn phá. “ Tiếng cười đã biến mất, nước mắt cũng cạn khô. Người dân Gaza như những cái bóng lang thang, tìm kiếm một tương lai xa vời”, ông nói.

Dọc tuyến đường ven biển Địa Trung Hải dẫn vào thành phố Gaza, nhiều người dân tập trung chờ đợi thời cơ trở về. Tiếng súng vang lên gần đó khiến nhiều người chần chừ, chỉ một số ít băng qua được bằng đường bộ. Lực lượng cứu hộ bắt đầu tiếp cận những khu vực bị phong tỏa suốt nhiều tuần qua và tìm thấy ít nhất 10 thi thể từ các đợt không kích trước.

Bước ngoặt sau hai năm chiến sự

Lệnh ngừng bắn được Nội các Israel phê chuẩn vào rạng sáng 10/10, đánh dấu bước ngoặt quan trọng sau hai năm xung đột đẫm máu tại Dải Gaza. Thỏa thuận này cho phép Israel rút một phần lực lượng khỏi các khu vực đô thị trong vòng 24 giờ, đồng thời mở đường cho các đợt viện trợ nhân đạo quy mô lớn tiến vào vùng chiến sự.

Theo kế hoạch do Mỹ làm trung gian, Hamas sẽ thả 20 con tin Israel còn sống trong vòng 72 giờ. Đổi lại, Israel sẽ phóng thích 250 tù nhân đang thụ án dài hạn và khoảng 1.700 người bị bắt trong chiến dịch quân sự. Đây là một trong những bước đi đầu tiên trong nỗ lực khép lại cuộc chiến kéo dài từ tháng 10/2023, vốn đã khiến hơn 67.000 người Palestine thiệt mạng và gần như toàn bộ dân số Gaza phải rời bỏ nhà cửa.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết quân đội nước này sẽ vẫn ở lại Gaza để đảm bảo Hamas giải giáp trong các giai đoạn tiếp theo của kế hoạch. “Nếu điều đó có thể đạt được một cách êm thấm thì tốt. Nếu không, nó sẽ được thực hiện theo cách khó khăn hơn” , ông nói trong bài phát biểu trên truyền hình.

Đối với người dân Gaza , trở về nhà sau hai năm chiến tranh là bước đi đầy cảm xúc nhưng cũng nhiều bất định. Phần lớn các khu dân cư bị tàn phá nặng nề, cơ sở hạ tầng gần như bị xóa sổ. Trong khi đó, các thỏa thuận chính trị – quân sự xung quanh tương lai của Gaza và Hamas vẫn còn nhiều tranh cãi, tiềm ẩn nguy cơ tái bùng phát xung đột.